مکرون و بایدن نمک‌گیر اوبر هستند؟
روزنامه هفت صبح | ۱۲۴ هزار سند محرمانه از‌جمله ایمیل‌ها، پیش‌نویس‌ها و تصاویر گرافیکی که در اختیار روزنامه گاردین قرار گرفته، نشان می‌دهد که شرکت آمریکایی اوبر ورود خود به بازار جهانی را با لابی‌گری چند میلیون دلاری گروهی از سیاستمداران، دانشمندان و روزنامه‌نگاران برجسته فعلی و سابق هموار کرده است.
اوبر، از طریق اپلیکیشن موبایل، به‌صورت آنلاین، مسافرین را به‌طور خودکار با نزدیکترین راننده مرتبط می‌سازد و موقعیت مسافر را به راننده می‌فرستد و به‌جای تاکسی عمل می‌کند. مشابه خدمات اوبر را در ایران اپلیکیشن‌هایی مانند اسنپ و تپسی ارائه می‌کنند. اسناد را کنسرسیوم بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی (ICIJ) و گاردین، یک تیم بین‌المللی متشکل از ۱۸۰ روزنامه‌نگار، را در چند ماه گذشته ارزیابی کرده‌اند. روزنامه‌نگاران لوموند، واشنگتن پست، ایندیان اکسپرس، ال پایس و بسیاری دیگر در این تحقیق شرکت داشته‌اند. در آلمان، خبرنگاران NDR، WDR و زود دویچه تسایتونگ روی اسناد اوبر کار کرده‌اند.
از‌جمله سیاستمدارانی که نامش در این اسناد مطرح شده، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه است که وقتی اوبر در سال ۲۰۱۴ به‌شدت تلاش می‌کرد وارد بازار اروپا شود، چندین بار با مدیران اوبر ملاقات کرد. آن زمان ورود این شرکت به بازار اروپا با مقاومت زیادی روبه‌رو شد. اعتراضات و شورش‌های گسترده‌ای توسط رانندگان تاکسی در بسیاری از شهرهای اروپایی به‌راه افتاد. دادگاه‌ها و مقامات متعددی خدمات اوبر را ممنوع کردند.
در پاییز ۲۰۱۵ و پس از شورش‌های مکرر در فرانسه مقام‌های شهر بندری مارسی در جنوب این کشور دستوری صادر کردند که بر‌اساس آن فعالیت اوبر ممنوع می‌شد. این شرکت که ناامیدانه به‌دنبال متحدی بود، پیامکی به وزیر اقتصاد وقت فرانسه و رئیس‌جمهور کنونی، امانوئل مکرون فرستاد و از او درخواست حمایت سیاسی کرد.
مقررات علیه اوبر فردای دریافت این درخواست به‌نفع این شرکت تغییر کرد. اینکه تا چه اندازه مکرون بر پلیس مارسی اعمال نفوذ کرده، روشن نیست اما اسناد نشان می‌دهند که او بارها با مدیران ارشد اوبر ملاقات کرده است. سخنگوی مکرون در این‌باره گفته است که آن زمان بازار خدمات فرانسه دستخوش تغییرات بسیار بود و این برای دولت و قوه قضائیه با چالش‌هایی همراه بود.
اما مکرون تنها سیاستمداری نیست که با اوبر همکاری کرده است. فایل‌های افشا شده نشان می‌دهد که چگونه این شرکت یک کمپین لابی‌گری هدفمند را در سایر کشورهای اروپایی و آسیایی فعال کرده است. تنها در سال ۲۰۱۶ بودجه لابی این گروه بالغ بر ۹۰ میلیون دلار بوده است.
تلاش‌های اوبر بر کاهش مقررات بازار تاکسیرانی علیه فعالیت اوبر به‌ویژه در اروپا متمرکز بوده است. برای این منظور، لابی‌‌‌گرهای اوبر نه‌تنها با صدها سیاستمدار ملاقات کرده‌اند، بلکه فهرست‌های طولانی از تصمیم‌گیرندگان سیاسی تهیه کرده‌اند که دیدار با آنها شاید ارزش داشته باشد. در همین رابطه اوبر نشست‌هایی را با سران کشورها و دولت‌ها در اروپا برگزار کرده است. جو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی ایالات متحده نیز با اوبر دیدار کرده است. هنگامی که از سخنگوی کاخ سفید در این‌باره سوال شد، پاسخ این بود که بایدن به حقوق کارگران متعهد است.
یکی از سیاستمدارانی که اوبر برای لابی‌گری از او کمک گرفته نیل کروس است که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ کمیسر اروپا در امور دیجیتال و در مقاطعی معاون رئیس کمیسیون اروپا در امور دیجیتال بوده است. این سیاستمدار پیشین هلندی مدت کوتاهی پس از ترک این پست در سال ۲۰۱۴ خواستار این شد که شغلی در هیات مشاوران اوبر بگیرد. این درخواست از سوی کمیسیون اروپا رد شد. طبق مقررات اتحادیه اروپا، نمایندگان کمیسیون باید قبل از اینکه بتوانند مشاغل لابی‌گری را بپذیرند، یک دوره ۱۸ ماهه را رعایت کنند.
اسناد منتشر شده نشان می‌دهد کروس در این مدت برای اوبر فعالیت کرده است. این اسناد روشن می‌کنند که شعبه‌های اوبر مجهز به نرم‌افزاری بوده که بارها و بارها توانسته از تحقیقات پلیس جلوگیری یا آن را پیچیده کند. چندین شعبه اوبرظاهرا به یک نرم‌افزار ویژه به‌نام سوئیچ کشتن مجهز بوده‌اند که جلوی دسترسی به اطلاعات خاصی درباره این شرکت را از پلیس جنایی می‌گرفته است. اوبر از این نرم‌افزار در طول تحقیقات پلیس در هفت کشور از جمله فرانسه، بلژیک، هلند و مجارستان استفاده کرده است.
اوبر اکنون می‌گوید که به طور معمول با سازمان‌های مجری قانون کار می‌کند و دیگر از این نرم‌افزار برای ممانعت از تحقیقات استفاده نمی‌کند.
این گروه در بیانیه‌ای می‌گوید که اوبر در سال‌های اخیر تغییرات اساسی کرده است و بسیاری از کسانی که در آن زمان مسئول بودند، از جمله مدیرعامل وقت کالانیک، دیگر بر سر کار نیستند.
تراویس کالانیک، مدیرعامل پیشین اوبر سال ۲۰۱۷ به اتهام آزار جنسی و روانی کارکنان این شرکت مجبور به استعفا شد.اوبر اکنون یکی از بزرگترین پلتفرم‌های کاری در جهان است. شرکتی ۴۳ میلارد دلاری که رانندگان آن روزانه طی ۱۹ میلیون سفر مردم را در سراسر جهان به مقصد می‌رسانند.
