پنج حاشیه از مقاومت نیروهای احمد مسعود در پنجشیر
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: پنجشیر به قالب مقاومت علیه طالبان در افغانستان تبدیل شده است. اینترنت در این منطقه قطع شده است و درگیریهای شدیدی بین طالبان و نیروهایی که رهبری آنها را احمد مسعود، پسر سی و یک ساله احمد شاه مسعود به عهده دارد در گرفته است. هر کدام از طرفین مدعی شدهاند که آسیبهای جبران ناپذیری را به دشمن وارد کردهاند. اما نیروهای مقاومت از کشته شدن ۲۶۸ طالب خبر میدهند و طالبها میگویند چهار طرف پنجشیر را به تصرف خود درآوردهاند.
دو: با تصرف کابل به دست طالبان پنجشیر یک بار دیگر مانند دهه نود میلادی مرکز مقاومت علیه این گروه و احمد مسعود به جای پدرش تبدیل به نماد مقاومت شد. برخی از چهرههای سیاسی و نظامیهایی که از پیشروی طالبان ناراضی بودند هم به صف مقاومت پیوستند و مجاهدین قدیمی هم به آنها اضافه شدند. منابع خبری میگویند هماکنون هزاران نفر در این ولایت از مرزهای این منطقه کوهستانی دفاع میکنند. امرالله صالح، معاون اول رئیسجمهور و بسمالله خان محمدی، وزیر دفاع جمهوری اسلامی افغانستان نیز بخشی از مقاومت هستند. ائتلاف شمال به رهبری احمد مسعود و امرالله صالح ادعا کردهاند که نیروهای القاعده برای مقابله با مقاومت پنجشیر به طالبان پیوستهاند.
سه: نگرانی اصلی این روزها در رسیدن سلاح و مهمات و موادغذایی به پنجشیر است. طالبان جادههای منتهی به منطقه را فعلا در دست دارد و این موضوع باعث شده تا در مورد آینده مقاومت تردیدهایی ایجاد شود. با این حال در حال حاضر یاران احمد مسعود با سلاحهایی که ارتشیها با خود به این منطقه آوردهاند میجنگند. سلاحهایی که از سوی ناتو تامین شده و گفته میشود که پیشرفته هستند.
در یک هفته گذشته گفته میشد که سلاحهای پیشرفته در دروازههای منطقه مستقر شدهاند و مقاومت روزهای اخیر هم نشان میدهد که دست کم فعلا، مشکلی در تامین اسلحه برای جنگ وجود ندارد. به ویژه آنکه خبرهای رسیده میگویند طالبان در مناطقی که به عقب رانده شدهاند، سلاحهای پیشرفته خود را جا گذاشتهاند با این حال احمد مسعود از دیگر کشورها خواسته که برای انتقال سلاح به این منطقه به او کمک کنند. مسعود فرانسه را مستقیما خطاب قرار داده اما تاکنون کشورها پاسخ مثبتی به او ندادهاند.
چهار: اما سلاحهایی که از سوی پنجشیر استفاده میشود، براساس گزارشات پس از تخلیه مردم از خط نخست نبرد، آنها شروع به استفاده از توپ D-30 کردهاند و با وجود اینکه سلاح سنگین BM40را در اختیار دارند هنوز از آنها استفاده نکردهاند.
این سکوی پرتاب موشک توانایی پرتاب موشک را تا ۲۷ کیلومتر دارد.
پنج: اما پنجشیر کجاست؟ ولایت پنجشیر در شمالشرقی افغانستان واقع شده است و بر اساس آمارگیری سال ۱۹۹ جمعیتش ۱۷۲٬۸۹۵ نفر بوده و ۳٬۶۱۰ کیلومتر مربع پهناوری دارد. مرکز این ولایت، شهر بازارک است. ساکنان پنجشیر، فارسیزبان و اکثراً از قوم تاجیکاند و مذهبی سنی دارند. مناطق این ولایت تا سال ۱۳۸۳ بخشی از ولایت پروان بودند و ولسوالیهای پنجشیر، حصه اول پنجشیر و حصه دوم پنجشیر را در پروان تشکیل میدادند. این شهر کوهستانی به فاصله ۱۲۰کیلومتری به طرف شمال شرق کابل در بین دو شاخه جنوبی کوه هندوکش، از شمال شرق به جنوب غرب، موازی به امتداد هندوکش واقع است و درههای فرعی آن از شمال به جنوب و از جنوب به شمال امتداد داشته و به دره عمومی پنجشیر وصل میشود.
مقاومت امروز در این منطقه ریشه طولانیتری دارد و پنجشیریها چه در زمان حضور شوروی در افغانستان و چه در حضور طالبان در دهه هفتاد شمسی، تسلیم نشدند. حملات پنجشیر رشته جنگهایی بود بین نیروهای ارتش سرخ و ارتش جمهوری دموکراتیک خلق افغانستان با مجاهدین تحت امر احمدشاه مسعود برای کنترل دره استراتژیک پنجشیر که ۹ سال به طول انجامید و سرآخر هم مقاومت منطقه شکسته نشد. حالا هم به نظر میآید که پسر جوان احمد شاه مسعود که مانند پدرش لباس میپوشد، تنها امید مخالفان طالبان در افغانستان باشد.