نتایج نظرسنجی ایسپا از‌شرایط کاندیداها در انتخابات
روزنامه هفت صبح | برآورد مرکز افکار‌سنجی ایسپا نشان می‌دهد نرخ مشارکت در انتخابات به ۴۱ درصد رسیده است. با این حساب بهرغم اینکه درصد شرکت‌کنندگان با شیب ملایمی در حال افزایش است اما هنوز با نرخ مشارکت در دوره‌های پیشین انتخابات ریاست‌جمهوری فاصله چشمگیری وجود دارد. ضمن اینکه هنوز آمار مشارکت به ۴۳ درصد قبل از اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها نرسیده. بنابراین برگزاری مناظره‌های نوبت اول و دوم نتوانسته تاثیر محسوسی روی افکار عمومی داشته باشد و در جامعه موج ایجاد کند.
نتایج نظرسنجی ایسپا نشان می‌دهد فقط ۳۷ درصد از شرکت‌کنندگان مناظره دوم را تماشا کردند. پس مناظره‌ها با همه افت و خیز و هیاهوی نامزدها نتوانسته تغییر معناداری در آرای کاندیداها نسبت به روزهای قبل از مناظره اول ایجاد کند. تنها تغییر محسوس کاهش حدود ۷ درصدی آرای بالقوه سید ابراهیم رئیسی و رشد جزئی همتی و زاکانی است که البته در نتایج نهایی انتخابات نمی‌تواند تاثیر معناداری داشته باشد. در مورد مابقی کاندیداها هم که در بر همان پاشنه قبل می‌چرخد.
*** سید ابراهیم رئیسی
بر اساس نظرسنجی ایسپا تعداد آرای ابراهیم رئیسی در قیاس با نظرسنجی قبلی که پیش از مناظره‌ها انجام شده ریزش کرده. او قبلا نظر مساعد ۷۰٫۴ درصد رای‌دهندگان را داشته و الان به ۶۳٫۳ درصد رسیده. این کاهش حدود هفت درصدی البته در حدی نیست که سایر رقبا بتوانند از او سبقت بگیرند و رئیسی همچنان شانس اول انتخابات ۱۴۰۰ است. حالا علت این ریزش آرای بالقوه رئیسی چیست؟ به نظر می‌رسد این موضوع بیشتر ناشی از عملکرد منفعلانه این کاندیدا در جریان مناظره‌ها باشد.
او خیلی تسلط مطلوبی برای پاسخ به سوالاتی که در مناظره طرح می‌شد نشان نداد و برای پاسخگویی به طعنه‌های سیاسی همتی و مهرعلیزاده هم چیزی در چنته نداشت. کمپین انتخاباتی او البته به نظر می‌رسد این ضعف را به سرعت درک کرده و این آخر هفته برنامه‌هایی برای او تدارک دید که به نوعی ریزش آرای رئیسی را ترمیم کند. از جمله میتینگ انتخاباتی در اهواز با حضور هواداران در فضای باز یا دیدار با علمای اهل سنت که مشخص بود به عنوان یک فن بدل برای شعارهای انتخاباتی رقبا در جذب رای اقوام و مذاهب به کار گرفته شده است. این همایش انتخاباتی اهواز البته به دلیل توجه نکردن به شرایط شیوع کرونا با انتقادات گسترده‌ای هم همراه شده است.
*** محسن رضایی
محسن رضایی تنها کاندیدایی است که تعداد هواداران او قبل و بعد از مناظره‌ها تکان نخورده. در هر دو نظرسنجی ایسپا که به فاصله ۹ روز انجام شده ۷٫۱ درصد نظر رای‌دهندگان در سبد محسن رضایی قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد علت این مسئله هم شتاب محسن رضایی برای ارائه وعده‌هایش باشد. او طرح‌هایی مثل پرداخت حقوق به زنان خانه‌دار و یارانه ۴۵۰ هزار تومانی را قبل از مناظره‌ها اعلام کرده بود و به نوعی برگ برنده جدیدی برای ارائه در مناظره‌ها نداشت.
او خیلی هم با سایر کاندیداها وارد مجادله نشد و یک بار هم که آمد با بیان عبارت «یاشاسین آذربایجان» نظر مردم این خطه را جلب کند، با اشتباه لفظی فرصت را از دست داد. جنس وعده‌های محسن رضایی طوری بوده که بتواند آرای خاکستری جامعه را جلب کند و به همین دلیل مشارکت پایین در انتخابات طبعا به ضرر او تمام می‌‌شود و حتی اگر جایگاه دوم خود را در نظرسنجی‌ها حفظ کند، بعید است توانایی کشاندن انتخابات به مرحله دوم را داشته باشد.
