پیشپرده انتخابات۱۴۰۰ در خیابان بهشت
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یکشنبه این هفته اعضای شورای شهر تهران برای سال چهارم و آخرینبار، ترکیب هیاترئیسه خود را انتخاب میکنند. برای سال بعد هم که عمر شورای پنجم به اتمام میرسد و با انتخابات ۱۴۰۰ شورای جدیدی سر کار میآید. در تمام این سهسالی که گذشت، ترکیب هیاترئیسه شورای تهران خیلی دستخوش تغییر نشد و هر سال محسن هاشمی با رای قاطع به کرسی ریاست میرسید. امسال اما اتفاقاتی رخ داده که شاید شاهد نتایج متفاوتی باشیم.
درواقع اختلاف نظر حزب کارگزاران سازندگی با سایر احزاب اصلاحطلب که در ماههای اخیر در سطح رسانهها و گاهی در بحثهای درون خود شورا، شاهد آن بودیم میتواند برای اولینبار در بستر یک رقابت سیاسی نمود پیدا کند. حتی اتفاقات روز یکشنبه شاید یک پیشپرده از تمام کشمکشهای سال آینده اصلاحطلبان برای انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ باشد. آیا اعضای شورای شهر که ترکیبی دستچینشده از احزاب مختلف اصلاحطلب هستند میتوانند بازهم روی یک کاندیدا ائتلاف کنند؟
* یک: ابتدا این نکته را باید بگوییم که برخلاف آنچه بعضی خبرگزاریها نوشتند، قرار نیست اینبار برای کل هیاترئیسه رایگیری شود. اینطور که علی اعطا، از اعضای این شورا در توئیتر نوشته، در این دوره فقط برای رئیس، نایبرئیس و دو منشی هیاترئیسه رایگیری میشود. سخنگو و خزانهدار دوره فعالیتشان دوساله است و از سال قبل ثابت میماند. الان محسن هاشمی رئیس شورا است و ابراهیم امینی نایبرئیس.
هاشمی در سال اول و دوم هر بار با ۲۰رای از ۲۱رای و در سال سوم با ۱۷رای رئیس شورا شده بود. ابراهیم امینی هم در دوره قبلی با ۱۷رای در مقابل چهار رای مجید فراهانی، نایبرئیس شد. زهرا نژادبهرام و بهاره آروین هم دو منشی هیاترئیسه بودند. بهاره آروین اما از هفته پیش اعلام کرده که قصد ندارد در سال چهارم عضو هیاترئیسه باشد.
بنابراین در انتخابات پیشرو حداقل یک تغییر را خواهیم داشت و یکنفر جدید باید جای آروین را بگیرد. البته بهاره آروین یکبار در دیماه ۹۸ از شورا کلا استعفا داده بود که بعد استعفای او منتفی شد. یکبار هم در بهمن ۹۸ در پی یک مجادله لفظی با حجت نظری از دیگر اعضای شورای شهر گفت، استعفا میدهم که این مورد هم عملی نشد.
* دو: حالا ببینیم صندلی ریاست شورای شهر چه کاندیداهایی دارد؟ یکی از رقبای محسن هاشمی، محمدجواد حقشناس است؛ رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا، رسما برای کرسی ریاست اعلام آمادگی کرده و گفته چهارنفر از پنجنفر اعضای کمیسیون فرهنگی از او خواستند چنین اقدامی انجام دهد. حقشناس ضمن اینکه گفته برای این کار برنامه دارم با انتقاد از سیستم مدیریت شهری توضیح داده: «شهرداری به قواعد نظارتی تن نمیدهد و یکجاهایی احساس میکند، نظارتها با رویکردهای سلیقهای هماهنگ نیست و اگر این رویکرد شهرداری ادامه یابد به اداره شهر آسیب میزند. شهردار باید بتواند اگر جایی لازم شد با دولت سرشاخ شود، درحالیکه ما این ویژگی را در شهردار تهران نمیبینیم.»
