واکنش دولت رئیسی به بحران‌های بورس و فوتبال و بنزین
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یک: از اولین ساعات کاری صبح روز یکشنبه که خبری مبنی بر حذف استقلال و پرسپولیس از مسابقات سال آینده جام باشگاه‌های آسیا منتشر شد، هواداران این دو تیم ساعات ملتهبی را از سر گذراندند. اندکی بعد البته اعلام شد که مجوز حرفهای این دو تیم صادر شده و ماجرا موقتا ختم به خیر شد اما اینکه بعدا چه اتفاقی رخ بدهد و گزندی به این دو تیم با تصمیمات AFC نرسد خیلی مشخص نیست.
ماجرایی که دیروز رخ داد به نوعی شبیه ماجرای هفته پیش حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت و آشفتگی در عرصه توزیع بنزین بود. چند ساعت آشفتگی و اظهارنظرهای سراسیمه و دلهره هواداران. از این حیث شاید بتوانیم این قصه را دومین بحران غیرمنتظره در دولت سیزدهم بدانیم. حالا حمید سجادی وزیر ورزش و جوانان دولت رئیسی در آستانه یک ماموریت مخاطره‌آمیز قرار دارد.
وزارت ورزش دیروز فدراسیون فوتبال را مجاب کرده بود فعلا مجوز حرفهای این دو باشگاه صادر شود اما اگر مشکلات این دو باشگاه به طور کامل حل و فصل نشود مشخص نیست که کنفدراسیون فوتبال آسیا چه تصمیم سختگیرانه‌ای بگیرد. سجادی یک هفته پیش در مصاحبه‌ای گفته بود: «اگر اراده‌ای باشد شرایط و مقدمات کار فراهم است که بتوانیم در عرض دو سه ماه شروع به واگذاری این دو باشگاه کنیم. الان می‌خواهم سربسته بگویم که مجوزها و دستورات این کار را گرفتم و اراده‌اش هم هست.»
دو: حالا پشت پرده ماجرایی که دیروز رخ داد چه بود؟ چون ابتدا اینطور وانمود می‌شد که حذف این دو تیم از سوی AFC گرفته شده اما بعد مشخص شد که ماجرا از داخل فدراسیون آب می‌خورد. در نهایت ماجرا به این صورت پیش رفت که با پیگیری وزارت ورزش، فدراسیون فوتبال قبول کرده که مجوز حرفهای این باشگاه‌ها را صادر کند با این حال فدراسیون این ریسک را پذیرفته که در آینده اگر AFC از این مسئله ایراد حقوقی بگیرد، عواقب آن متوجه فدراسیون فوتبال هم خواهد شد.
سه: در مورد اینکه علت عدم صدور مجوز حرفهای چه بود روایت‌های متضادی منتشر شده. علی‌الحساب در این حد می‌دانیم که ای‌اف‌سی هفت آیتم برای صدور این مجوز در نظر گرفته از جمله تعیین مالکیت باشگاه‌ها، تسویه‌حساب مالیاتی سالانه، معرفی ورزشگاه اختصاصی، تسویه بدهی باشگاه به بازیکنان، حضور زنان و … مجرای صدور این مجوز در ایران برعهده کمیته صدور مجوز حرفهای باشگاه‌های ایران است که به عنوان نهادی مستقل و یکی از ارکان قضایی و حقوقی زیر مجموعه فدراسیون فوتبال فعالیت می‌کند.
گفته می‌شد این کمیته با توجه به مسئله بدهی‌های داخلی و بین‌المللی باشگاه‌ها و ابهام در ثبت حقوقی آنها تصمیم گرفته مجوز حرفهای آنها را صادر نکند. بعد اما با وساطت وزارت ورزش مشکل حل شد و داریوش مصطفوی در کسوت رئیس کمیته استیناف فدراسیون فوتبال مصاحبه کرد و گفت به این دو باشگاه سه ماه فرصت داده شده تا صورت‌حساب‌های مالی خود را ارائه کنند.
چهار: یکی از نکاتی که در نحوه درز اخبار مربوط به حذف استقلال و پرسپولیس از آسیا جلب توجه می‌کرد این بود که ابتدا این خبر روی یک حساب توئیتری عربستانی منتشر شد. هرچند پیش از آن هم در محافل ورزشی داخل کشور زمزمه‌های آن وجود داشت اما ابتدا آدرس توئیتری الآسیوی آن را رسانه‌ای کرد. بعد هم علی خطیر در کلاب‌هاوس اعلام کرد که حذف پرسپولیس و استقلال از آسیا قطعی است و تنها راه آنها شکایت بردن به CAS است.
این پیشنهاد او البته یادآور دو خاطره دیگری از او بود:اصرار او مبنی بر حذف قطعی پرسپولیس از فینال باشگاه‌های آسیا به خاطر شکایت النصر. آنجا هم خطیر به همه اطمینان می‌داد که حذف پرسپولیس قطعی است و مو لای درزش نمی‌رود و خب پرسپولیس یک ماه بعد در فینا باشگاه‌های آسیا ظاهر شد.در مورد قطعی بودن حذف استقلال و پرسپولیس هم تا اینجا خوشبختانه محاسبات او اشتباه از آب درآمده. خطیر از دوستان نزدیک شهاب‌الدین عزیزی‌خادم رئیس فعلی فدراسیون فوتبال است و دوران حضور او در فوتبال ایران با حواشی ریز و درشتی همراه بود.
