چرا مسعود کیمیایی هیچ‌وقت سریال نساخت؟
روزنامه هفت صبح، وحید سعیدی | مسعود کیمیایی ۷۹ ساله شد، کارگردانی که از ۲۵ سالگی وارد سینما شد و در سن ۲۷ سالگی نخستین فیلمش را جلوی دوربین برد و دو سال بعدتر «قیصر» را ساخت تا همراه با داریوش مهرجویی آغازگر موج نو سینمای ایران شود.
کیمیایی طی سال‌ها حضورش در سینما ۳۰ فیلم بلند سینمایی ساخت و دو فیلم کوتاه اما هیچگاه پایش به تلویزیون باز نشد و دنیای سریال‌سازی را تجربه نکرد. این اتفاق در حالی افتاد که کیمیایی دوبار تا آستانه تولید یک سریال پیش رفت؛ یکی سریال تلویزیونی و دیگری سریالی برای شبکه نمایش خانگی. پروژه اول کلا منتفی شد و پروژه دوم هم وضعیت مشخصی ندارد.
*** کهنه کارها بیایند
تجربه حضور مهدی فخیم زاده در عرصه سریال‌سازی و موفقیت او در ساخت سریال‌های تلویزیونی، مسئولان تلویزیون را به این فکر انداخت که فیلمسازان کهنه‌کار سینما را وارد چرخه سریال‌سازی کند. از همین رو ایرج قادری برای ساخت سریال «ستایش» دعوت به کار شد تا برای شبکه سه این پروژه را به سرانجام برساند.
سیما فیلم از داریوش مهرجویی دعوت کرد تا سریال «زکریا رازی» را بسازد و مسعود کیمیایی هم قرار شد برای شبکه دو یک سریال الف ویژه تاریخی بسازد. پروژه ستایش با ایرج قادری به سرانجام نرسید، به بهانه بیماری ، او را کنار گذاشتند و اصغر هاشمی را جایگزین کردند، کارگردانی که البته در ادامه جایش را به سعید سلطانی داد.
مهرجویی هم پروژه «زکریا رازی» را تا یک جاهایی جلو برد، سیناپس فیلمنامه نوشته شد، پیش تولید مقدماتی هم مقداری جلو رفت، حتی انتخاب‌های اولیه بازیگرها هم انجام شد، طبق شنیده‌‌ها، بهرام رادان قرار بود ایفاگر نقش زکریا باشد اما این پروژه به خاطر مشکلات مالی به سرانجام نرسید. سرنوشت پروژه‌ای که کیمیایی برای آن دعوت به کار شده بود هم سرنوشتی بهتر از آن دو کار نداشت.
*** تختی و کیمیایی اتوبان یکطرفه
یکی از پروژه‌های بزرگ شبکه دو در دوره‌ای که مهدی فرجی مدیریت گروه فیلم وسریال این شبکه را برعهده داشت ساخت سریالی با موضوع زندگی جهان پهلوان تختی بود. یک سریال الف ویژه طولانی قسمت که در آن زندگی زنده‌یاد تختی از دوران کودکی تا مرگ روایت می‌شد. علیرضا نادری کارگردان و نویسنده تئاتر که در تلویزیون فیلمنامه‌هایی چون «میوه ممنوعه» و … را به نگارش درآورده بود، فیلمنامه سریال «تختی» را قرار بود برای کیمیایی بنویسد.
او سیناپس کامل سریال را تحویل شبکه می‌دهد و قرار می‌شود بعد از قطعی شدن حضور کیمیایی او نگارش فیلمنامه را قسمت به قسمت شروع کند و جلو ببرد. کیمیایی با دعوت مهدی فرجی و رحمان سیفی آزاد، پای میز مذاکره می‌نشیند تا سرنوشت سریال «تختی» را مشخص کنند. مذاکرات اما خوب جلو نمی‌رود، گفته می‌شود یکی از دلایل به سرانجام نرسیدن پروژه شرط کیمیایی برای نگارش فیلمنامه سریال بود.
شبکه اصرار داشت که کار باید توسط علیرضا نادری نوشته شود و کیمیایی تمام تمرکزش را روی کارگردانی بگذارد، مسئله‌ای که در نهایت دو طرف روی آن به توافق نرسیدند و ساخت این پروژه به کارگردانی کیمیایی منتفی شد. بعدها سیدرضا میرکریمی هم برای کارگردانی سریال تختی دعوت به کار شد و حتی توافق اولیه هم شکل گرفت اما تغییر مدیریتی و… موجب شد تا کار به سرانجام نرسد.
*** علاقه ضرغامی به کیمیایی
بعد از منتفی شدن پروژه تختی، کیمیایی و تلویزیون هیچ فصل مشترک دیگری با هم نداشتند. اما اتفاق مهمی که تلویزیون و کیمیایی را تا حدی زیادی به‌هم نزدیک کرد پخش فیلم «سفر سنگ» بود. سال ۹۰ عزت الله ضرغامی رئیس وقت صداوسیما که علاقه شدیدی به کیمیایی و سینمایش دارد، مجوز پخش « سفر سنگ» را صادر کرد.
ساعاتی بعد از پخش فیلم، برنامه هفت که در آن زمان اجرایش را محمود گبرلو برعهده داشت به شکل مفصل با دعوت از سعید راد به نقد و تحلیل فیلم پرداخت. نادر طالب‌زاده هم با حضور در استودیو هفت درباره اهمیت «سفر سنگ» و مسعود کیمیایی با گبرلو حرف زد. چند روز بعد هم گفت‌وگوی مفصل طالب زاده با کیمیایی درباره فیلم «سفر سنگ» از شبکه چهار پخش شد تا به این ترتیب رابطه کیمیایی و تلویزیون نزدیک‌تر از همیشه شود.
*** کرونا و جسدهای شیشه‌ای
کیمیایی با وجود همه این اتفاق‌ها اثری برای تلویزیون نساخت اما همواره دغدغه این را داشت که یکی از نوشته‌های بی‌نظیرش را در قالب سریال به تصویر بکشد. این نوشته همان رمان «جسدهای شیشه‌ای» بود که هر وقت درباره اقتباس تصویری آن از او سوال می‌شد می‌گفت که فقط باید در مدیوم سریال آن را تصویر کرد. اواخر سال گذشته اعلام شد کیمیایی می‌خواهد جسدهای شیشه‌ای را بسازد. نگارش فیلمنامه زیرنظر او و توسط دو دستیارش شروع شد و قرار بر این بود که از اوایل تابستان جاری وارد مرحله تولید شود که شیوع ویروس کرونا، تولید آن را تا زمانی نامعلوم به تعویق انداخت.
