چرا «گرتا تونبرگ» برخی را نگران کرده؟
روزنامه هفت صبح | آیا باید دلهره به حاشیه رانده شدن جریانهای اصلی حامی محیط زیست را داشته باشیم؟ گرتا تونبرگ دختر نوجوان سوئدی، ستاره این روزهاست. او در ۱۶ سالگی به خاطر فعالیتهای محیط زیستیاش تبدیل به یک چهره جهانی شده که یک روز تصمیم گرفت جای رفتن به مدرسه، برای اعتراض به وضع موجود اعتراض کرده و مقابل پارلمان سوئد بست بنشیند و خواهان اقدامات جدی علیه تغییر اقلیم شود.
او دوشنبه شب در برابر رهبران جهان در سازمان ملل حاضر شد و سخنرانی پر حرارتی علیه سیاستهای اقلیمی آنها انجام داد. او راه میان سوئد تا نیویورک را با قایق و بدون هواپیما آمد و بیش از یک ماه در راه بود تا حرفهایش را به گوش همه برساند. این سخنرانی و عکسالعمل تند او نسبت به حضور ترامپ دستاویز تحسینها و البته انتقادات بسیاری شد.
*** گرتا در سازمان ملل چه گفت؟
گرتا تونبرگ فعال محیط زیست دوشنبه یکم مهر در اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در نیویورک سخنرانی کرد. او در این نشست خطاب به سیاستمداران جهان گفت:«نمیخواهم باور کنم شما فوریت مسئله تغییرات اقلیمی را فهمیدهاید و در عین حال کاری نمیکنید، چرا که اگر بخواهم چنین چیزی را باور کنم آن وقت شما شیطان هستید.»
او در جمع سیاستمداران جهان در شرایطی که صدایش میلرزید و تلاش میکرد جلوی گریهاش را بگیرد، گفت: «من نباید اینجا باشم بلکه باید آن سوی اقیانوس در مدرسه میبودم. با وجود آنکه شما باید برای ما جوانان امید به ارمغان میآوردید اما با حرفهای تو خالی کودکی و رویاهای مرا دزدیدهاید. مردم رنج میبرند.
مردم دارند از بین میروند، تمام اکوسیستم در حال فروپاشی است. ما در آستانه یک انقراض گسترده قرار گرفتهایم اما همه آنچه شما دربارهاش حرف میزنید پول و مسئله رشد اقتصادی است.» این نوجوان سوئدی در پایان سخنانش خطاب به سیاستمداران گفت: «اجازه نمیدهیم به این آسانی از دست این ماجرا خلاص شوید. همین حالا و همین جا ما خطمان را ترسیم میکنیم. جهان بیدار شده و تغییر در راه است چه دلتان بخواهد و چه نخواهد.»
*** یک مهمان ناخوانده
این اجلاس یک مهمان ناخوانده داشت و او دونالد ترامپ بود. کسی که در این سالهایی که در کاخ سفید به سر برده، هیچ زمانی را برای دهنکجی به مسائل محیط زیستی از دست نداده است. او در حالی وارد محل برگزاری اجلاس زیست محیطی سازمان ملل شد که کسی توقعش را نداشت و منتظرش نبود.
در فیلمهای منتشر شده از لحظه ورود او، برخی گرتا تونبرگ را از او دور کردهاند ولی عکسالعمل این نوجوان و در هم کشیدن چهرهاش در مواجهه با ترامپ سوژه رسانهها شده است. با وجود اینکه رئیس جمهور آمریکا بالاخره پا به اجلاسی در مورد محیط زیست و تغییرات اقلیمی گذاشت اما رئیس جمهور برزیل که او را ترامپ این کشور میدانند و به اندازه همتای آمریکاییاش از این موضوعات نفرت دارد، در اجلاس حاضر نشد.
ترامپ روز بعد از این اتفاقات در توئیترش در مورد گرتا نوشت:«به نظر میرسد او یک دختر جوان بسیار خوشحال و منتظر آیندهای روشن و شگفتانگیز است. بسیار خوب به نظر میرسد.» یکی از روزنامهنگاران طرفدار ترامپ هم در توئیتر حضور این دختر را به سوءاستفاده نازیها از نوجوانان سفید پوست با گونههای سرخ در تبلیغاتشان تشبیه کرد و به چپها پرید.
*** مخالفان و موافقان چه میگویند؟
گرتا تونبرگ مخالفان و موافقان پرشوری دارد. موافقان او میگویند اعتراض به مسائل محیط زیست از سوی هر کسی که باشد بدون توجه به سن و سال و جنسیت و ملیت او مسئلهای قابل اهمیت است. بسیاری از طرفداران او چپگراها هستند اما در مقابل مخالفان حمایت از این دختر جوان که درس و مشق را کنار گذاشته و پشت تریبون سازمان ملل بغض میکند را یک نمایش میدانند. آنها معتقدند دلیلی وجود ندارد وقتی بسیاری دانشمندان در حال پیگیری این مسائل هستند، محیط زیست از سوی حامیان تونبرگ تبدیل به یک شو شود.
شهرت این دختر جوان بسیاری را به حرکتهای او مشکوک کرده. آنها پیش از این هم در مورد ملاله، دختر افغانستانی که جایزه نوبل را برده بود تردیدهایی داشتند. به نظر میرسد نگرانیها در مورد به حاشیه بردن جریانهای اصلی حافظ محیط زیست و مخالف تغییرات اقلیمی به دست دختر نوجوان سفید پوست، جدی است.