خبرگزاری فارس از احمد مسجدجامعی و مرتضی الویری هم بهعنوان دو کاندیدای دیگر ریاست شورای شهر نام برده. گزینه الویری البته خیلی نمیتواند حدس درستی باشد چون الویری با توجه قرابت مرام سیاسی و حزبی که با محسن هاشمی دارد، بعید است با او رقابت کند. اینطور که این خبرگزاری از زهرا نژادبهرام نقل کرده، خود محسن هاشمی هم برای تمدید دوره ریاستش اعلام آمادگی کرده. همچنین زهرا صدراعظم نوری هم گفته، بعضی اعضای شورا به او پیشنهاد دادند نایبرئیس شورا شود. به بهاره آروین هم هفته پیش پیشنهاد داده بودند که در سال آخر فعالیت شورای پنجم، یکی از زنان شورا نایبرئیس باشد.
* سه: حالا چرا بعضی معتقدند که اینبار محسن هاشمی شانس کمتری برای ریاست شورا دارد؟ مهمترین دلیل مشاجرههایی است که در این مدت بین اعضای شورا و محسن هاشمی دیدیم. بهطور مثال همین یکماه پیش و بعد از ماجرای آتشسوزی کلینیک سینامهر شاهد یک بگومگوی جدی بین الهام فخاری و زهرا صدراعظم نوری با محسن هاشمی بودیم. باز در اواخر اردیبهشتماه علیخانی و خلیلآبادی و سالاری در اعتراض به نحوه اداره جلسه توسط محسن هاشمی برای دقایقی صحن علنی را به حالت قهر ترک کردند.
زهرا صدراعظم نوری تاکنون چندمرتبه و بهطور مشخص در بهمن و مهرماه ۹۸ با محسن هاشمی در صحن علنی وارد مجادله لفظی شده. حجت نظری و محمد سالاری هم تاکنون چندمرتبه به نحوه اداره جلسه توسط هاشمی معترض شدند. یکبار هم که در دی ماه ۹۷ محسن هاشمی بهدنبال یک درگیری لفظی با بعضی اعضا، برای دقایقی صحن شورا را ترک کرد.
* چهار: عمده این اختلافات بین اعضای شورای شهر ناشی از این است که ترکیب اعضای شورای شهر تهران حاصل ائتلاف احزاب مختلف اصلاحطلب است که باهم اختلافات اساسی دارند. دو سر اصلی دعوا هم معمولا حزب اتحاد ملت و کارگزاران هستند و اعتماد ملی هم بین این دو نقش تعیینکنندهای دارد. اگرچه حزب اتحاد ملت از نظر کمی نمایندگان بیشتری در شورای شهر دارد اما هر زمان ائتلافی بین کارگزاران و اعتماد ملی صورت بگیرد آنها در اقلیت قرار میگیرند.
نمونهاش روز رایگیری انتخاب شهردار فعلی بود که عباس آخوندی فقط یک رای از پیروز حناچی کم آورد. درواقع تیم سهنفره کارگزارانیها (هاشمی، الویری و شهربانو امانی) با جذب چهرههایی مثل افشین حبیبزاده و محمد علیخانی و با قرار گرفتن کنار سه عضو اعتماد ملی(نظری، حقشناس و امینی) و بهاضافه دو رای مجید فراهانی و الهام فخاری گزینه مورد نظر اتحاد ملت را شکست دادند. اعضای نزدیک به اتحاد ملت میرلوحی، میلانی، صدراعظم نوری هستند، به اضافه نژادبهرام و آروین.
الان اگر این گروه بتوانند با اعضای اعتماد ملی هماهنگ باشند ممکن است در سال آخر شاهد ریاست محسن هاشمی در شورای شهر نباشیم. این فرضیه از این جهت هم معنادار است که محسن هاشمی یکی از کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاستجمهوری است و به حاشیه رفتن او در شورا پیامد خوبی برای برنامههای انتخاباتی او در سال آینده نخواهد داشت. هرچند بازهم تاکید میکنیم همه این موارد در حد گمانهزنی است.