چه کسی مقصر آنتن خلوت تلویزیون است؟
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | جنجالی‌ترین اتفاق پایان هفته تلویزیون، پخش یک گزارش در بخش خبری ساعت ۱۴ بود. این گزارش با هدف نقد سریال‌های شبکه نمایش خانگی آماده شده بود و «همه» آنها را نواخت. این اتفاق در حالی می‌افتد که مدتی است تلویزیون متولی سریال‌های شبکه نمایش خانگی شده و این گزارش را می‌توان خط و نشان برای سریال‌ها قلمداد کرد. ورای چنین تعابیری آنچه عجیب می‌نماید، انتقاد تلویزیون در شرایطی است که دست خودش از سریال و برنامه‌های جذاب خالی است. منظور از این انتقادها چیست؟
*** مورد اول| یک گزارش عجیب
در گزارش بخش خبری شبکه یک، گزارشگر از سریال‌هایی گفت که «در سایه غفلت مسئولان فرهنگی» ساخته می‌شوند. همزمان تصاویری از سریال‌های آقازاده، کرگدن، مانکن، نهنگ آبی، دل، همگناه، عاشقانه و … به نمایش در می‌آمد. علاوه بر این گفت‌و‌گو با برخی از شهروندان و سه جامعه‌شناس روی گزارش قرار گرفت که علیه سریال های خانگی صحبت می‌کردند. طبعا نمی‌توان همه آنچه گفته شد را نادیده گرفت اما گزارشگر چشم روی ویژگی‌های مثبت سریال‌های خانگی بسته بود. وانگهی این پرسش پیش می‌آید که خود تلویزیون چه سریال یا برنامه سرگرم‌کننده‌ای دارد؟ وقتی دستش خالی است چرا سریال‌های خانگی را می‌زند؟
*** مورد دوم| کدام سریال جذاب؟
کفگیر تلویزیون امسال خیلی زود به ته دیگ خورد و دستش از سریال جذاب خالی ماند. پیش‌تر به تفصیل سریال‌های ۹۹ تلویزیون را مرور کردیم. فقط همین قدر کافی است که امسال فقط پایتخت ۶ ، نون خ ، زیرخاکی و بچه مهندس ۳ توانستند رضایت مخاطبان را به‌دست بیاور‌ند. دوپینگ، سرباز، پدر پسری، کامیون، شاهرگ و دخترم نرگس سریال‌هایی هستند که در زمان پخش با انتقاد فراوان روبه‌رو بودند. کار تا جایی پیش رفته که حالا باکس سریال شبکه یک، دو و سه با مجموعه‌های تکراری پر می‌شود.
*** مورد سوم| نداشتن فیلم جدید
بهانه کرونا نمی‌تواند توجیه بر فقر مطلق تلویزیون باشد. این سیکل معیوب حاصل نبود نگاه اصولی در راس مدیریت تلویزیون است. گیریم که ساخت سریال خوب نیازمند فاکتورهای متعدد است. در این شرایط چرا شاهد فیلم‌های روز جدید در تلویزیون نیستیم؟ رسم تلویزیون این است که برای نوروز یکسری فیلم جدید ایرانی و خارجی می‌خرد و در طول سال آنها را پخش می‌کند. چرا امسال و با توجه به نبود سریال جذاب، خبری از فیلم‌های جدید در طول سال نیست و به‌جای آن آنتن با فیلم‌های تکراری پر می‌شود؟
*** مورد چهارم|نبود برنامه‌های سرگرم کننده
تلویزیون در حالی به سریال‌های خانگی می‌تازد که در ساخت برنامه‌های سرگرم کننده هم ناتوان است. در تابستان همه داشته‌های تلویزیون بر عصر جدید متکی بود و تا حدودی دورهمی. مدیران سیما که مدعی هستند باید «سرگرمی سالم» در اختیار مخاطب قرار بگیرد، چرا عدد برنامه‌های سرگرم کننده را بیشتر نکردند؟ واقعا با برنامه‌های کلیشه‌ای می‌توان مخاطب را پای تلویزیون نشاند؟ این نکته‌ای است که کاربران در اینستاگرام به کرات به آن اشاره کرده‌اند. گزارش تلویزیون علیه سریال‌های خانگی در صفحات زیادی منتشر شد؛ حرف کاربران یک چیز است: خود تلویزیون چه خوراک جذابی دارد؟
*** مورد پنجم| سیما فیلم؛ مقصر اصلی
در میان نظر کاربران چند نکته مهم دیگر به چشم می‌آید. از جمله اینکه سریال‌های خانگی بازتاب واقعیت جامعه است و اتفاقا به همین خاطر است که مخاطب دارند. از این معبر نوک حمله انتقادها از دو جنبه به سمت سیما فیلم است. این سازمان متولی اصلی ساخت سریال‌های تلویزیونی است که پیش‌تر ساز و کار آن را شرح دادیم. در این فرآیند پیچیده و «انرژی گیر» آنچه اهمیت ندارد، عنصر جذابیت و «دغدغه مخاطب» است. از آن سو، سریال همچنان می‌تواند برگ برنده تلویزیون باشد.
شبکه‌ها اما سریال جدید برای پخش ندارند و مقصر اصلی سیما فیلم است که نتوانسته با یک برنامه درست، باکس سریال‌ها را زنده نگه دارد. درباره عملکرد سیمافیلم به‌زودی و به طور مجزا گزارشی منتشر خواهیم کرد. عجالتا همین قدر اشاره کافی است که در شش ماهه دوم سال سریال به اندازه کافی آماده نخواهد شد تا بحران ادامه داشته باشد.
بدتر اینکه هنوز سیما فیلم فکری برای نوروز ۱۴۰۰ نکرده و تکلیف سریال‌های اولین نوروز قرن مبهم است. تلویزیون با چنین کارنامه‌ای می‌خواهد سکان سریال‌های خانگی را به‌دست بگیرد. انتقاد اخیر از سریال‌های خانگی هم در راستای همین اتفاق رخ داده؛ اما این دست گزارش‌ها و نیز کارنامه تلویزیون نشانه‌های خطرناکی هستند. هیچ دور نیست روزی که سریال‌های خانگی هم مثل سریال‌های تلویزیونی ابتر و خالی از جذابیت باشند.
