کار اسکوچیچ از برانکو و کی‌روش سخت‌تر است؟
روزنامه هفت صبح | تیم ملی پیش از این در دو دوره دیگر انتخابی جام‌جهانی، در سخت‌ترین شرایط قرار گرفته و سربلند بیرون آمده بود
شرایط برای صعود تیم ملی از گروهش در مسابقات انتخابی جام ملت‌های آسیا و جام‌جهانی اصلا مساعد نیست. تیم ملی برای صعود از گروه، به چهار پیروزی در چهار بازی باقی مانده‌اش نیاز دارد و همه بازی‌هایش را باید در کشور بحرین انجام دهد و البته دو بازی به شدت دشوار مقابل بحرین و عراق را هم باید از سر بگذراند اما این اولین بار نیست که تیم ملی ایران دچار این تنگناها می‌شود. مهم‌ترین این تنگناها و سرانجام آنها را با هم مرور می‌کنیم.
*** انتخابی جام‌جهانی ۲۰۱۴؛ معجزه کی‌روش
در مرحله نهایی انتخابی جام جهانی ۲۰۱۴ در قاره آسیا، تیم ملی با هدایت کارلوس کی‌روش با کره‌جنوبی، قطر، ازبکستان و لبنان همگروه بود. با اینکه از هر گروه دو تیم مستقیما صعود می‌کردند و تیم سوم گروه‌ها هم شانس رسیدن به جام جهانی را داشتند اما گروه ایران واقعا دشوار بود. شاگردان کی‌روش در محاصره رقیبان سنتی و گربه سیاه‌های خود قرار داشتند و واقعا معلوم نبود که تیم ملی می‌تواند از این گروه صعود کند یا نه.
بازی اول در ازبکستان را با درخشش رحمتی و اشتباه داوری و گل دقیقه ۹۳ محمدرضا خلعتبری بردیم اما در بازی دوم، در خانه مقابل تیم ملی قطر با تساوی بدون گل متوقف شدیم. اتفاق بد اما در لبنان رخ داد. جایی که با یک گل به این تیم باختیم و در این مدت کره‌جنوبی نتایج بهتری گرفته بود. در بازی رفت مقابل کره‌جنوبی در تهران، با وجود اخراج مسعود شجاعی در اوایل نیمه اول، توانستیم با گل جواد نکونام کره را ببریم و به آینده امیدوار شویم اما فاجعه بزرگ، باخت به ازبکستان در تهران بود.
با این نتیجه تقریبا همه تیم‌ها مدعی صعود شدند و کار برای تیم ملی سخت شد. مهدی رحمتی هم به بهانه خستگی و استراحت تیم ملی را در بدترین شرایط تنها گذاشت. تیم کی‌روش برای صعود به جام‌جهانی نیاز به سه پیروزی در مقابل قطر، لبنان و کره‌جنوبی داشت و فقط در بازی با لبنان میزبان بود. در مقابل قطر با گل رضا قوچان‌نژاد یک پیروزی سخت به دست آوردیم. لبنان را در تهران ۴برصفر بردیم و رسیدیم به بازی مرگ و زندگی مقابل کره‌جنوبی.
با توجه به نتایج دیگر این گروه، فقط باید کره را می‌بردیم و حتی مساوی هم باعث می‌شد تا کره و ازبکستان از این گروه به جام‌جهانی صعود کنند. با توپ‌ربایی فوق‌العاده قوچان‌نژاد در دقیقه ۶۰ و گل زیبای او، تیم ملی در حالی که در سه بازی آخر رحمان احمدی را در دروازه خود داشت، به عنوان تیم اول گروه و به شکلی معجزه‌آسا راهی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل شد و حتی شکست مشکوک ۵بریک قطر مقابل ازبکستان هم باعث نشد تا شاگردان کی‌روش، جام جهانی برزیل را از دست بدهند.
