پنج تحلیل کاملا خوش‌بینانه درباره بورس
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | یک ماه و دو هفته از آغاز روند صعودی بورس می‌گذرد. سوم خردادماه بود که شاخص کل تا یک میلیون و ۹۵هزار واحد کاهش پیدا کرد و آن زمان انگار که شرکت‌های حقوقی با یک شوک بزرگ مواجه شده باشند، شاهد حمایت سنگین از بازار سرمایه بودیم. حمایت‌ها تا آخر خردادماه ادامه پیدا کرد و به هر نحوی که بود شاخص کل توانست با رسیدن به نیمه کانال ۱٫۱میلیونی از محدوده خطر فاصله بگیرد. از آن زمان شرایط برای بورس به کلی تغییر کرد و شاهد یک روند صعودی پرسرعت در بازار هستیم.
روندی که باعث شده در دو هفته شاخص کل بیش از ۱۰۰هزار واحد و معادل ۱۲درصد افزایش پیدا کند و به محدوده یک میلیون و ۲۸۰هزار واحد برسد. حداقل پنج نشانه در بازار وجود دارد که ما را نسبت به آینده درخشان‌تر امیدوار کرده است. بالاخره روند نزولی که پیش از این سه مرتبه جلوی رشد شاخص ایستاده بود شکسته شده و نمودارها نشان می‌دهد راه برای ادامه روند صعودی باز شده است. بعد گذشت ۱۱ ماه از آغاز ریزش بازار، برای اولین بار تعداد صف‌های خرید از تعداد صف‌های فروش سبقت گرفته.
حال دیگر کمتر نمادهایی را می‌بینیم که در صف فروش قفل شده باشند. صف‌های فروش زمانی ۸۰درصد بازار سرمایه را تحت سلطه داشتند و ارزش آنها به بیش از شش هزار و ۷۰۰میلیارد تومان می‌رسد اما حالا شاهد عقب‌نشینی آنها هستیم. بعد از عملیات رفع گره از معاملات نمادهای کوچک که حدود یک ماه پیش انجام شد، حالا نمادها به تعادل رسیده، روند نزولی را کنار گذاشته و به فکر افزایش قیمت سهام هستند.
چه چیزی بهتر از این؟ تنها موردی که ما را نسبت به آینده نگران کرده، خبری است که دیروز منتشر شد و براساس آن شرکت توانیر گفته شرکت‌های فولادی و سیمانی باید در مصرف برق صرفه‌جویی کنند و در غیر این‌صورت برق واحدها قطع خواهد شد. اتفاقی که می‌تواند روی بورس تاثیر منفی بگذارد اما دل‌مان به شرکت‌های پتروشیمی مثل فارس و تاپیکو و شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی مثل شستا و وخارزم گرم است که به تنهایی می‌توانند شاخص کل را صعودی نگه دارند.
یک: صف‌های خرید بالاخره از فروشنده‌ها سبقت گرفتند
بازگشت روند معاملات و اعتماد سهامداران به آینده بورس، باعث شده نه‌تنها شاهد جمع‌آوری صف فروش در خیلی از نمادهای کوچک بازار سرمایه باشیم، بلکه در دو روز اخیر تعداد نمادهای دارای صف خرید از صف‌های فروش سبقت گرفته است. تا جایی‌که دیروز یک‌پنجم نمادهای بازار به صف خرید رسیدند. تعداد آنها حدود ۱۴۴نماد بود که ۲۳درصد بازار را تشکیل می‌دادند. در طرف مقابل دیروز ۱۰۳نماد یعنی ۱۶درصد بازار همچنان بر صف فروش اصرار داشتند.
