همه خبرها و شایعات در اختتامیه جشنواره فجر
روزنامه هفت صبح | یک: سیمرغ انتخاب مردمی به مکافاتی بدل شد. از قرار برخی تهیه‌کننده‌ها و فیلمسازان نابغه تلاش کردند با بسیج نیروهایشان آرای منفی رقبا را افزایش دهند. از روز سوم این ترفند لو می‌رود و همان رقبا نیز شروع به عملیات معکوس می‌کنند. در واقع در ده، بیست سال گذشته سیمرغ انتخاب مردمی سیگنالی به تماشاگران عام بوده که شما با فیلمی جذاب روبه‌رو هستید، جدا از ملاحظات ایدئولوژیک جشنواره و یا رفیق‌بازی‌های داوران!
به‌هرحال این عملیات معکوس، یقه همان طراحان اولیه را نیز گرفت و در نهایت زیرآب سیمرغ انتخاب مردمی زده شد. خب به‌نظر می‌رسید در یک فرایند معقول فیلم‌های ملاقات خصوصی، موقعیت مهدی و در مرحله بعدی شادروان و علف‌زار از شانس بیشتری برای دریافت این جوایز برخوردار بودند. به‌خصوص دو فیلم اول که رقابت شانه به‌شانه‌ای را شروع کرده بودند.
دو: اختلاف‌نظر در میان داوران آن‌طور که زمزمه می‌شود بسیار شدید بوده است. خب به‌خاطر حضور شهاب حسینی، کیمیایی همان اول از جشنواره انصراف داد (داستانش را قبلا گفته‌ایم)، اما در داوری فیلم‌ها همان اول مشخص شد که از منظر داوران، رقبای اصلی سه فیلم هستند. موقعیت مهدی ساخته هادی حجازی‌فر، علف‌زار ساخته کاظم دانشی و نگهبان شب ساخته رضا میرکریمی. موقعیت مهدی یک فیلم جنگی و درباره برادران شهید باکری بود که بسیار هم خوش‌ساخت ازآب درآمده بود، هرچند سویه‌های ضد‌جنگش کمی تهیه‌کننده‌های آن را دچار نگرانی ساخته بود.
علف‌زار نام بهرام رادان را به‌عنوان تهیه‌کننده پشت‌سر خود داشت و خب از قرار با نظارت قوه قضائیه و درباره یکی از مهم‌ترین پرونده‌های قضایی معاصر یعنی تجاوز دسته‌جمعی در خمینی‌شهر ساخته شده است. فیلم نگهبان شب هم یک فیلم استاندارد و خوش‌ساخت و «شریف» مدل سینمای ایران، با پیام‌های لازم و کمی هم تم عدالت‌طلبی و در مجموع سینمای مورد علاقه خانه سینما که خب در میان داوران هم مطمئنا علاقه‌مندان خاص خود را داشته است. این سه‌قطبی تنش فراوانی را ایجاد کرده است و هرکدام از این فیلم‌ها دارای قدرت پشتیبان مطمئنی بودند.
و خب حدس می‌زدیم که در نهایت کار به تقسیم جوایز برسد. مثلا در همیاری رسانه‌های اصولگرا در پشتیبانی از شهاب حسینی در مقابل مسعود کیمیایی، می‌شد حدس زد که شهاب هم حامی موقعیت مهدی است و در عوض جعفری‌جوزانی به‌جد پای فیلم میرکریمی بایستد. البته این‌ها فقط شک و گمان هستند. دست آخر موقعیت مهدی سیمرغ بهترین فیلم را گرفت، رضا میرکریمی برای نگهبان شب سیمرغ بهترین کارگردان را گرفت (جالب این‌که سهم نگهبان شب از جوایز، همین جایزه بسیار مهم کارگردانی بود) و دیگر چهره محبوب خانه سینما یعنی بهروز شعیبی هم سیمرغ بلورین نگاه ملی را دریافت کرد.
علف‌زار هم جایزه بهترین فیلمنامه را برای کاظم دانشی به‌همراه داشت. البته بهترین بازیگر نقش دوم زن که به صدف اسپهبدی رسید. نقش مکمل مرد هم نصیب نادر سلیمانی برای فیلم ضد شد. بهترین بازیگر مرد، در حالی‌که قبل از اعلام نامزدها همه روی جواد عزتی نظر داشتند و بعد از اعلام نامزدها نگاه‌ها به سوی پژمان جمشیدی برای فیلم علف‌زار رفته بود، جایزه به شکل غافلگیر‌کننده‌ای به امین حیایی برای فیلم برف آخر تعلق گرفت.
جایزه بازیگر زن را هم طناز طباطبایی بازیگر هنرمند، برای فیلم بی‌رویا برد و ویترین جشنواره را چند پله ارتقا داد. طباطبایی یک سیمرغ نقش دوم زن داشت که حالا سیمرغ نقش اصلی را نیز ضمیمه کرد. یک دیپلم افتخار بازیگر نقش دوم زن هم به فرشته حسینی برای دسته دخترها رسید که مبارکش باشد.
سه: در بخش کارگردانی دو جایزه ویژه و تشویقی داده شد. یکی به کارگردان برف آخر به‌عنوان جایزه ویژه و یک دیپلم افتخار هم به هادی محقق برای فیلم درب. جایزه بهترین فیلم اول هم به موقعیت مهدی رسید تا هادی حجازی‌فر خیلی به‌خاطر از دست دادن جایزه کارگردانی خشمگین نشود.
چهار: بی‌اعتنایی داوران به فیلم مردبازنده شگفت‌انگیز بود. حتی کارگردانی خوب مهدویان در روایت یک فیلم پلیسی را لایق نامزدی ندانستند. مهدویان هر سال فیلم می‌سازد اما به‌نظر می‌رسد پشتیبان خاصی در بدنه صنف سینما ندارد. جناحی او را نمک‌نشناس می‌دانند که چرا روایت‌های دوران انقلاب را رها کرد و رفت به سینمای بدنه چسبید و سینمای بدنه هم از او، فیلم در چارچوب کلیشه‌های خود می‌خواهند. یا باید معترض باشی یا شریف! و مرد بازنده نه در مفهوم شریف بودن مرسوم سینمای ایران می‌گنجید و نه به‌‌اندازه کافی معترض و افشاگر بود. حتی بازی جواد عزتی و آناهیتا درگاهی هم نادیده گرفته شد.
پنج: ملاقات خصوصی احتمالا فیلم محبوب تماشاگران بود. یا حداقل یکی از دو فیلم و اگر بخواهیم مته به خشخاش بگذاریم یکی از سه فیلم محبوب (همراه موقعیت مهدی و شادروان) اما حجم بی‌اعتنایی به این فیلم شگفت‌انگیز بود. آیا نهادهای قضایی از این فیلم ناراضی بودند؟ پایان فیلم برخی شبهات را به ذهن متبادر می‌کرد. به هرحال دست ملاقات خصوصی و ستارگان مشهورش (پریناز ایزدیار و هوتن شکیبا) از جشنواره چهلم خالی خالی بود. شادروان هم فقط یک سیمرغ چهره‌آرایی به شکل مشترک برنده شد.
