نجات نوروز از چنگ اُمیکرون
روزنامه هفت صبح | بیشتر از یک ماه تا عید نوروز باقی مانده و حالا کمکم این سوالها طرح میشود که موج فراگیر امیکرون آیا به ما اجازه میدهد که بعد از دو سال بالاخره مراسم نوروز را اجرا کنیم و کمی به زندگی نرمال برگردیم یا نه؟ دیروز وزیر بهداشت گفت که در آستانه رسیدن به قله پیک ششم هستیم و تا دو هفته دیگر به این قله میرسیم.
یعنی بر اساس گزارش او اوایل اسفندماه بیشترین تعداد ابتلا و بستری در کشور ما بر اثر ویروس امیکرون ثبت خواهد شد. حالا آیا این به ما وعده یک عید متفاوت میدهد؟ یعنی آیا بعد از فشار چند ماهه امیکرون در ماههای آخر سال، میتوانیم شاهد کمرنگ شدن انتشار این بیماری از ابتدای فروردین ۱۴۰۱ باشیم؟
باز هم عید، باز هم قرنطینه
جواب به این سوال را باید از متخصصان عفونی پرسید. اپیدمیولوژیستها درباره الگوی امیکرون و سرعت انتشار آن چه پیشبینی دارند؟ دکتر سید علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی دانشگاه شهید بهشتی و بیمارستان مسیح دانشوری است. او خیلی خبر خوبی ندارد و میگوید: «با پیشبینیهای انجام شده امسال هم نمیتوانیم یک عید معمولی داشته باشیم.»
او برای این خبر خود دلیلهایی دارد و به هفتصبح توضیح میدهد: «موارد ابتلا به کووید در کشور ما تا اواخر این ماه به اوج خود میرسد و نرخ مرگ و میر از دهم اسفند سه رقمی خواهد شد. این عدد تا آخر اسفندماه به بالاترین میزان خود خواهد رسید. تا آنجایی که ما پیشبینی کردیم، تا بیستم فروردین این پیک ادامه خواهد یافت.
اگر میخواستیم که نوروز بهتری داشته باشیم، چون خصوصیات امیکرون را میشناختیم و با آن آشنا بودیم، باید قبل از اینها برای آن چارهاندیشی داشتیم تا بتوانیم عید را با آرامش بیشتری بگذرانیم و مجبور به قرنطینه در خانهها نشویم اما هیچ فکری نشد.» او تنها راه اینکه بتوان بیماری را تا عید نوروز کنترل کرد را این میداند که در ایران هم مانند کشورهای موفق دیگر از همین حالا قرنطینه شروع شود. او میافزاید: «الان هم میشود جدیتر تصمیم گرفت. ما با اینکه هنوز به پیک نرسیدیم ولی بیمارستانها در فشار هستند و این فشار به مرور بیشتر هم خواهد شد.
باید بر اساس تواناییهای بیمارستانهایمان تصمیمگیری شود. اگر سیاست قرنطینه در کشور ما اجرا میشد، تعداد بستری و مرگ و میر را در قله امیکرون کاهش میدادیم تا مراجعات و فشار به بیمارستانها در حد توان آنها برای مبارزه با این بیماری کاهش بیابد. اما از آنجایی که این تصمیم عملی نخواهد شد، تعداد ابتلا از اواسط اسفند در سراشیبی قرار میگیرد ولی به خاطر فاصله ذاتی که آمار بستری و مرگ و میر همیشه با هم داشتهاند، آمار کشتهها همچنان تا آخر اسفند ادامه پیدا میکند.»
افزایش بیماران سرپایی؛ تا ۳٫۵ درصد
اپیدمیولوژیستها درباره الگوی امیکرون چه پیشبینی دارند؟ در حالی که حدودا ۴۰ روز تا پایان سال ۱۴۰۰ باقی مانده، برخی از پزشکان با مقایسه ایران و کشورهایی که تا اندازهای از نظر آمار ابتلا شبیه ما هستند میگویند در ادامه قرار است تعداد کل مبتلایان سرپایی امیکرون سه برابر پیک پنجم و تعداد بستری هم یک و نیم برابر این موج، یعنی دلتا بشود. این آمار و ارقام را دکتر علیپور، متخصص عفونی دیروز در گفتوگو با رادیو سلامت داده است و تاکید کرده که هر دانشگاه باید این آمادگی را ایجاد کند که با افزایش فشار کاری در بیمارستانها روبهرو شود.
نمیتوان از امیکرون یک مدل درآورد
آخرین روزهای سال میلادی گذشته مجله نیچر مقالهای درباره این نوشته بود که آیا میشود از نحوه همهگیری امیکرون به یک مدل سازی رسید یا نه. یعنی یک مدل سازی که بر اساس آن بشود حدس زد بر اساس اطلاعات موجود کشورها، تعییرات بیولوژیکی در پاندمی به چه سمتی در حرکت است؟
سطح ایمنی جمعیت یک کشور به این بیماری چطور جواب خواهد داد و چگونه میزان انتشار در کشورها کم خواهد شد؟ جواب به این سوال هم منفی بود و پزشکان تقریبا هیچ راهی برای مدلسازی از امیکرون پیدا نکردند. اول به خاطر اینکه آماری که از آفریقای جنوبی به آنها رسید کمکی برای مدل سازی از امیکرون نمیکرد. همچنین متفاوت بودن سطح ایمنی کشورها و خصوصیات جمعیتی هم عوامل دیگری بود که درست کردن یک مدل بینالمللی درباره نحوه گسترش امیکرون را غیرممکن کرده بود.
مثلا تا همین جای کار امیکرون در کشورهایی که واکسیناسیون کمتری داشتهاند رفتار متفاوتی داشته و به همین خاطر است که الگوی گسترش آن در اروپای غربی با آمریکای شمالی و آفریقا شبیه هم نبودند. به خاطر همین هم دکتر ناجی در ادامه تاکید میکند که اگرچه بر اساس پیشبینیها امیکرون تا ۲۰ فروردین ادامه خواهد داشت اما دید و بازدیدهای عید حتی ممکن است سرعت انتشار این بیماری را در کشور ما بیشتر از آنچه تا امروز پیشبینی شده است برساند.