پاسخ به هفت سوال درباره ونیز، زیبای عجیب ایتالیایی

روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | دو روز دیگر، هفتاد و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز با اهدای جوایز خود که به شیرهای طلایی و نقره‌ای معروف هستند، به کارش پایان خواهد داد. جشنواره‌ای که یکی از جشنواره‌های بزرگ سه گانه فیلم جهان در کنار کن و برلین و قدیمی‌ترین جشنواره فیلم جهان است. این جشنواره در جزیره‌ای به نام لیدو، در شهر ونیز و در سالنی به نام Palazzo del Cinema برگزار می‌شود. به این بهانه شاید بد نباشد که به شهر بپردازیم. شهری که در جهان معروف است به خیابان‌ها و کوچه‌های مملو از آبش. ونیز کجاست؟ چرا غرق در آب است و زندگی در آنجا چه مزه‌ای دارد؟

یک: ونیز کجاست؟ سوار یک کشتی اگر باشید و در حال حرکت در دریای مدیترانه، بعد از آنکه سواحل یونان را رد کردید؛ در شمال مدیترانه دریایی دارید با نام ایونی یا دریای یونان. همین دریا را اگر به سمت شمال بروید وارد یک تنگه به عرض حداکثر ۱۶۰ کیلومتر می‌شوید به نام تنگه اترانتو و بعد از آن وارد یک دریای دیگر می‌شوید به نام آدریاتیک. ونیز تقریبا در شمالی‌ترین نقطه دریای آدریاتیک واقع شده است. اگر بخواهید از داخل ایتالیا به این شهر بروید، نزدیک‌ترین شهر معروف، بولونیا است که حدود ۲‌ساعت با ونیز، به صورت زمینی راه دارد. میلان هم در فاصله سه ساعته با ونیز است و از ونیز تا مرز اسلوونی هم یک ساعت و نیم راه است.

دو: آیا همه ونیز روی آب است؟ یادتان باشد کل شهری که امروزه در تقسیمات کشوری ایتالیایی‌ها به نام ونیز است؛ روی آب نیست. در واقع بخش تاریخی این شهر، همان بخشی است که شما می‌بینید و روی آب است. در واقع کل شهر ونیز حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و از این بخش، حدود ۵۰ هزار نفر در شهر تاریخی زندگی می‌کنند. این بخش تاریخی روی ۱۱۸ جزیره کوچک ساخته شده است که با کانال‌هایی از هم جدا شده و با بیش از ۴۰۰ پل به هم متصل شده‌اند.

سه: چرا ونیز غرق آب است؟ حالا برویم سراغ سوال اصلی که چرا ونیز رفته زیر آب یا غرق آب شده است. در واقع ماجرا کمی عجیب‌تر است. ونیز روی آب بنا شده است. این شهر در یک لانگون (حوضچه) یا خلیج واقع شده است که عمق بسیار کمی دارد. حدود یک متر و ۲۰ سانتی‌متر. خانه‌ها را در این خلیج، روی ستون‌های چوبی تاسیس کردند که درون آب، وارد عمق زمین کرده‌اند. به دلیل نوع آب شور و پر از املاح این منطقه، چوب‌هایی که ستون بناها در این منطقه است؛ با مرور زمان دچار پوسیدگی نمی‌شود و از آن طرف، روز به روز سخت‌تر می‌شود تا جایی که به سختی یک سنگ درمی‌آید.

چهار: آیا این وضعیت برای ساکنان خطرناک نیست؟ خطر سیل همیشه ونیز را تهدید می‌کرده است. سیل ناگواری در سال ۱۹۶۶ آمد که باعث شد سطح آب در این شهر، به ۱۹۴ سانتی‌متر برسد در حالی که میزان استاندارد آب در این شهر ۸۰ سانتی متر است. در سال ۲۰۱۸ نیز، دومین سیل بزرگ تاریخ مدرن این شهر آمد و سطح آب به ۱۵۶ سانتی متر رسید. در این سطح، بیش از نود درصد شهر زیر آب رفته است. برای همین هم سال گذشته و بعد از سال‌ها انتظار، یک سیل بند متحرک به طول ۱۵۰۰ متر و متشکل از ۷۸ سیل بند در این شهر تاسیس شد تا در هنگام تغییرات آب و هوایی شهر را حفظ کند.

پنج: ونیز غیر از آب، چیز دیدنی دیگری هم دارد؟ بله. مهم‌ترینش یک میدان است به نام سنت مارکو که در واقع می‌تواند معادل میدان نقش جهان در اصفهان باشد. در این میدان، معادل مسجد شاه و شیخ لطف‌الله در اصفهان، یک کلیسا هم وجود دارد به نام سنت مارکو. قدمت این میدان و کلیسا به حدود هزار سال پیش برمی‌گردد. در واقع از نظر تاریخی باید بدانید که در قرون وسطا و رنسانس، ما یک جمهوری قدرتمند و ثروتمند به نام جمهوری ونیز داشتیم که این شهر پایتخت آن بوده است. همین حضور ثروت در شهر هم بوده که توانسته آن را به عنوان یک پایگاه مهم هنری چه در اروپا و چه در خود ایتالیا مطرح کند. جشنواره فیلم ونیز هم که از آن صحبت کردیم در واقع بخشی از یک جشنواره بزرگ هنری دیگر در ونیز است که در رشته‌هایی مثل تئاتر، موسیقی، مد و … نیز برگزار می‌شود.

شش: ونیز چقدر درآمد دارد؟ سالیانه حدود ۱۴ میلیون نفر به عنوان توریست به ونیز می‌آیند. این بیشترین میزان توریست برای یک شهر در ایتالیا بعد از رم، پایتخت این کشور است. این میزان توریست برای مقامات شهری، حدود ۷۵ میلیون یورو در سال هزینه دارد اما در عوض توریست‌ها حدود ۲٫۳ میلیارد یورو در سال در این شهر هزینه می‌کنند. جالب خواهد بود اگر بدانید تعداد هتل‌ها در شهر ونیز، ۵۷۰ هتل است در حالی که در شهر مشهد، به عنوان توریست‌پذیرترین شهر ایران ۲۰۰ هتل وجود دارد و مجموع اماکن اقامتی شامل هتل و هتل‌آپارتمان و مسافرخانه، ۶۵۰ عدد است.

هفت: هزینه زندگی در ونیز چقدر است؟ با این اوصاف هزینه زندگی در شهر ونیز هم بالا است. یک خانواده چهار نفره باید بدون پول خانه برای یک ماه زندگی استاندارد در این شهر، ۳ هزار و ۷۰۰ دلار کنار بگذارد. هزینه اجاره یک خانه۳ خوابه در مرکز شهر، ۲ هزار و ۲۴۰ دلار و هزینه اجاره یک خانه ۳ خوابه در بیرون از مرکز شهر، ۱۴۰۰ دلار است. اگر یک نفر باشید و بخواهید خارج از مرکز شهر زندگی کنید باید برای یک ماه حدود ۱۸۰۰ دلار کنار بگذارید. البته میانگین حقوق ماهیانه خالص یک فرد در این شهر بعد از کسر مالیات هم حدود ۲ هزار دلار است.