نرخ تورم سال آینده چقدر خواهد بود؟
روزنامه هفت صبح، آرش پور‌ابراهیمی|تصور کنید که بخشی از سرمایه خود را به یکی از بانک‌های کشور سپرده‌اید و در ازای آن ۲۰درصد سود می‌گیرید. یعنی اگر امروز ۱۰۰میلیون تومان در حساب سپرده خود قرار دهید، طی یک سال ۲۰ میلیون تومان سود دریافت خواهید کرد و ارزش سپرده شما سال آینده همین موقع به ۱۲۰ میلیون تومان خواهید رسید. آیا در این صورت طی یک سال شما ثروتمندتر خواهید شد؟ واضح است که میزان پول شما افزایش خواهد یافت اما مشخص نیست که آیا قدرت خرید سرمایه شما هم افزایش یابد. به بیان دقیق‌تر، ابتدا باید سنجید که آیا قدرت خرید ۱۰۰میلیون تومان امروز بیشتر است یا ۱۲۰میلیون تومان یک سال بعد.
برای مثال اگر قصد دارید در نهایت با این پول خودرو بخرید، طی یک سال آینده ارزش اسمی پول شما ۲۰درصد بیشتر خواهد شد و اگر طی همین مدت بهای خودرو کمتر از۲۰درصد رشد کند، خودرویی که شما در سال آینده می‌توانید با ۱۲۰میلیون تومان بخرید بهتر از خودرویی است که امروز می‌توانید با۱۰۰میلیون تومان بخرید. در نتیجه سپرده‌گذاری در بانک برای خرید خودرو هوشمندانه به نظر می‌رسد، هرچند که یک سال باید صبر کنید. اما اگر ارزش اسمی پول شما ۲۰درصد بیشتر شود و در همین مدت قیمت خودرو مثلا ۵۰درصد افزایش یابد، خودرویی که شما امروز می‌توانستید با ۱۰۰میلیون تومان بخرید سال آینده ۱۵۰میلیون تومان قیمت خواهد داشت، در نتیجه ۱۲۰میلیون تومان شما برای خرید آن خودرو کفایت نخواهد کرد.
نرخ تورم در واقع به همین سوال پاسخ می‌دهد و می‌سنجد که قیمت کالاها و خدمات (از خودرو و مسکن گرفته تا حمل و نقل و بهداشت و آموزش) در یک بازه زمانی مثلا یک ساله به طور متوسط چقدر رشد کرده‌اند یا به بیان دیگر، قدرت خرید پول ملی چقدر کاهش یافته است. اگر نرخ تورم سال آینده همین موقع کمتر از ۲۰درصد باشد، قدرت خرید سرمایه شما در بانک (با احتساب سود) افزایش خواهد یافت اما اگر نرخ تورم بیشتر از ۲۰درصد باشد، شما عملا ثروتمندتر نشده‌اید، حتی اگر پول بیشتری داشته باشید. به بیان دیگر، ارزش اسمی پول شما افزایش یافته اما ارزش واقعی آن کاهش یافته است. در واقع سود اسمی بانک‌ها، اطلاعات چندانی در مورد تغییر ارزش پول به شما نمی‌دهد، بلکه باید سود واقعی را در نظر بگیرید که تفاوت میان سود اسمی و نرخ تورم است.
اما نرخ تورم سال آینده همین موقع چقدر خواهد بود؟ تا آنجا که به داده‌های بانک مرکزی مربوط می‌شود، ما حتی نمی‌دانیم که همین حالا نرخ تورم چقدر است چرا از بانک مرکزی انتشار برخی داده‌های اقتصادی از جمله تورم را از آبان سال گذشته متوقف کرده است (پیش‌تر در روزنامه نوشتیم که هرچند محرمانه نگه داشتن برخی داده‌های اقتصادی در دوران نبرد اقتصادی قابل درک است اما حکمت عدم انتشار نرخ تورم توسط بانک مرکزی چندان قابل فهم نیست). اما خوشبختانه مرکز آمار همچنان به انتشار داده‌های مربوط به شاخص قیمت کالاها و خدمات و در نتیجه نرخ تورم ادامه می‌دهد. بنابر داده‌های مرکز آمار ایران، نرخ تورم ۱۲ماهه در خرداد ماه امسال ۳۷درصد بود اما برای مقایسه نرخ تورم با نرخ سود بانکی بهتر است که نرخ تورم نقطه به نقطه را در نظر بگیرید، به این معنی که قیمت کالاها و خدمات نسبت به زمان مشابه در سال گذشته چقدر رشد کرده است. در این صورت، نرخ تورم در خرداد ماه حدود ۴۹درصد است.
برآورد نرخ تورم در سال ۱۳۹۸ کار چندان ساده‌ای نیست و نیازمند محاسبات نسبتا پیچیده‌ای است اما با یک حساب سرانگشتی و البته با توجه به تاثیر دور قبل تحریم‌ها بر نرخ تورم (مانند تورم بالای ۲۰درصدی سه سال نخست دهه ۹۰) می‌توان گفت که نرخ تورم در سال ۱۳۹۸ متاسفانه به میزان قابل توجهی بیشتر از ۲۰درصد خواهد بود. اما چاره ای نیست جز اینکه هنگام تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مانند سرمایه‌گذاری، این حدس و گمان‌های نه چندان خوشایند را هم در نظر بگیرید.
