مسببان قاچاق فیلم خروج چه کسانی هستند؟
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | فیلم خروج چندساعت پس از بارگذاری در فیلیمو و نماوا قاچاق شد. مسببان این اتفاق چه کسانی‌اند: مخالفان اکران آنلاین، عدم رعایت کپی‌رایت در تلگرام یا حفره امنیتی سامانه‌ها؟ پیگیری هفت‌صبح از این ماجرا را بخوانید. فیلم «خروج» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا آغازگر یک مسیر تازه است:
این فیلم به‌خاطر تعطیلی سینماها اکران آنلاین شد و خب به فاصله چندساعت نسخه قاچاق این فیلم در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود. با این اتفاق مهم‌ترین دغدغه سینماگران برباد‌رفتن سرمایه مادی‌شان است. چرا چنین شد و متهمان این اتفاق چه کسانی هستند. هفت صبح با چند کارشناس فناوری صحبت کرده است که برخی نخواستند نامی از آن‌ها برده شود.
*** مورد اول| تقصیر فیلیمو و نماوا است؟
در ماجرای لو رفتن نسخه غیرقانونی «خروج» برخی انگشت اتهام را به سمت سامانه‌های فیلیمو و نماوا نشانه گرفته‌اند. آن‌ها معتقدند حفره‌های امنیتی این سامانه‌ها باعث قاچاق فیلم شده است. حالا بخوانید نظر محمد طادی، کارشناس حوزه فناوری را: «هر فیلمی که روی سایت بارگذاری شود امکان قاچاق آن وجود دارد.» این گفته مشابه صحبت سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد، دبیرکل ستاد صیانت و مبارزه با تکثیر و عرضه غیرمجاز آثار سینمایی و سمعی و بصری است که به خبرگزاری مهر گفته: «نتفلیکس هم نمی‌توانست جلوی قاچاق «خروج» را بگیرد.»
حالا بیایید به تجربیات شخصی برگردیم! حتما دیده‌اید که نسخه غیرقانونی یک سریال یا فیلم خارجی به محض انتشار، در داخل کشور پیدا می‌شود. این یعنی حتی نتفلیکس هم نمی‌تواند مانع از انتشار نسخه قاچاق محصولاتش شود. منتها تفاوت اینجا است که نتفلیکس از نظر امنیتی، حفره‌های کمتری دارد.
*** مورد دوم |تقصیر مخالفان اکران آنلاین است؟
گزاره بعدی در ماجرای قاچاق «خروج» به مخالفان اکران آنلاین اشاره دارد. همواره در سینمای ما کلمه‌ای به نام «مافیا» وجود داشته و نام چند سینماگر هم پشت آن بوده است. این دسته سود کلان خود را در انحصار می‌بینند. برای همین است که خود سینما دارند و در اکران فیلم‌ها اثرگذار هستند. بعد از اعلام اکران آنلاین «خروج» شاهد اظهار نظرهایی از برخی بودیم که خب می‌توان حدس زد بیش از نگرانی درباره سینما، نگران شکستن انحصار هستند.
آن‌ها خوب می‌دانند پیاده‌کردن تجربه موفق نتفلیکس یعنی از‌دست‌رفتن بخشی از موقعیت‌شان. از یک کارشناس پرس‌و‌جو کردیم که آیا می‌توان با این سرعت «خروج» را با کیفیت بالا دانلود کرد؟ گرفتن خروجی مگر نیاز به امکانات فنی بالا ندارد؟ او تشکیک وارد کرد که شاید همان مافیا امکانات را دراختیارشان گذاشته! اتفاقی که برای اکران آنلاین رخ داد، ذهن را به سمت اتفاق‌های مشابه می‌برد که مهم‌ترین آن حذف طرح اکران خارجی است!
*** مورد سوم |تقصیر تلگرام است؟
«خروج» بههرحال قاچاق شده است. نکته مهمتر این‌که چرا در پلتفرم‌های مختلف بارگذاری می‌شود. اگر سری به سایت‌ها بزنید، خیلی از آن‌ها «خالی» هستند و امکان دانلود وجود ندارد. برخی از آن‌ها هم فقط با فیلترشکن باز می‌شود. در تلگرام اما «خروج» با همه کیفیت‌ها وجود دارد. محمد طادی، کارشناس رسانه به هفت صبح می‌گوید: «محصولات هنری از جمله «خروج» بیشترین ضربه را از پلتفرم‌ها می‌خورد. چرا فقط این فیلم در تلگرام قابل دریافت است؟ چون کپی‌رایت را رعایت نمی‌کند.»
*** مورد چهارم |مقصر ساترا است؟
مدتی است سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی(ساترا) متولی صیانت از محصولات هنری شده. سوال این است که در ماجرای قاچاق «خروج» سهم تقصیر ساترا چقدر است؟ فرصت گفت‌و‌گو با مسئولان آن فراهم نشد اما مدیر مالکیت فکری ساترا به فارس گفته: «مجاری قاچاق «خروج» در کمتر از یک‌ساعت مسدود می‌شوند.» در تحقیقات هفت صبح مشخص شد، ساترا فقط می‌تواند سایت‌های داخلی را مسدود کند و عملا زورش به سایت‌های خارجی و همچنین تلگرام نمی‌رسد.
*** مورد پنجم| برآیند کل ماجرا
بههرحال اکران «خروج» طی تنها دو‌شب ده‌ها‌هزار نفر را به‌شکل قانونی و پرداخت بهای بلیت مجازی پای گیرنده‌ها کشاند تا آخرین فیلم حاتمی‌کیا را به تماشا بنشینند. این رقم آن‌قدر قابل توجه هست و مطمئنا رو به افزایش هم خواهد بود که اکران آنلاین خروج را آغاز یک اتفاق مثبت برای سینمای ایران بدانیم. اتفاقی که با کشف نقاط ضعف احتمالی‌اش می‌تواند به یک کانال تنفس دائم برای سینمای ایران بدل شود. اکران آنلاین خروج چه برای سازنده و چه برای تهیه‌کننده و چه وی‌او‌دی‌ها یک اتفاق بزرگ و تاریخی است که مطمئنا مخالفان خاص خود را نیز خواهد داشت.
