معمای «منابع آگاه» پرس تیوی درباره مذاکرات
روزنامه هفت صبح| شبکه خبری پرس تیوی یکبار دیگر خبری به نقل از منابع آگاه درباره مذاکرات وین منتشر کرد، روی بازار ارز تاثیر گذاشت و در نهایت خبر تکذیب شد. یک اتفاقی که در همین هفتههای اخیر دستکم چهار مرتبه شاهد آن بودیم و هر بار یک مقام دولتی به آن واکنش نشان داده. اینبار رسانه برون مرزی و انگلیسی زبان صداوسیما روز پنجشنبه و در آستانه شروع دور چهارم مذاکرات وین نوشت: «آمریکا و اروپا در ازای توقف موقت و نه لغو برخی تحریمهای برجامی، خواستار تخریب سانتریفیوژهای نسلهای جدید IR-6، IR-9، IR-4 و… ایران شدهاند»؛
این خبر در شرایطی اعلام شد که قیمت ارز در بازار آزاد به طور مداوم در حال سقوط بود و حتی به کف کانال ۲۰ هزار تومان رسید. بعد از انتشار این خبر اما دلار دوباره گارد صعودی گرفت و با بیش از هزار تومان افزایش تا رقم ۲۱ هزار و ۶۰۰ تومان هم پیشروی کرد. اینبار محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور و علیرضا معزی معاون ارتباطات ریاستجمهوری خبر پرستیوی را تکذیب کردند.
واعظی گفت:« در روزهای گذشته و متاثر از جو مثبت مذاکرات وین، بازار ارز روندی نزولی را طی میکرد که متاسفانه با خبرسازی دروغ یک رسانه رسمی، امروز این روند دچار اختلال شد.» معزی هم در توئیتی نوشت: «اینبار منبع آگاه به کمک دلالان ارز آمد. منبع آگاه، صدای رسای همه دلواپسان مذاکرات وین است.» اینکه خبر پرس تیوی صحت دارد یا خیر برای ما مشخص نیست اما تاثیر آن در این آخر هفتهای که گذشت برای کسانی که بازار ارز را مرتب رصد میکنند کاملا مشهود بود.
هفته پیش پرس تیوی در خبری به نقل از منابع آگاه نوشت:« آمریکا بر حفظ ساختار تحریمهای فلج کننده و به ویژه عدم لغو قانون کاتسا اصرار دارد و رفع تحریماز نهادها و افراد باقیمانده در لیست تحریم SDN را به میزان زمان اجرای برجام رد کرده است»؛ این خبر را سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امورخارجه تکذیب کرد: «نه تنها اینمورد و موارد ادعایی شبیه این غلط است بلکه همه یقین بدانند اگر آمریکا اصراری بر اینگونه امور داشت قطعا تاکنون گفتوگوها متوقف شده بود.»
دو هفته پیش پرس تیوی در خبری به نقل از منابع خبری خود در وین نوشت: »دستورالعمل آمریکا صرفا تعلیق تحریمها و نه لغو کامل آنهاست. در صورت رفع برخی تحریمها، آمریکا قصد دارد آنها را در بازههای ۱۲۰ روزه و ۱۸۰ روزه تمدید کند.» این همان خبری است که از سوی بعضی نمایندگان مجلس هم توئیت شد.
اما عباس عراقچی مذاکرهکننده ارشد ایران در وین شخصا آن را تکذیب کرد و در توئیتی نوشت:« من نمیدانم منبع آگاه پرس تی وی در وین کیست ولی او قطعا آگاه نیست.» بهرغم این تکذیبیه معاون وزیر امورخارجه، پرس تیوی در خبر دیگری از قول منابع آگاه از مخالفت ایران با لغو زمانبندی شده و تدریجی تحریمها خبر داد. نکته سوال برانگیز البته این بود که عراقچی این خبر را در توئیتی به زبان انگلیسی تکذیب کرده بود!
