چند نکته انتخاباتی| جایی برای غافلگیری باقی مانده؟
روزنامه هفت صبح، آرش پورابراهیمی | یک: آیا جایی برای غافلگیری باقی مانده است؟ «با این وضعیت فکر نمی‌کنم آن حماسه سیاسی موردنظر رهبر انقلاب اتفاق بیفتد چون حماسه و مشارکت بالا و شور و هیجان زمانی رخ می‌دهد که کاندیداهای حداکثری از طرف‌های حاضر در انتخابات حضور داشته باشند ولی وقتی کاندیدای حداکثری یک طرف یا دو طرف حضور نداشته باشند چنین اتفاقی نمی‌افتد»؛اینها حرف‌های هشت سال پیش علی مطهری در واکنش به رد صلاحیت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی است.
با این حال می‌دانیم که مشارکت در انتخابات سال ۱۳۹۲ نسبتا بالا و نتیجه انتخابات غافلگیرکننده بود.در واقع از زمان ریاست‌جمهوری آیت الله هاشمی پایان دوران هشت ساله ریاست جمهوری یک رئیس‌جمهور با انتخاباتی غافلگیرکننده همراه بوده است.شاید این تصور ایجاد شده باشد که انتخابات امسال با شگفتی خاصی همراه نخواهد شد اما حداقل بر اساس تجربیات گذشته باید کمی شانس هم برای غافلگیری در نظر گرفت.بیش از دو هفته تا روز انتخابات باقی‌مانده و می‌دانیم که در سیاست یک هفته هم بلندمدت به حساب می‌آید.
* دو: فقدان تصمیم درست همگانی:تصور اینکه برای انتخابات تصمیمی بهینه وجود دارد که همه باید از آن پیروی کنند تصور دقیقی نیست. جامعه از بخش‌های مختلف با ترجیحات و منافع متفاوتی تشکیل شده است.به طور مشابه گروه‌های مختلفی بر سر به‌دست آوردن سهم بیشتری از قدرت و منابع با یکدیگر رقابت می‌کنند. در نتیجه شاید پیروزی یک نامزد یا یک نرخ مشارکت برای بخشی از این گروه‌ها مطلوبیت بیشتری به همراه بیاورد و به طور مشابه حس رضایت بیشتری را در میان بخشی از واجدین شرایط رای دادن ایجاد کند.
اما یک راه‌حل نهایی وجود ندارد که برای همه خوشایند باشد.به‌طور خلاصه هر تصمیمی که شما درباره انتخابات گرفته‌اید،در واقع برای به حداکثر رساندن میزان مطلوبیت خودتان یا کسب بیشترین میزان رضایت از انتخابات است و به طور مشابه دیگران هم ممکن است تصمیمات متفاوتی را جذاب‌تر بیابند.اینطور نیست که یک تصمیم درست باشد و دیگر تصمیمات اشتباه.در نتیجه بحث درباره اینکه دیگران باید در انتخابات چه کنند بحث بیهوده‌ای است. تصمیم شما برای خودتان درست است و تصمیم دیگران برای خودشان.
* سه: حرکت جوهری و طبقه متوسط: علی لاریجانی در آخرین حضورش در کلاب‌هاوس در پاسخ به پرسشی درباره اینکه از کجا معلوم او نسبت به گذشته تغییر کرده گفت که تغییر افراد بر اساس حرکت جوهری ملاصدرا چیز عجیبی نیست و قابل درک است (نقل به مضمون). جدا از اینکه فقدان فردی به خوش صحبتی آقای لاریجانی در مناظره‌ها مایه افسوس است اما احتمالا نامزد پیروز انتخابات و حتی دیگر نامزدها در صورت جدی شدن رقابت میان آنها هم همچون آقای لاریجانی به میزان قابل توجهی تغییر خواهند کرد.
قوه مجریه به طور مستقیم با جامعه در ارتباط است و جامعه آن را مسئول بسیاری از امور از اشتغال و تورم گرفته تا آزادی‌های اجتماعی و تامین برق می‌داند.در نتیجه فرد یا گروهی که ریاست دولت را برعهده می‌گیرد یا حتی به طور جدی برای به‌دست آوردن سمت ریاست‌جمهوری می‌کوشد چاره‌ای ندارد جز اینکه خود را به سلیقه عمومی نزدیک‌تر کند.خیلی هم فرقی نمی‌کند این فرد استاد فلسفه‌ای همچون علی لاریجانی باشد یا فردی با ادبیاتی کاملا متفاوت همچون عزت الله ضرغامی.
در میان نامزهای تایید صلاحیت‌شده هم نمونه‌هایی از رفتارهای غیرمنتظره را برای نزدیک شدن به طبقه متوسط به خاطر داریم. حتی برخی از تغییرات شگرف دکتر محمود احمدی‌نژاد در دور دوم ریاست‌جمهوری هم برای نزدیک شدن به سلایق همین طبقه بود.پیروز انتخابات فعلی هم احتمالا خیلی زودتر از آنچه خودش بفهمد تغییر خواهد کرد.