*** سعید جلیلی
۳٫۵ درصد کسانی که از آنها پرسیده شده اگر همین الان انتخابات برگزار شود به چه کسی رای می‌دهند، سعید جلیلی را انتخاب کردند. این یعنی تعداد آرای او بعد از مناظره‌ها حدود ۰٫۲ درصد ریزش داشته. سعید جلیلی از جمله کاندیداهایی است که از دید ناظران سیاسی سبد رای مشخصی دارد و تعداد آرای او را با قطعیت بیشتری می‌توانند حدس بزنند. جلیلی در انتخابات ۹۲ حدود ۴٫۱ میلیون رای داشت. ستاد انتخاباتی او اما برای گسترده‌تر شدن طیف رای‌دهندگان جلیلی برنامه‌های متفاوتی برای او تدارک دیده که در روزهای اخیر اجرا شده. از جمله دیدار با جوانان در یک کافی‌شاپ در تهران یا جلسه با دختران رای اولی.
همچنین حضور او در روستای عشق‌آباد قرچک و گفت‌وگو با کشاورزان که از دل آن عکس‌ها و تصاویر خوش‌منظری هم بیرون آمد و در شبکه‌های اجتماعی از سوی هواداران او به تفصیل منعکس شد. سعید جلیلی با درک درست این موضوع که چندان شانسی برای جلب رای طبقه متوسط شهرنشین ندارد، در جریان مناظره‌ها هم چند مرتبه روی توجه به روستاییان و کشاورزان تاکید داشت تا نشان بدهد برای جذب رای این اقشار حساب ویژه‌ای باز کرده. نتایج نظرسنجی‌ها البته نشان می‌دهد این ایده او هنوز خیلی موثر واقع نشده و اگر تا پایان در گود رقابت‌های انتخاباتی باقی بماند شانسی برای فائق آمدن بر رقبا ندارد.
*** عبدالناصر همتی
عبدالناصر همتی قبل از مناظره اول و دوم در نظرسنجی‌ها ۲٫۴ درصد رای داشت و حالا ۳٫۱ درصد. این آمار نشان می‌دهد تلاش‌های او برای جلب نظر افرادی که قطعا قصد شرکت در انتخابات را دارند تا الان بی‌نتیجه بوده. همتی در گام‌های اول شروع مبارزات انتخاباتی به جز چند جرقه کوچک که توجه افکار عمومی را جلب کرده بود، در ادامه نتوانسته در جامعه موج ایجاد کند. او در جریان مناظره‌ها نشان داد که روی جلب نظر طبقه متوسط و جوانان و کسانی که به شکل فعالی در انتخابات حاضر نیستند ، حساب باز کرده.
او حتی با بیان واژه‌هایی مثل کی‌پاپ و موسیقی رپ برای جلب نظر نوجوانان و رای اولی‌ها هم تلاش کرد اما نتایج نظرسنجی نشان می‌دهد این ایده هم تاکنون گره‌ای از کار او باز نکرده. همتی از برگزاری میتینگ‌های حضوری پرهیز می‌کند به جز برگزاری جلسات با نفرات محدود عمده تلاش خود را به فعالیت در شبکه‌های اجتماعی توئیتر و اینستاگرام معطوف کرده است. بعضی حامیان این کاندیدای ۶۴ ساله معتقدند در صورت شکل‌گیری دوقطبی همتی و رئیسی و به دور دوم رسیدن انتخابات، همتی شانس بیشتری برای رسیدن به پاستور پیدا می‌کند.البته فاصله آرای او با رئیسی بسیار زیاد است .
*** امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی بهرغم اینکه نایب رئیس مجلس است اما تا قبل از کاندیداتوری برای خیلی از مردم شناخته شده نبود. مناظره‌ها اما به او کمک کرد که بیشتر شناخته شود و سهم او از آرای بالقوه انتخابات طبق نظرسنجی ایسپا از ۲٫۱ به ۲٫۸ درصد افزایش پیدا کرد. همچنان اما در انتخابات خیلی شانس بالایی نمی‌توان برای قاضی‌زاده هاشمی متصور بود و محتمل‌ترین سناریو همان است که او به سود سید ابراهیم رئیسی از انتخابات کنار می‌رود. قاضی‌زاده هاشمی در جریان مناظره اول با طمانینه بیشتری نسبت به سایرین صحبت می‌کرد اما در نوبت دوم حداقل برای لحظاتی وارد مجادله مستقیم با همتی و مهرعلیزاده شده. نکته عجیب اینکه قاضی‌زاده هاشمی حتی در جریان مناظره‌ها روی وعده‌های خاص خود مثل سبزپوش کردن بورس بعد از سه روز، حل مشکل سربازی و وام ازدواج ۵۰۰ میلیونی (فارغ از قابل تحقق بودن یا نبودن آنها) هم خیلی مانور نداد.
*** علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی هم وضعیتی مشابه با امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی دارد. رشد آرای او در نظرسنجی ایسپا از ۰٫۷ درصد به ۲٫۱ درصد بیشتر از آنکه متاثر از عملکرد تبلیغاتی او در مناظره‌ها باشد، مربوط به آشنایی تازه رای‌دهندگان با او است. تا پیش از این زاکانی صرفا سابقه نمایندگی مجلس را داشت و برای عموم مردم چندان چهره شناخته شده‌ای محسوب نمی‌شد. از این نکته هم البته نباید بگذریم که او در جریان مناظره‌ها بی‌محاباتر از سایر همقطاران خود به عملکرد دولت روحانی و همتی و مهرعلیزاده تاخت. این نکته‌ای است که می‌تواند نظر مساعد بعضی منتقدان دولت و علاقه‌مندان به اصولگرایان را جلب کند.
در نهایت البته عملکرد تبلیغاتی زاکانی نشان می‌دهد همانطور که تحلیلگران سیاسی می‌گویند،خیلی قصدی برای رقابت نهایی با رئیسی ندارد و به زودی به سود او کنار می‌رود. به طور مثال همین آخر هفته اخیر تنها برنامه تبلیغاتی ستاد زاکانی منهای مصاحبه‌های تلویزیونی، حضور در گلزار شهدای تهران بود. بنابراین انتظار کناره‌گیری او به نفع رئیسی خیلی دور از انتظار نیست، مگر اینکه فاصله رئیسی با سایر رقبا به حدی زیاد باشد که نگرانی‌ای از بابت خُرد شدن سبد رای او وجود نداشته باشد و در صحنه ماندن کاندیداهایی مثل زاکانی و جلیلی و قاضی‌زاده هم گزندی به پیروزی مرحله اول رئیسی وارد نکند.
*** محسن مهرعلیزاده
محسن مهرعلیزاده جلسه اول مناظره‌های انتخاباتی را طوفانی شروع کرد و با انتقاد از مدرک تحصیلی سیدابراهیم رئیسی سعی در جلب نظر مشارکت‌کنندگان در انتخابات ریاست‌جمهوری را داشت. در جلسه دوم هم کج‌دار و مریز همان روند را ادامه داد و اما نتایج نظرسنجی ایسپا نشان می‌دهد این ترفندها نتوانسته تغییر محسوسی در آرای بالقوه او ایجاد کند. در نظرسنجی نهم خرداد ایسپا او ۰٫۶ درصد آرا را در سبد خود می‌دید و در نظرسنجی بیستم خرداد این آمار به ۰٫۹ درصد رسیده.
به این ترتیب محسن مهرعلیزاده در بین هفت کاندیدایی که فعلا در صحنه حاضر هستند، نفر آخر است و طبق نتایج فعلی نظرسنجی‌ها و با توجه به درصد مشارکت مردم، همان آرای ۱٫۳ میلیون نفری سال ۱۳۸۴ خود را هم نمی‌تواند تکرار کند. تنها روزنه امید مهرعلیزاده شاید این باشد که تحولی در دیدگاه زعمای اصلاح‌طلبان صورت بگیرد و از او حمایت کنند. ستاد انتخاباتی او آخر هفته کم‌کاری را هم پشت سر گذاشته و حتی در فضای مجازی هم شاهدی فعالیتی از سوی مهرعلیزاده و تیم او نبودیم. بعضی کارشناسان سیاسی معتقدند او در نهایت به نفع عبدالناصر همتی از رقابت‌های انتخاباتی کناره‌گیری می‌کند که البته این اقدام هم با نتایج فعلی نظرسنجی‌ها کمکی به دو قطبی شدن انتخابات نمی‌کند.
*** نکته
نظرسنجی انتخاباتی ایسپا در دو طرح جداگانه به صورت مصاحبه حضوری در میادین و معابر شهرها و روستاهای کشور با تعداد نمونه ۵۱۲۱ نفر و همچنین به صورت تلفنی با تعداد نمونه ۱۲۵۴ نفر در روزهای ۱۹ و ۲۰ خرداد ماه پس از مناظره دوم انجام شد. نرخ پاسخگویی در نظرسنجی حضوری برابر با ۵۱ درصد و در نظرسنجی تلفنی برابر با ۶۳ درصد بوده است. ۳۸.۲ درصد پاسخگویان در مراکز استان، ۳۵.۹ درصد در شهرهای کوچک‌تر و ۲۵.۹ درصد در روستاها سکونت دارند. نتایج نشان می‌دهد ۳۷ درصد از پاسخگویان مناظره دوم را تماشا کردند و در مقابل ۶۳ درصد به این سوال پاسخ منفی داده‌اند.
توضیحات
*
توضیحات
*
توضیحات
*