شبکه تلویزیونی پرس تیوی در توئیتر پاسخ سید عباس عراقچی را اینطور داد: «به جای به زیر سوال بردن اعتبار منابع خبری پرس تی وی، آقای عراقچی باید به طور خاص مشخص میکرد کدام اطلاعات مطرح شده به وسیله منابع خبری پرس تی وی مغشوش بوده است. منتظر شنیدن پاسخ او هستیم.»
ضمن اینکه احمد نوروزی قائم مقام این شبکه خبری هم در یک گفتوگوی تلویزیونی پاسخ مفصلی به عراقچی داد از این قرار که: «کاری که ما داشتیم انجام میدادیم، دادن قدرت چانهزنی به تیم مذاکرهکننده هستهای بود که بتواند با ارجاع به آنچه رسانهای شده است، مطالباتی را که موظف به پیگیریشان هستند دنبال کنند، در واقع ما سیگنالهایی را خطاب به طرفهای مذاکرهکننده با ایران ارسال میکنیم… منابع آگاه را از آن جهت نامشان را افشا نمیکنیم که اولا این یک تکنیک رسانهای است و ثانیا ما تلویزیون و رسانه برونمرزی جمهوری اسلامی ایران هستیم و لذا نمیخواهیم با اعلام نام منابع خودمان آنها را در معرض حملات قرار دهیم… هر لحظه که نیاز باشد ما میتوانیم نام این منابع آگاه را بگوییم… کلیه اطلاعاتی که تاکنون منتشر کردهایم، صحیح بوده است.» خلاصه اینکه این کش واکش احتمالا در روزهای آینده و تا زمانی که مذاکرات وین در جریان است ادامه خواهد داشت.
*** پرستیوی از کجا آمد؟
پرس تیوی یک شبکه خبری انگلیسی زبان و وابسته به سازمان صداوسیما است که از تیرماه ۱۳۸۶ راهاندازی شد. این شبکه در طول این ۱۵سال فعالیت خود با چالشهای متعددی روبهرو شده از جمله قطع از روی ماهواره هاتبرد و آسترا و در مرحله بعد از یوتلست و اینتلست در سال ۹۱ یا محکومیت در دادگاهی در انگلیس و باطل شدن پروانه فعالیت این شبکه توسط آفکام ، نهاد مسئول فعالیتهای رسانههای الکترونیکی در بریتانیا.
اولین مدیر این شبکه تلویزیونی محمد سرافراز بود که درسال ۱۳۹۳ از پرستیوی به عنوان رئیس سازمان صداوسیما منصوب شد. او وقتی برای مدیریت صداوسیما رفت، محمد اخگری را به عنوان جایگزین خود در پرس تیوی معرفی کرد تا سال ۹۵ و ماجرای استعفای جنجالی سرافراز و اتفاقات مربوط به شهرزاد میرقلیخان و در نهایت روی کار آمدن علیعسگری در راس سازمان صداوسیما. در این دوره جدید هم پیمان جبلی به عنوان معاون برونمرزی صداوسیما و رئیس شبکه پرستیوی منصوب شد.
سفیر پیشین ایران در تونس بین سالهای ۸۹ تا ۹۳ و البته معاون رسانهای سعید جلیلی در دورانی دبیری شورای عالی امنیت ملی. اختلافات پرس تیوی با مواضع مسئولان ارشد وزارت امورخارجه و مذاکرهکنندگان فعلی را عدهای از دریچه همین روابط نزدیک جبلی با جلیلی تفسیر میکنند. پیمان جبلی متولد ۱۳۴۵ در تهران است و فارغالتحصیل دانشگاه امام صادق. او پیش از این مسئولیتهایی در معاونت سیاسی صداوسیما و شبکه العالم و … هم داشته. او پارسال در مصاحبهای نسبت به تعطیلی شبکه پرس تیوی به دلیل کمبود بودجه و بدهی زیاد هشدار داده بود.