چراغ سبز به استخراج‌کنندگان بیت‌کوین
روزنامه هفت صبح | بازوی تحقیقاتی مجلس شورای اسلامی تاکید کرده، قانونی شناخته شدن کسب‌وکار فعالان حوزه رمزارزها می‌تواند به سود کشور و درآمدهای دولت تمام شود.
مرکز پژوهش‌های مجلس به عنوان بازوی تحقیقاتی این نهاد گزارشی منتشر کرده و در آن توضیح داده که در صورت آزادشدن فعالیت استخراج‌کنندگان انواع رمزارز ازجمله بیت‌کوین قوانین و مقررات چگونه باید تغییر کنند؛ چه الزاماتی وجود دارد، چه نظارت‌هایی باید انجام شود و مباحثی مثل مالیات و گمرک و این‌جور چیزها را بهتر است چگونه مطرح کنیم. این گزارش می‌تواند استخراج‌کنندگان رمزارز در کشور را نسبت به قانونی شناخته شدن فعالیت‌شان توسط دولت امیدوار کند.
*** نحوه شناسایی استخراج‌کنندگان رمزارزها
استخراج رمزارزهایی که در حال حاضر در کشور رواج دارد، به صورت محسوس بر الگو و حجم مصرف برق در کشور اثرگذار هستند. از آنجایی که تشخیص دستگاه‌های استخراج رمزارز در مبادی گمرکی به سادگی امکان‌پذیر نیست، با نظارت بر الگوی مصرف برق و الگوی ترافیک اینترنت می‌توان افراد حقیقی یا حقوقی را شناسایی کرد که مبادرت به استخراج این رمزارزها می‌کنند. ساماندهی استخراج رمزارز می‌تواند علاوه بر ایجاد یک منبع درآمد غیرقابل تحریم، درآمد شبکه برق کشور را نیز افزایش دهد و درآمد مالیاتی برای دولت به همراه داشته باشد.
*** نحوه نظارت بر استخراج رمزارزها
اقدامات نظارتی که می‌تواند برای ساماندهی استخراج رمزارز در دستور کار قرار گیرد، به چهارمورد تقسیم‌بندی می‌شود؛ اول پیگیری وزارت نیرو با همکاری وزارت صمت برای تدوین آیین‌نامه و شیوه‌نامه سرمایه‌گذاری در تولید و مصرف برق مورد نیاز برای استخراج که در آن تعرفه برق مصرفی استخراج اخیر ارز در هر ماه و فصل از سال، مناطق مجاز نصب تجهیزات استخراج رمزارزهای انرژی‌بر و حداکثر ظرفیت تجهیزاتی که در هر منطقه قابل عملیاتی شدن است و زمان‌های مجاز استفاده از این تجهیزات مشخص شده باشد.
دوم پیگیری اجرای سازوکار اخذ مالیات از رمزارزها توسط سازمان امور مالیاتی. سوم نظارت بر عملکرد گمرک جمهوری اسلامی در مورد استقرار سازوکار نظارت بر واردات تجهیزات با همکاری سازمان امور مالیاتی، وزارت ارتباطات و وزارت نیرو و چهارم نظارت بر عملکرد وزارت نیرو، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان گمرک، سازمان امور مالیاتی و بانک مرکزی در شناسایی فعالیت‌های اعلام‌نشده در زمینه استخراج و نظارت بر بازگشت درآمد حاصل از استخراج به کشور.
*** پیشنهادهای مرکز پژوهش‌ها برای آزادی استخراج رمزارزها
* یک: هریک از رمزارزها بسته به حوزه‌ای که بر آن اثرگذار است، نهاد متولی قانونی خاص خود را خواهد داشت. مقررات‌گذاری در مورد رمزارزهایی که استخراج آنها بر پهنای باند اینترنت اثرگذار است، به وزارت ارتباطات مربوط است و اگر استخراج رمزارزی بر مصرف انرژی برق کشور اثرگذار باشد، وزارت نیرو باید در زمینه توزیع و حفظ پایداری شبکه برق کشور پاسخگو باشد.
* دو: در اجرای اختیارات و تکالیف ناشی از قانون تأسیس وزارت نیرو مصوبه ۱۳۵۳، وزارت نیرو می تواند تعرفه برق استخراج رمزارزهای انرژی‌بر و(با تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت) مکان‌هایی که استخراج رمزارز در آنها مجاز است، مانند شهرک‌های اختصاصی را تعیین کند و بدون ایجاد مجوز جدید و فرآیندهای اداری مازاد با تکیه بر فرآیند خوداظهاری در سامانه گمرک نسبت به ساماندهی این حوزه اقدام کند تا کنتورهای برق خاص این کسب‌وکارها به آنها اختصاص یابد.
* سه: بانک مرکزی باید تکالیف شورای عالی اقتصاد در زمینه بازگشت ارز حاصل از صادرات با استفاده از سامانه‌های سنا و نیما را در استخراج رمزارزها اجرایی کند یا به مراکز مبادله رمزارز مجوز لازم دهد، اطلاعات لازم را در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهد و مانع از خرید و فروش ارز حاصل از استخراج برای مقاصد سوداگرانه شود.
* چهار: اخذ مالیات در حوزه رمزارزها کلید شفافیت این حوزه نیز به‌شمار می‌رود. سازمان امور مالیاتی باید با استفاده از اختیارات خود درخصوص اخذ مالیات با استفاده از اطلاعات سامانه خوداظهاری و اطلاعات سامانه‌های سنا و نیما و اطلاعات عام رمزارزها مانند سختی استخراج، مالیات بر استخراج رمزارزها را به صورت خودکار و علی‌الرأس دریافت کرده و با دریافت مدارک هزینه از استخراج‌کنندگان و استعلام آنی از شرکت برق و گمرک، مالیات اضافی را به آنها عودت دهد.
اگرچه ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۹۴ و ماده ۱۳ قانون مالیات بر ارزش‌افزوده، اخذ مالیات از درآمد صادراتی غیرنفتی از مبادی رسمی را صفر منظور کرده است، اما از آنجا که وضع نرخ ثابت برای تعرفه برق استخراج منطقی نیست، بنابراین پیشنهاد می‌شود استخراج رمرزارزها از مالیات بردرآمد معاف نباشند.
* پنج: با توجه به این‌که در زمستان تعرفه برق در ایران قابل کاهش یافتن است و دولت چین نیز قصد مدیریت بیشتر بر حوزه استخراج رمزارز را دارد، باید سیاست‌گذاران کشور زمینه لازم برای همکاری میان بخش‌های خصوصی دو کشور را فراهم کنند.
* شش: شناسایی دقیق استخراج‌کنندگان از طریق بررسی الگوی مصرف برق و تحلیل ترافیک اینترنتی آنها در کنار ساماندهی با ایجاد سازوکار خوداظهاری استخراج‌کنندگان در کنار اعمال جرائم بازدارنده برای کسانی که خوداظهاری نکنند و اعلام مناطق جغرافیایی که استخراج رمزارزهای انرژی‌بر در آنها مجاز یا ممنوع است، باید با همکاری مشترک وزارت نیرو، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت صنعت و معدن و بانک مرکزی انجام شود.
