چطور سهام خود را بیمه کنیم؟
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی| سهام یار از امروز شنبه 14 آبان‌ماه در بورس منتشر می‌شود. نمادی که به اوراق بیمه سهام ارتباط دارد و قرار است 96درصد سهامداران حقیقی را از ضرر و زیان در بورس محافظت کند. البته شرط و شروطش به حدی متنوع است که شاید شامل حال خیلی از سهامداران نشود. ولی هرچه باشد می‌توان آن را به‌عنوان یک نقطه اتکا در نظر گرفت.
ادامه روند نزولی شاخص بورس در بازار طی چند وقت گذشته مسئولان را بر آن داشت تا برای کاهش نوسانات ایجاد شده در بازار، تصمیماتی گرفته و با اجرای آن مانع از ضرر و زیان سهامداران در این بازار شوند که این تصمیمات در قالب یک بسته حمایتی ١٠بندی آماده شد. یکی از بندهای اصلی بسته حمایتی بازار سرمایه که مورد تایید مقامات رده‌عالی اقتصادی کشور قرار گرفت، بیمه سبد سهام یا همان اوراق تبعی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان است که ۹۶درصد سهامداران حقیقی را پوشش می‌دهد.
خرید سهام یار، تنها کاری که از دستمان برمی‌آید
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفته انتشار اوراق تبعی برای بیمه سبد سهام حقیقی‌ها از روز شنبه 14 آبان آغاز می‌شود. کسانی‌که می‌خواهند سهام خود را بیمه کنند، باید از امروز یک برگه اوراق بیمه سهام با نماد سهام یار و ارزش یک ریال بخرند. نگهداری از این یک برگه اوراق می‌تواند آینده خیلی‌ها را تغییر دهد.
سهام چند نفر بیمه می‌شود؟
96درصد سهامداران خرد کسانی هستند که کمتر از 100 میلیون تومان سهام دارند، به شرط خرید اوراق تبعی و عدم فروش سهام خود در یک سال شامل بیمه سهام می‌شوند. براساس برآوردهای انجام شده تعداد این سهامداران به حدود 9میلیون و 820هزار نفر می‌رسد و تنها چهار درصد سهامداران حقیقی که پرتفوی بالای 100میلیون دارند از شمول این بسته حمایتی خارج شده‌اند.
نباید سهام خود را بفروشید
پوشش بیمه 96درصد کدهای حقیقی یک شرط مهم دارد و اینکه تا سررسید یکساله افراد نباید هیچ سهمی را به فروش برسانند و مبنا هم پرتفوی قبل از چهارم آبان ماه 1401 است. یعنی افراد مجاز به خرید سهام هستند اما پس از این تاریخ سهامی به پرتفوی افراد اضافه شود، شامل بیمه نخواهد شد و هیچ سهمی از این پرتفو هم نباید به فروش برسد.
به عبارت دیگر اگر تا یک سال آینده سبد سهام اشخاص حقیقی ثابت بماند یا با کاهش ارزش مواجه شود، سهامداران می‌توانند سهام واجد شرایط در پرتفوی خود را با ۲۰درصد سود به فروش برسانند و با اجرای این طرح، دیگر سرمایه‌گذاران بابت افت قیمت سهام آسیبی نخواهند دید و حداقل به‌اندازه ۲۰درصد از بابت سرمایه‌گذاری منتفع خواهند شد. همچنین موضوع مهم این است که سهام بازار پایه، سهام عدالت، صندوق‌ها و اي‌تی‌اف‌ها مشمول این طرح نمی‌شوند و تنها سهام متعلق به بورس و فرابورس مشمول بیمه سهام قبل از چهارم آبان‌ماه خواهد شد.
تجربه حامی برای سهامداران
اولین‌بار نیست که سازمان بورس پرتفوی سهامداران را بیمه می‌کند. 15اسفندماه سال 99 و در جریان ریزش قابل توجه شاخص بورس، سازمان بورس پرتفوی سهامداران حقیقی که ارزش دارایی‌شان کمتر از 10میلیون تومان بود را بیمه کرد که تعداد آنها به حدود چهار میلیون نفر می‌رسد. آن زمان سهامداران با خرید اوراق فروش تبعی با نماد حامی سهام خود را بیمه کنند. اگر این سهامداران دارایی سهام خود را تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۱ نگه دارند و کمتر از ۲۵درصد سود کرده باشند، ما‌به‌التفاوت بازدهی سهامشان از محل صندوق توسعه پرداخت می‌شود.
مدیر صندوق توسعه بازار سرمایه می‌گوید حدود ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار واجد شرایط در طرح حامی وجود داشت که از این تعداد، حدود ۶۰ هزار نفر در خرید اختیار معامله مشارکت کردند. بخشی از مشارکت‌کنندگان طرح حامی به علت شرایط و ضوابطی که وجود داشت از این طرح حمایتی خارج شدند و در پایان حدود ۵ الی ۶ هزار نفر مشمول این طرح شدند که تعهدات آنها نیز به‌طور کامل پرداخت شد.
آنطور که مدیر صندوق توسعه بازار می‌گوید، حامی با سهام یار تفاوت‌های اساسی دارد. تعهدات طرح حامی بر صندوق توسعه بازار بود اما در بسته ۱۰ حمایت از بازار سرمایه تعهدات بر صندوق تثبیت بازار سرمایه بوده و دولت پشتیبان اصلی آن است. بعضا گفته می‌شود که با این طرح سهام به‌نوعی تبدیل به اوراق با درآمد ثابت می‌شود اما چنین تصوری اشتباهی است؛ چراکه بیمه سهم محدود به میزان سود ثابتی نخواهد شد و اگر نمادها بیش از این مقدار رشد داشته باشد، سهامداران تمام و کمال از آن برخوردار می‌شوند؛ در واقع با حمایت دولت، ریسک ریزش پوشش داده می‌شود.
آیا بیمه سهام بهترین گزینه است؟
تا زمانی‌که صندوق‌های تضمینی پا به بازار سرمایه گذاشته‌اند، بیمه کردن سهام، خودداری از فروش و همچنین یک سال انتظار برای سود 20درصدی چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. این شرایط در حالی است که اغلب سهامدارانی که مشتری بیمه سهام هستند، احتمالا دید خوشی نسبت به آینده بورس ندارند و برای همین می‌خواهند به شرایط عجیب و غریب آن تن دهند.
چنین سهامدارانی راه‌حل بهتری هم دارند که نامش صندوق‌های سرمایه‌گذاری تضمین اصل سرمایه است که تاکنون دوتا از آنها راه‌اندازی شده و مدت مورد نیاز برای نگهداری سرمایه در آنها سه ماهه و شش ماهه است. به همین سبب لازم نیست حتما یک سال منتظر بمانید تا اصل سرمایه‌تان برگردد. اگر هم دید مثبتی نسبت به آینده دارید و معتقدید شاخص بورس می‌تواند بیش از 20درصد در طول یک سال آینده رشد کند، خب پس دلیلی برای نگهداری یکساله سهام نیست و در این میان می‌توانید از نوسان شاخص بورس هم کسب سود کنید.