خطیر متولد قائمشهر است و ساکن لوزان سوئیس. در دوره‌ای معاون اجرایی دبیرکل فدراسیون فوتبال بود که بعد از درگیری با اوسیانو داکروز دستیار کارلوس کی‌روش برکنار شد. در دوره مدیریت امیرحسین فتحی هم او معاون ورزشی باشگاه استقلال بود. در واقع خیلی از اقدامات حقوقی باشگاه و جذب بازیکن و مربی هم در کنترل او بود تا مرداد ۹۸ که استعفا داد. ماجراهایی مثل برکناری شفر و جذب استراماچونی هم در دوران او اتفاق افتاد.
او یک بار در یک برنامه رادیویی ادعا کرد که فساد فوتبال ایران را فراگرفته و برای هر بازی در ایران پنج میلیون دلار شرط‌بندی می‌شود که همین اظهارات زمینه‌ساز احضار او به کمیته اخلاق شد… یکی از اتفاقات جنجالی دوران حضور او در استقلال شکست خوردن در دادگاه حکمیت ورزش CAS بابت حواشی چهارمین سوپرجام فوتبال ایران و تقابل این باشگاه با پرسپولیس بود که باز هم خطیر به‌همه اطمینان داده بود که رای صددرصد به نفع استقلال صادر خواهد شد. صفحه ۰۲ را هم بخوانید
شاخص بورس تهران دیروز ۳۵ هزار و ۳۷۸ واحد دیگر افت کرد و به این ترتیب به طور رسمی، شاخص کمتر از زمانی شد که رئیسی، دولت را تحویل گرفته بود. بورس تهران البته در دولت رئیسی توانسته بود تا شاخص یک میلیون و ۵۷۵ هزار واحد هم پیش برود ولی مسیر رشدی که اوایل خرداد آغاز شده بود، اوایل شهریور، از بین رفت.
این موضوع سبب شده که انتقادات زیادی از دولت رئیسی صورت بگیرد. برخی می‌گویند او تصمیم گرفته به نفع دلار و سکه و به طور کلی ارزانی عمل کند و این بازارها را در حالتی ثابت نگه دارد و به افت بورس (بر اثر ثبات دلار) توجهی ندارد. برخی دیگر اما می‌گویند که این نتیجه عرضه اوراق قرضه است که باعث خروج سرمایه از بورس شده است.
مثلا عبدالرضا داوری از نزدیکان سابق احمدی‌نژاد، دیروز با انتشار نقشه سرخ بازار بورس در توئیتر خود خطاب به رئیسی نوشت: «این صحنه سرخ فام، نتیجه عرضه فله‌ای اوراق قرضه برای تامین کسری بودجه دولت طی چندهفته اخیر است؛ اینکه همزمان برای مخارج دولت، هم از بانک مرکزی استقراض کنند و هم به بورس شبیخون بزنند، حتی در دولت روحانی هم اتفاق نیفتاده بود. مردم را بیش از این ناامید نکنید!» احتمال‌های دیگر در این زمینه جذابیت بازار رمزارزهاست هر چند که به نظر این عامل، چندان تاثیری نداشته باشد.
به هر حال انتقادات از وضعیت بورس خیلی زود به گوش رئیسی رسیده و او دیروز بعدازظهر در جلسه هیات دولت با اشاره به وضع شاخص بازار بورس در روزهای اخیر گفته: ادامه نوسانات بورس در زندگی مردم تاثیر می‌گذارد، لذا باید تدبیری اندیشید تا آرامش بر این بازار حاکم شود و مردم و سرمایه گذاران خُرد دچار نگرانی نشوند. رئیس جمهور از سخنگوی اقتصادی دولت، آقای خاندوزی خواست در این زمینه با مردم و سهامداران سخن بگوید تا منطق بازار بورس و چشم اندازآینده بهتر تببین شود.
توضیح برای مردم نسخه‌ای است که موافقان سیاسی رئیس جمهور هم روی آن تاکید دارند. عبدالله گنجی، مدیر روزنامه جوان، دیروز در کانال تلگرامی خود نوشته: سه نفر از کاندیداهای محترم ریاست جمهوری اکنون در دولت حضور دارند. به‌علاوه وزیر اقتصاد فعلی. خوب است رسانه‌ها سخنان و وعده‌های آنان درباره بورس در ماه‌ها و روزهای منتهی به۲۸ خرداد ۱۴۰۰ را باز خوانی نموده و توضیح بخواهند.
و اما بشنوید از آخرین اظهارنظر در این زمینه که مربوط به محسن رضایی بود. معاون اقتصادی رئیس جمهور دیروز پس از جلسه با کمیسیون اقتصادی دولت با بیان اینکه برنامه‌های جدیدی برای بهبود شرایط داریم و به احتمال زیاد در آذرماه خبرهای خوبی به مردم خواهد رسید، گفته: دولت برای تقویت بازار سرمایه اقدامات متعددی را پیگیری می‌کند؛
زیرساخت بازار سرمایه در حال تکمیل است، زیرا بسیاری از ابزارهای موجود مربوط به ۵۰ سال گذشته بوده و سنتی است و بازار نمی‌تواند انعطاف داشته باشد. رضایی با بیان اینکه از آنجا که بازار سرمایه را برای آینده اقتصادی کشور بسیار مهم می‌دانیم، اهمیت فوق‌العاده‌ای برای آن قائل هستیم و آن را تقویت می‌کنیم، تصریح کرد: سهامداران این بازار صبر و حوصله داشته باشند؛ آینده بورس بسیار خوب خواهد بود.
