چرا اینقدر می‌میریم؟
روزنامه هفت صبح، فاطمه رجبی | مسئولان وزارت بهداشت در برابر سوال مربوط به علت افزایش تلفات کرونا، به شکل معقولی به عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی ، گشایش ناگزیر فعالیت های اقتصادی و اداری،طرح ترافیک و عدم استفاده از ماسک اشاره می کنند. اما این دلایل می تواند میزان مبتلاهارا توضیح دهد اما برای توجیه رشد آرام و پیوسته تلفات و مرگ و میرها چندان کارساز نیستند.
میزان تلفات تقریبا به ۹ درصد آمار مبتلایان رسیده که عدد سنگینی است. بگذارید با ریاضیات پیش برویم. مقایسه آمار کرونا در ماه‌های تیر و خرداد نشان می‌دهد که تعداد مبتلاها در این دوماه تغییر چندانی نداشته است، البته در خرداد تعداد مبتلاهای جدید سه روز متوالی به بالای سه هزار نفر رسید در حالی که این اتفاق در تیرماه اصلا رخ نداد و مبتلاهای جدید در تمام روزهای تیرماه عددی بین ۲۰۰۰ تا ۲۷۰۰ نفر بود.
ماه‌های تیر و خرداد از نظر تعداد افراد بهبودیافته هم شباهت آماری زیاد دارند و حتی می‌توان گفت که در این مورد هم وضعیت تیرماه بهتر بوده است و تقریبا هر روز بیشتر از دوهزار نفر بهبود پیدا کرده‌اند. عجیب اینکه با وجود شباهت آماری زیادی این دو ماه در میزان ابتلا و میزان بهبودی، آنها در دو فاکتور به شدت متفاوت هستند یعنی تعداد فوتی‌ها و بیماران بدحال.
این مقایسه آماری سوالات زیادی به وجود می‌آورد که مهم‌ترین آنها این است: چرا با وجود اینکه تعداد مبتلاها و بهبود یافته‌ها تفاوت چندانی ندارد، تعداد فوتی‌ها و افراد بدحال در تیرماه تا این اندازه افزایش پیدا کرده است تا جایی که فقط در همین ماه دست‌کم ۵هزار نفر بر اثر ابتلا به کرونا فوت کرده‌اند در حالی که در خردادماه با تعداد مبتلای تقریبا مشابه، تعداد فوتی‌ها نزدیک به دو هزار و چهارصد نفر بوده است.
حتی در فروردین ماه و در اوج موج اول در مقابل ۳۲۰۰ مبتلا تنها ۱۵۹ قربانی داشتیم. آیا ویروس قوی‌تر شده یا سیستم بهداشت و درمان ما در بهبود بیماران ضعیف‌تر عمل می‌کند؟ دکتر مینو محرز، چهره شناخته شده کمیته مقابله با شیوع کرونا در گفت‌وگو با هفت صبح هر دوی این احتمالات را رد می‌کند و می‌گوید: «من فکر می‌کنم ایراد از آمارهاست.
آمارهای رسمی نشان می‌دهند که تعداد مبتلاها چندان تفاوتی نداشته اما چیزی که ما داریم می‌بینیم و گزارش‌هایی که از همکاران می‌شنویم کاملا با این آمارها تفاوت دارد. خودمان هم برایمان این مقدار افزایش بیمار عجیب است. هر روز خانواده‌های زیادی به ما مراجعه می‌کنند و می‌بینیم که تمام آنها مبتلا شده‌اند. اصلا چرا راه دور می‌روید، دور و بر خودتان را نگاه کنید ببینید تعداد مبتلاهایی که اطرافتان هستند با خرداد و اردیبهشت قابل مقایسه است؟»
او در جواب اینکه چرا بین آمارهای رسمی و اتفاقی که جریان دارد باید تا این اندازه تفاوت وجود داشته باشد، می‌گوید: «وزارت بهداشت آماری را اعلام می‌کند که از آزمایشگاه‌های دولتی و از بیماران با شرایط خاص گرفته می‌شود در حالی که خیلی از مردم در بخش خصوصی آزمایش می‌دهند، خیلی از مردم آزمایش با کیت نمی‌دهند بلکه سی تی اسکن ریه می‌دهند، خیلی‌های دیگر با وجود قطعی بودن علائم دلیلی برای آزمایش دادن نمی‌بینند و دارو می‌گیرند و خودشان را قرنطینه می‌کنند. اینها در آمار نمی‌آیند به همین دلیل هم آمار ابتلاهای جدید چندان تفاوتی نمی‌کند اما مرگ و میرها نشان می‌دهد که وضعیت بیماری در کشور چقدر بدتر شده است.»
یک فرضیه‌ای هم که در مورد دلیل افزایش تعداد مرگ و میرها شنیده می‌شود، غیر متمرکز شدن ارائه خدمات به بیماران کرونایی است. تا مدتی پیش تنها بیمارستان‌های ریفرال یا همان معین که تعدادی بیمارستان دولتی مشخص بودند اقدام به پذیرش بیماران کرونایی و مشکوک به کرونا می‌کردند اما از اواخر خرداد اعلام شد که بیمارستان‌های خصوصی هم وارد این کارزار شده‌اند و نه تنها اجازه دارند بیمار کرونایی پذیرش کنند بلکه ملزم به پذیرش شدند.
عده‌ای حدس می‌زنند که ورود بیمارستان‌های خصوصی به این موضوع نه تنها باعث شده که خیلی از بیماران عادی در معرض بیماران کرونایی قرار بگیرند بلکه روی کیفیت ارائه خدمات به بیماران هم تاثیر گذاشته است چون این بیمارستان‌ها تجربه لازم برای رسیدگی به مبتلایان کرونا را ندارند. دکتر محرز این فرضیه را قبول ندارد و می‌گوید: «اولا اینطور نبوده که بیمارستان‌های خصوصی وارد ماجرا بشوند و بعد تعداد مبتلاها و فوتی‌ها افزایش پیدا کند بلکه اول تعداد مبتلاها و افرادی که نیاز به کمک داشتند زیاد شد و بعد وزارت بهداشت به این نتیجه رسید که باید از ظرفیت بیمارستان‌های خصوصی هم استفاده کرد.
ضمن اینکه بیمارستان‌های خصوصی نه تنها از قوانین مربوط به ایزوله سازی بیماران پیروی می‌کنند بلکه اغلب همان پروتکل‌های درمانی را در پیش می‌گیرند که وزارت بهداشت تعیین می‌کند اما به هر حال مسئله سخت شدن رسیدگی به این همه بیمار موضوعی است که واقعا در کیفیت درمان تاثیر دارد، وقتی تعداد بیماران زیاد می‌شود کیفیت رسیدگی، رسیدگی فوری، دقت و… پایین می‌آید ضمن اینکه اصلا خیلی وقت‌ها جا برای مبتلاهایی که وضعیت کمی بهتری دارند نیست و در حالی که بهتر است آنها بستری شوند امکان بستری شدنشان وجود ندارد. اینها حقیقت است و به همین دلیل هم می‌گوییم باید تمام سعی و تلاش بر کنترل ابتلا باشد و بیماری جدی گرفته شود.»
