چشم به راه سریال‌های کیانوش عیاری و بهروز افخمی
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | به خاطر سخت‌گیری و وسواس بیش از حد است یا کاهلی؟ چرا در واپسین روزهای سال همچنان باید یکی از چالش‌های تلویزیون با بهروز افخمی و کیانوش عیاری، «نرسیدن» سریال‌های آنها باشد؟ آنچه در یک دهه اخیر تجربه شده این است که تلویزیون خیلی منتظر نمی‌ماند و اصرار دارد سریال‌ها داغ داغ به دست مخاطب برسد. از یک منظر که نگاه کنیم، حق دارد: آنتن نباید خالی بماند. امسال هم آنتن خالی نماند اما شبکه یک که سریال تکراری پخش نمی‌کرد، ناچار شد به شرایط ناخواسته تن دهد.
احتمالا اگر پای درد و دل شبکه یکی‌ها بنشینیم، از بدقولی عیاری می‌گویند که «۸۷ متر» را به‌موقع آماده نکرد و به‌رغم پخش تیزر، آن را تحویل نداد. حساسیت درباره باکس سریال شبکه پنج پایین‌تر است اما مدیریت این شبکه نمی‌خواست در رمضان گذشته دست به دامن سریال تکراری شود. یک قسمت از «رعد و برق» پخش شد اما آنچه روی آنتن رفت به دل افخمی نبود. کارگردان کهنه‌کار ما با شبکه پنج به این توافق رسید که دست نگه دارند تا سر فرصت مراحل فنی سریال انجام شود.
او سراغ سوژه مهمی رفته و برای نمایش ابعاد سیل ویرانگر استان شمالی، از تجهیزات فنی روز بهره گرفته است. افخمی می‌خواهد سریالی «باابهت» تحویل دهد اما رسیدن به این مطلوب، وقت هم می‌خواهد. بارها او و تهیه‌کننده، زمانی را برای تحویل سریال تعیین کردند اما خلف‌وعده شد. دیروز مدیر گروه فیلم و سریال شبکه پنج زبان به گلایه گشود و از آن‌طرف، تهیه‌کننده بار دیگر از سختی‌های مرحله پساتولید گفت و قول داد سریال را سر وقت مقرر تحویل می‌دهد.
تلویزیون برای سال ۱۴۰۰ به درخشش «رعد و برق» و «۸۷ متر» دل بسته بود اما هیچ‌کدام آماده نشدند؛ احتمالا به‌خاطر حساسیت کارگردان‌های‌شان که نمی‌خواهند به هر قیمتی سریال بسازند. کارنامه افخمی و عیاری چنین چیزی را ثابت می‌کند و تلویزیون هم می‌داند از کارگردان‌هایی چون آنها (به‌رغم همه چالش‌ها) نمی‌تواند بگذرد. عیاری سابقه سریال‌های موفقی مثل خانه به خانه،هزار چشم و دکتر قریب را در تلویزیون دارد و افخمی هم سریال به یاد ماندنی کوچک جنگلی.
خب همه این کارها در دورانی ساخته شده‌اند که هردو فیلمساز از توان بدنی مضاعفی برخوردار بودند. افخمی کوچک جنگلی را در ۳۱سالگی تحویل تلویزیون داد و عیاری هم آن سه سریال را در سنین ۴۵ ،۵۰ و ۵۲ سالگی کار کرده است. نکته جالبی که کنجکاوی برای دیدن آثار این دو فیلمساز را تشدید می‌کند حاشیه‌های آثار اخیرشان است. عیاری دوتا از بحث برانگیزترین فیلم‌های یک دهه گذشته را ساخته یعنی خانه پدری و کاناپه و در هردو به خطوط ملتهب حاکمیت نزدیک شده است.
در اولی دخترکشی را به یک خانواده سنتی و مذهبی منتسب کرد و در دومی چالش کلاه‌گیس را برای بازیگران زن خود در صحنه‌های داخل خانه به راه انداخت که خب دومی حالاحالاها شانسی برای اکران نخواهد داشت. حالا دیدن یک سریال از عیاری در شبکه رسمی تلویزیون جالب توجه خواهد بود. اما افخمی هم در یکی دو دهه گذشته و حتی قبل‌تر وسواس خاص خود در گذراندن مراحل فنی آثارش را به نمایش گذاشته بود که گاه موجب می‌شود فیلمی مثل فرزند صبح حدود ۱۵ سال در پروسه آماده شدن برای نمایش به سر ببرد.
این سرفرصت کار کردن افخمی در فیلم سن‌پترزبورگ هم چالش برانگیز شد و یا در فیلم شوکران. به هرحال تلویزیون به این دو برگ برنده خود بسیار احتیاج دارد. هم عیاری و هم افخمی فیلمسازان کهنه‌کاری هستند (۷۰ و ۶۴ ساله )که به رغم وسواس‌های خاص خود می‌توانند مخاطبان انبوهی را به تلویزیون بازگردانند.