اگر فکر می‌کنید تعداد صف‌های فروش بالاست، بیایید با هم آمار مربوط به دو ماه گذشته را بررسی کنیم. زمانی که دامنه نوسان نامتقارن بود، در یک روز ۴۹۰نماد صف فروش داشتند. این تعداد ۸۵درصد کل نمادهای بازار سرمایه را تشکیل می‌دادند و ارزش صف تشکیل شده برای فروش سهام آنها در مجموع به حدود شش هزار و ۷۰۰میلیارد تومان می‌رسد. از اول خردادماه تا حالا صف‌های فروش رفته‌رفته کوچک‌تر شده‌اند تا دیروز که ارزش آنها به هزار و ۲۰۰میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. موردی که نشان می‌دهد یک قدم دیگر مانده تا علاوه بر تعداد، ارزش صف‌های خرید هم از صف‌های فروش سبقت بگیرد. در چنین شرایطی حتی یک‌درصد هم لازم نیست به احتمال بازگشت روزهای بد بورس فکر کنید.
دو: نمادهای کوچک با روند صعودی شاخص همراهی می‌کنند
دفعات قبلی که شاخص کل به روند صعودی برگشته بود، تنها نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز باعث چنین اتفاقی بودند و کلیت بازار همچنان شرایط سختی را تجربه می‌کرد. این مورد را می‌توانستیم با بررسی تغییرات شاخص کل و شاخص هم‌وزن مشاهده کنیم. طوری که اوایل روند صعودی که از ابتدای خردادماه شروع شده بود، شاخص هم‌وزن همچنان به روند کاهشی ادامه می‌داد. طوری که تا پایان خرداد شاخص کل پنج‌درصد رشد کرد اما شاخص هم‌وزن که وزن یکسانی برای همه نمادها چه کوچک و چه بزرگ در نظر می‌گیرد، با کاهش ۳٫۵درصدی روبه‌رو شد.
از ابتدای تیر و دو هفته گذشته، شرایط فرق کرده. در این مدت شاخص هم‌وزن رشد قابل توجهی را پشت‌سر گذاشته و با افزایش شاخص کل همراهی می‌کند که نشان می‌دهد حالا شرکت‌های کوچک هم وارد گود شده و شاهد افزایش قیمت سهام آنها هستیم. شاید دلیل آن موج بازگشایی‌های بعد از برگزاری مجمع عمومی و اقدامات شرکت بورس و فرابورس برای استفاده از دستورالعمل رفع گره معاملاتی باشد. حدود یک ماه پیش گره‌گشایی در معاملات بورس آغاز شد و براساس آن شرکت‌های کوچک با دامنه نوسان دوبرابری معامله شدند. آنها بعضا کاهش قیمت بیش از ۲۰درصدی را در مدت کوتاه تجربه کردند اما به سرعت به تعادل رسیده و حالا در روند صعودی قرار گرفته‌اند. این کار علاوه بر کمک به سهامداران برای فروش سهام خود و افزایش نقدشوندگی بازار، نهایتا به نفع کل نمادها تمام شد و حالا خیال‌مان بابت معکوس نشدن روند صعودی راحت‌تر شده است.
سه: شاخص کل روند نزولی را شکسته است
تحلیل‌گران تکنیکال بیش از دیگر کارشناسان نسبت به آینده بورس امیدوار هستند. آنها با رسم خط‌های مختلف و استفاده از اندیکاتورهای متنوع می‌گویند دوران نزول بورس به پایان رسیده. خط روند نزولی که تاکنون سه‌مرتبه مانع از افزایش شاخص کل شده بود، در ابتدای تیرماه شکسته شد و دیروز شاهد عبور از مقاومت مهم یک میلیون و ۲۸۰هزار واحدی بودیم. در چنین شرایطی حتی اگر روند شاخص کل برگردد، بعید است شاهد بازگشت آن به کانال ۱٫۲میلیونی باشیم.
