چه کسی نگران زمستان است؟
روزنامه هفت صبح، آرش پورابراهیمی| در‌حالی‌که اروپایی‌ها منتظرند ببینند که تابستان امسال رکورد گرم‌ترین تابستان در کدام شهرهای این قاره شکسته خواهد شد، با نگرانی نیم‌نگاهی هم به زمستان پیش‌رو دارند. زمستانی که می‌تواند تحت‌تاثیر جنگ اوکراین باشد و تامین انرژی در اروپا را به مخاطره بیاندازد. ولادیمیر پوتین همین حالا هم نشان داده که از اراده و انگیزه لازم برای استفاده از اهرم انرژی جهت فشار آوردن به اروپایی‌ها برخوردار است.
اقتصاد روسیه حداقل در کوتاه‌مدت در مقابل شوک تحریم‌ها نسبتا خوب مقاومت کرده است. نرخ روبل روسیه به مقادیر پیش از حمله روسیه به اوکراین و حتی بالاتر رسیده، به‌خصوص که واردات به روسیه محدود شده است. بانک مرکزی روسیه شروع به کاهش نرخ بهره کرده که نشان از اعتماد به‌نفس این نهاد نسبت به مهار بحران ارزی دارد. هرچند گزارش‌هایی درباره اینکه خرید اسکناس دلار در روسیه به آسانی و ارزانی سابق نیست منتشر شده و روسیه در پرداخت بهره اوراق قرضه دولتی دلاری ناکام بوده
(به دلیل تحریم‌ها و نه به دلیل عدم برخورداری از منابع کافی)، اما این‌ها برای فشار آوردن به آقای پوتین برای تغییر رویکرد در اوکراین کافی نیستند. پوتین امیدوار است که تا زمستان دست بالاتری در جنگ اوکراین پیدا کند و سپس به اروپایی‌ها فشار بیاورد تا در نهایت اوکراین به خواسته‌های روسیه تن دهد. بدون کمک‌های تسلیحاتی و مالی اروپایی‌ها، بعید است که اوکراین توان مقابله با روسیه را داشته باشد.
اینجاست که اروپایی‌ها انگیزه مضاعفی برای احیای برجام و یا بازگرداندن ایران به بازار رسمی انرژی پیدا می‌کنند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در نشست اخیر سران هفت کشور صنعتی به‌طور غیرمستقیم تمایلش را برای بازگشت ایران و ونزوئلا به بازار رسمی نفت ابراز کرد. احتمالا اروپایی‌ها بدشان نمی‌آید که دولت آمریکا در مواجهه با ایران کمی نرمش نشان بدهد تا مذاکرات احیای برجام بهتر و سریع‌تر پیش برود.
اما مهم‌ترین دغدغه دولت بایدن برای فصل سرما تامین انرژی و دمای هوا نیست. انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا در ماه نوامبر برگزار خواهد شد و دموکرات‌ها و به‌خصوص دولت بایدن نمی‌خواهند که این انتخابات به شکستی فاحش برای آن‌ها تبدیل شود. نرخ تورم و بالا رفتن قیمت‌ها به‌اندازه کافی به پایگاه رای دموکرات‌ها آسیب زده است. حالا فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) سیاست افزایش نرخ بهره را به جدیت بیشتری دنبال می‌کند و این سایه رکود احتمالی را بر سر اقتصاد آمریکا سنگین‌تر کرده است، به‌طوری‌که می‌توان نشانه‌های آن را در بازارهای مالی دید.
توافق با ایران هم بعید است که کمکی به جایگاه حزب دموکرات در انتخابات بکند. مخالفان آقای بایدن در آمریکا هم هرگونه توافقی با ایران را به‌عنوان ضعف دولت بایدن جلوه خواهند داد. این‌ها باعث شده که آمریکایی‌ها هرچند نسبت به توافق با ایران بی‌میل نباشند اما درباره آن خیلی هم عجله نداشته باشند. ایران هم احساس می‌کند که گذشت زمان چندان به ضررش نیست، به‌خصوص که برنامه هسته‌ای ایران در حال پیشرفت است.
تنها دغدغه ایران احتمالا این است که قطعنامه‌های سازمان ملل علیه برنامه هسته‌ای ایران باز نگردند. درست است که کسری بودجه و تورم ناشی از آن اقتصاد ایران را آزار می‌دهد اما بازگشت به مدار رشد اقتصادی و پشت‌سر گذاشتن بحران کرونا این اعتماد به‌نفس را در میان ایرانی‌ها ایجاد کرده که از برخی خواسته‌های خود درباره توافق به‌راحتی کوتاه نیایند.
نتیجه این مواضع متفاوت خود را در مذاکرات دوحه نشان داد. اروپایی‌ها هر‌طور که بود یک‌بار دیگر ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها را در یک محل (نه دور یک میز) جمع کردند اما این دو سوی اصلی مذاکره برخلاف اروپایی‌ها خیلی احساس نمی‌کنند که بابت به نتیجه رسیدن مذاکرات تحت فشارند. به همین خاطر با خیال نسبتا آسوده‌ای میز مذاکرات را ترک کردند به امید اینکه طرف دیگر زودتر کوتاه بیاید. زمستان که از راه برسد، مشخص خواهد شد که کدام سوی مذاکرات از جدی نگرفتن دور نخست مذاکرات دوحه با حسرت یاد خواهند کرد.