*** انتخابی جام‌جهانی ۲۰۰۶؛ فرار از مهلکه با برانکو
بعد از ناکامی در صعود به جام جهانی ۲۰۰۲ با بلاژویچ، چهار سال بعد با دستیار او یعنی برانکو به دنبال صعود به جام‌جهانی ۲۰۰۶ آلمان بودیم اما خیلی زودتر از آنچه فکرش را می‌کردیم به زمین سفت رسیدیم. در همان مرحله اول انتخابی جام‌جهانی و در گروهی که قطر، اردن و لائوس هم قرار داشتند، با نتایجی عجیب، در آستانه حذف قرار گرفتیم.
البته شروع خوبی داشتیم و در دور رفت قطر را ۳بریک و لائوس را ۷برصفر بردیم اما در سومین بازی در ورزشگاه آزادی با یک گل مغلوب اردن شدیم! اردن قبل از ایران، لائوس و قطر را هم برده بود و با توجه به اینکه در این مرحله از هر گروه فقط یک تیم راهی مرحله دوم انتخابی جام جهانی می‌شد، کار برای تیم برانکو به شدت دشوار شد. با این نتایج، ایران هیچ راهی نداشت جز اینکه در دور برگشت، اردن و قطر را در خانه‌های‌شان شکست بدهد.
ماجرا اما فقط نتیجه گرفتن نبود. در تیم ملی و فدراسیون اختلافاتی وجود داشت و با دخالت محمد دادکان، رئیس وقت فدراسیون، خداداد عزیزی و وحید هاشمیان که با تیم ملی قهر کرده بودند، به اردوها بازگشتند و از قضا فرشته نجات تیم ملی و برانکو هم شدند. تیم ملی ابتدا اردن را با دو گل دیرهنگام نیکبخت واحدی و علی دایی شکست داد و یک ماه بعد در قطر، آن هم در حالی که با گل به خودی یحیی گل‌محمدی از میزبان خود عقب افتاده بود، با درخشش خداداد، برهانی، مبعلی، مهدوی‌کیا و وحید هاشمیان موفق شد بازی ۲بریک باخته را با گل‌های دیرهنگام برهانی و هاشمیان ببرد.
در نهایت هم در آخرین بازی لائوس را یک بار دیگر ۷برصفر شکست داد و تازه راهی مرحله دوم انتخابی جام جهانی در قاره آسیا شد! در مرحله دوم اما با اینکه در گروهی سخت قرار گرفته بود و با ژاپن، بحرین و کره شمالی همگروه بود، توانست یک هفته قبل از روز آخر مسابقات، با پیروزی مقابل بحرین و گل محمد نصرتی، صعود خود به جام جهانی را قطعی کند. در واقع تیم ملی با برانکو هر چه در مرحله اول زجر کشید و با چیزی شبیه معجزه از گروهش صعود کرد، در مرحله دوم به راحتی و زودتر از همیشه، صعودش به جام جهانی را جشن گرفت و بازی آخر مقابل ژاپن، تبدیل به یک بازی تشریفاتی شد.
*** کار اسکوچیچ سخت‌تر است؟
تیم ملی را در رقابت‌های انتخابی جام ملت‌های آسیا و جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، مارک ویلموتس به اینجا رساند. او کوچک‌ترین احساس مسئولیتی در قبال تیم ملی نداشت و اردوی تیم ملی را در فاصله چند روز تا بازی‌های حساس مقابل بحرین و عراق ترک کرده بود و همین اتفاقات باعث شد تا تیم ملی در هر دو بازی مغلوب شود و کار به جایی برسد که حالا برای صعود راهی جز پیروزی در چهار بازی متوالی در خاک بحرین نداشته باشیم.
تیم ملی پیش از این روزهای سختی مثل جهنم دوحه و بوسان در سال ۲۰۱۳ و جهنم امان و دوحه در ۲۰۰۵ را پشت سر گذاشته و نشان داده که در روزهای سخت می‌تواند بحران را پشت سر بگذارد. تیم اسکوچیچ از نظر بازیکن هیچ چیز کم ندارد و با اتخاذ استراتژی، سیستم و ترکیب و انجام تعویض‌های درست می‌تواند از این برهه تاریخی هم با موفقیت عبور کند و راهی مرحله بعد شود.