اگر بخواهیم تخصصی‌تر به ماجرا نگاه کنیم، می‌توانیم بگوییم شاخص کل برای اولین بار از زمان آغاز ریزش در مردادماه، موفق شده از ابر کومو خارج شود. پیش از این چهار مرتبه شاخص کل با نزدیک شدن به این ابر فرضی شاهد تغییر روند صعودی به نزولی بود. برخی دیگر اعتقاد دارند در نزدیکی مرز ۱٫۳میلیون واحد شاخص کل کمی استراحت خواهد داشت و در غیر این صورت شرایط خطرناک خواهد شد و ممکن است اتفاقات نیمه اول سال ۹۹ البته در ابعاد کوچک‌تر تکرار شود. به‌خصوص که شاخص قدرت روند به محدوده‌های بالایی رسیده و براساس آن شاخص کل در آینده نزدیک برای چند روز استراحت خواهد کرد. تقریبا مشابه آن چیزی که در روزهای اول هفته شاهد بودیم.
چهار: خبرهای خوب از نمادهای شاخص‌ساز ادامه دارد
شستا را می‌توان با قطعیت بالا عامل روند صعودی بازار سرمایه دانست. خبر افزایش سرمایه تاریخی و هزار و ۲۰۰درصدی بزرگترین هلدینگ اقتصادی کشور کافی بود تا هر روز شستا شاخص را دو هزار واحد افزایش دهد. دیروز و زمانی که این خبر نهایی شد و عکس صورتجلسه هیات مدیره روی سامانه کدال آمد حجت تمام شد که قرار است فعلا خبرهای خوب از نمادهای شاخص‌ساز ادامه داشته باشد. با این حساب تمام خبرهایی که در آینده از افزایش سرمایه شستا به گوش خواهد رسید، از تایید سامانه همزمان فملی و فولاد وارد گود شدند و خبرهایی مثبتی از عملکرد آنها به گوش می‌رسد.
طوری که دیروز فملی به سنگین‌ترین صف خرید بازار تبدیل شد. درباره نمادی صحبت می‌کنیم که در دو هفته گذشته با وجود رشد چشمگیر شاخص کل، بازدهی چندانی نداشته و حالا ممکن است بخواهد عقب‌ماندگی خود را جبران کند. فارس نمونه دیگری است که رفتار مشابه فملی از خود نشان داده و دیروز شاهد تشکیل صف خرید برای این نماد بودیم. نمادهای بزرگ به تنهایی می‌توانند بار روند صعودی شاخص کل را به دوش بکشند، چه‌بسا حالا شرکت‌های کوچک هم با آنها همراه شده‌اند و در این راه تنها نیستند.
پنج: سرمایه‌گذاران حقیقی به بازار برگشته‌اند
دوران خروج مداوم پول از بورس به پایان رسیده. آنطور که بررسی تغییرات مالکیت سهام از سهامداران حقیقی به حقوقی نشان می‌دهد، از اول تیرماه روند ورود پول به بازار سرمایه آغاز شده و در این مدت سهامداران حقیقی حدود هزار و ۴۰۰میلیارد تومان به بازار سرمایه پول تزریق کرده‌اند. موردی که احتمالا نشان‌دهنده بازگشت اعتماد سهامداران به بورس باشد. البته این مورد حدود یک ماه طول کشید. به عبارتی روند صعودی شاخص از هفته اول خردادماه آغاز شده بود اما تا اول تیر، با وجود رشد شاخص کل همچنان روند خروج پول از بورس ادامه داشت و نشان می‌داد سهامداران هنوز منتظر نشانه‌های بیشتر برای امیدوار شدن به بازار هستند.
حالا تقریبا دو هفته است این اتفاق افتاده و میزان سرمایه تزریق شده در نیمه اول تیرماه رکورد شکسته است. رکوردی که از زمان ریزش بازار یعنی مرداد ۹۹ بی‌سابقه بوده.مورد عجیب‌تر اینکه سهامداران بورس از شهریورماه تا حالا در انتظار تزریق یک‌درصد منابع صندوق توسعه ملی به ارزش هزار میلیارد تومان هستند. در حالی‌که خود سهامداران در دو هفته گذشته خیلی بیشتر از این رقم را وارد بازار سرمایه کرده‌اند. موضوعی که نشان می‌دهد بورس دیگر حتی حمایت صندوق توسعه ملی را هم نیاز ندارد.
