چند واقعیت از عراق امروز
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | شناخت چهار جریان اصلی سیاسی امروز در کشور همسایه. مهمترین اتفاق سیاسی دیروز در آخر هفته ایران، تظاهراتی بود که در عراق برگزار میشد. تظاهراتی میلیونی در سراسر کشور و به طور مشخص در بغداد در مخالفت با حضور نیروهای آمریکایی صورت گرفته بود و بانی دعوت مردم برای شرکت در آن، مقتدی صدر، رئیس جریان صدر بود.
خط این تظاهرات دقیقا همان خطی است که ایران به عنوان انتقام اصلی از نیروهای آمریکایی بعد از ترور شهید سلیمانی مطرح کرده بود. با این حال به نظر میرسد که بعد از این موفقیت بزرگ در عرصه مردمی عراق، همچنان باید با عینک منطق به واقعیت میدانی در عراق نگاه کرد.
در عراق امروز، با چهار جریان روبهرو هستیم. جریان نخست که عدد کم اما زور زیادی دارد همان جریانی است که در میدان التحریر بغداد اعتراضات خود را ادامه میدهد و مسیرهای مختلف در اقصی نقاط کشور را میبندد و اخیرا نیز با الهام گرفتن از فیلم سینمایی جوکر به آشوب و شورش میپردازد. اگرچه نمیتوان گفت که همه این افراد، مزدوران خارجی هستند.
اما نمیتوان دست پیدا و پنهان آمریکا و عربستان در حمایت از بخشی از این افراد را نیز نادیده گرفت. افرادی که میتوانند در ساعت ۴ صبح روز شهادت شهید سلیمانی در خیابانهای بغداد، راهپیمایی کوچکی به راه انداختند و همین فیلم دستمایه توئیت وزیر خارجه آمریکا شد؛ احتمالا ارتباطاتی با قدرتهای منطقهای و جهانی دارند.
جریان دوم که دقیقا نقطه عکس جریان نخست است؛ مربوط به حامیان ایران است. افرادی مثل عادل عبدالمهدی نخست وزیر فعلی یا جریان فتح به رهبری هادی عامری و البته گروههای شبه نظامی حشدالشعبی یا همان بسیج مردمی عراق. این جریان همان جریانی است که در راهپیمایی دیروز حضور داشته است اما به راهبرد نظامی برای مقابله با حضور آمریکا اعتقاد دارد و به نوعی، نه فقط خواهان خروج آمریکا که خواهان قطع رابطه سیاسی بین دو کشور (بسته شدن سفارت این کشور) است.
جریان سوم، به رهبری ائتلاف سائرون یا جریان صدر، تلاش دارد موضعی میانه داشته باشد و از این رو اگرچه به شدت با حضور آمریکا در عراق مخالف است و راهپیماییهایی مثل راهپیمایی دیروز را برگزار میکند اما در عین حال به رفتارهایی مثل دیدار برهم صالح، رئیسجمهور عراق در حاشیه اجلاس داووس هم به چشم یک خیانت نگاه نمیکند (در حالی که جریان دوم برهم صالح را به شدت مورد انتقاد قرار داده است) این جریان همچنین دیروز در بیانیه خود پس از راهپیمایی، خواهان ادغام حشدالشعبی با وزارت کشور و دفاع شده است یا گفته اگر این ادغام صورت نمیگیرد این گروه به طور کامل زیر نظر نیروهای مسلح عراق باشد.
جریان چهارم، جریان کردها و اهل سنت است که به شدت با رفتن آمریکا از عراق مخالف هستند که لیدر آنها در حال حاضر نچیروان بارزانی است که در ملاقات با ترامپ در حاشیه اجلاس داووس، از شدت استرس نمیتوانست لرزش صدای خود را مخفی کند و در اظهاراتی عجیب مدعی شده بود که با کمک آمریکا به داعش پایان داده است. بارزانی نه تنها با حضور آمریکا مخالف نیست بلکه شایعاتی مبنی بر توافق او با آمریکا مبنی بر ساخت چهار پایگاه از جمله بزرگترین پایگاه آمریکا در عراق نیز شنیده میشود.