چطور می‌توان در بورس، چند متر خانه خرید؟
روزنامه هفت صبح | پیش‌فروش متری مسکن در بورس منتظر تایید هیات دولت است. طرحی که براساس آن انبوه‌سازان و شرکت‌های سازنده مسکن می‌توانند برای تامین مالی پروژه‌هایشان یا حتی فروش املاک ساخته‌شده، اوراق بهادار منتشر کنند و در بورس بفروشند. این اوراق، قابل تحویل در زمان سررسید است. مثلا اگر سررسید اوراق مهرماه ۹۹ باشد، مشتریانی که آنها را خریده‌اند، می‌توانند در این تاریخ خانه را از سازنده تحویل بگیرند.
برای این کار خریدار باید صاحب تعداد مشخصی اوراق باشد تا بتواند یک واحد ۷۰متری را بخرد یا در زمان تعیین‌شده به جای تحویل گرفتن خانه، سود مشارکت در ساخت را از سازنده دریافت کند. براساس تفاهمنامه وزارت راه و شهرسازی و سازمان بورس، اگر هیات دولت با طرح فروش متری مسکن موافقت کند، در فاز اول هزار واحد مسکونی از این طریق تامین مالی خواهد شد.
*** چطور می‌توان در بورس خانه متری خرید؟
طرح فروش مسکن در بورس از دونظر برای مشتریان سودآوری دارد. اگر به‌دنبال سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن باشید، ضرورتی ندارد کل بودجه لازم برای خرید یک واحد مسکونی را تامین کنید و حتی با بودجه‌های کم می‌توانید با مشارکت در ساخت چندمتر خانه سرمایه‌گذاری کنید. به‌طور مثال پروژه مسکونی ۱۰۰واحدی قرار است در زمین دارای مجوز، ساخته شود.
اما منابع مالی برای آغاز ساخت طرح وجود ندارد. انبوه‌ساز با انتشار اوراق و فروش آن در بورس، شریک می‌پذیرد تا بتواند هزینه‌های لازم برای ساخت مسکن را تامین کند. در روش دوم بحث سرمایه‌گذاری کم‌رنگ‌تر است. بخشی از خریداران این اوراق می‌توانند خریداران واقعی مسکن باشند. برای مثال آنها می‌توانند متناسب با بودجه‌شان چندمتر خانه بخرند و زمانی که تعداد اوراقشان به اندازه یک واحد مسکونی رسید، می‌توانند با تحویل دادن اوراق، صاحب خانه شوند.
*** طرح فروش متری مسکن در بورس تا چه حد قابل اجراست؟
علیرضا ناصرپور، معاون بورس کالای ایران می‌گوید، طرح فروش متری مسکن در پروژه‌های انبوه‌سازی اجرایی شده و استانداردسازی آن به این صورت است که معمولا یک متراژ پایه داخل یک ساختمان در نظر گرفته می‌شود و قیمت اوراق بر مبنای واحد پایه خواهد بود.
به گفته ناصرپور یکی از اهداف اجرایی‌شدن طرح این است که در شرایط تورمی بتواند به خانه‌دارشدن مردم و خریداران مسکن کمک کند. ضمن اینکه برای سازندگان انبوه مسکن هم روش مناسب تامین مالی به‌شمار می‌آید. او می‌گوید، زیرساخت‌های طرح فروش متری مسکن در بورس کالای ایران فراهم است و نیازی به تصویب در شورای عالی بورس ندارد. چراکه اوراق سلف موازی استاندارد در گذشته در شورای عالی بورس به تصویب رسیده و می‌توان بر مبنای آن طرح پیش‌فروش متری مسکن را راه‌اندازی کرد.
پیش از این تفاهم نهایی بین وزارت راه و شهرسازی و سازمان بورس برای تامین مالی پروژه‌های مسکن و حمل و نقل از طریق بازار سرمایه انجام شده. اگر هیات دولت با این طرح موافقت کند، در فاز اول قرار است هزار واحد مسکونی از این طریق تامین مالی شود. محمود محمودزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی معتقد است که بورس مسکن سوددهی مناسبی برای سهامداران خواهد داشت.
*** فروش متری مسکن طرح جدیدی نیست
صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و مسکن در ایران آنقدرها هم ایده جدیدی به‌حساب نمی‌آید. همین حالا دست‌کم چهار صندوق زمین و مسکن در کشور وجود دارد. تفاوت این صندوق‌ها با طرح وزارت راه و شهرسازی در اینجاست که صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و مسکن در بورس فعال نیستند و نمی‌توان واحدهایشان را در بورس خرید و فروش کرد.
در این مدل کوچکترین جزء سرمایه صندوق، واحد سرمایه‌گذاری است و واحدهای ساخته‌شده به این روش قابل انتقال به غیر هستند تا قابلیت عرضه در بازار سرمایه و انجام معامله را داشته باشند. صندوق زمین و مسکن این امکان را به مردم می‌دهد تا با خرید واحد سرمایه‌گذاری در ساخت پروژه مشارکت داشته باشند و در پایان با افزایش خرید واحدهای سرمایه‌گذاری می‌توانند این واحدها را تبدیل به واحدهای مسکونی کنند.
اگر ۱۰واحد یک‌میلیون تومانی سرمایه‌گذاری کنید، یعنی در پروژه به مبلغ ۱۰میلیون تومان سرمایه‌گذاری کرده‌اید. پروژه هر سه یا شش‌ماه توسط کارشناس رسمی ارزیابی و ارزش‌گذاری می‌شود و بر مبنای اضافه ارزشی که پروژه دارد، واحد سرمایه‌گذاری شما ارزشمند می‌شود. در پایان پروژه می‌توانید قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری را محاسبه و بعد از پرداخت مابقی پول، یک واحد مسکونی را خریداری کنید.
