مخالفت معنادار مرد شماره یک اینترنت ایران
روزنامه هفت صبح | تقریبا دو هفته است که موضوع اصلی مجلس و دولت شده گران شدن یا نشدن اینترنت. مجلس میگوید اینترنت گران نشود، ولی مالیات اپراتورها افزایش یابد. دولت میگوید اینترنت گران میشود و شورایعالی فضای مجازی هم اعلام کرد که خواهناخواه اینترنت گران خواهد شد.
این حرف را روز پیش دبیر شورایعالی فضای مجازی به خبرنگار ایرنا زده است. ابوالحسن فیروزآبادی که آمده بود از یک برنامه همراه اول بازدید کند، گفت که وقتی مجلس ۱۰ درصد مالیات اپراتورها را افزایش داده، حتما روی قیمت بستههای اینترنت تاثیر خواهد گذاشت. همین حرف را محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات هم از دو هفته پیش هر دو، سه روز یکبار زده است. ولی گفتن آن از سوی ابوالحسن فیروزآبادی، به عنوان فردی که مدافع اینترنت ملی و مخالف اینترنت ماهوارهای و منتقد تلگرام است، معنی متفاوتی میدهد. این یعنی حتی در حلقههای محافظهکارانهتر آیسیتی و وزارت ارتباطات کشور هم اجرای مصوبه مجلس غیرممکن به نظر رسیده است.
*** حرف مجلس چیست؟
ماجرا از این قرار است که امسال قرارداد ایرانسل با وزارت ارتباطات تمام میشود. مجلس هم طرحی نوشته که بر اساس آن هروقت هر اپراتوری بخواهد قراردادش را تمدید کند، باید بپذیرد که از سودشان ۱۰ درصد بیشتر از قبل به دولت پول بدهند. مجلسیها میگویند اپراتورها به دولت پول بیشتری بدهند، اما اینترنت را گران نکنند.آنها میخواهند دولت این پول را خرج تقویت مخابرات کند تا روی دست اینترنت ماهوارهای بلند شود و از آنطرف خرج تولید محتوای مجازی شود تا به دست صداوسیما برسد.
*** فیروزآبادی کیست؟
ابوالحسن فیروزآبادی هرچقدر هم نگاه محافظهکارانهای به اینترنت آزاد داشته باشد، باز منصوب رئیس دولت است و احتمالا در این زمینه، پشت دولت را خواهد گرفت. برخی از سایتهای اصولگرا حتی او را به عنوان مرد پشت صحنه وزارت ارتباطات هم میشناسند. یکی دیگر از نکاتی که مخالفت فیروزآبادی را مهم میکند این است که خود او مدتی رئیس هیأتمدیره تلکام با نام تجاری رایتل هم بوده و میداند نمیشود حق السهم دولت را اضافه کرد.
اما قیمت بستهها را افزایش نداد. دو روز پیش یکی از نمایندههای مجلس گفت که طرح همکاران او اصلا همین بوده که کاری کنند اینترنت گران شود و بعد بگویند دولت اینترنت را گران کرده است! مجتبی توانگر بعدازظهر روز شنبه گفته است: «چرا از دولت و وزیر ارتباطات بازی سیاسی میخورید؟ خوشبختانه گافهایی در مصوبه اول تلفیق بود که آقای نادران بعد از صحن آن را اصلاح کرد. مثلا دوستان نوشته بودند گران شدن اینترنت را به گردن دولت بیندازیم، خندهدار است. ما داریم بازی میخوریم. این چه روشی است که با ما برخورد میکنند.»
*** مخالفت با گوگل
با هر اعتراضی که بود، شنبه بالاخره این طرح تصویب شد، ولی به نظر میآید که دبیر شورایعالی فضای مجازی خیلی از این طرح استقبال نکرده است. از روزی که او وارد این سمت شد، پنج سال میگذرد. در این پنج سال هرجا بحث اینترنت ملی، ویپیان، فیلترینگ و این مسائل مطرح بوده، نام فیروزآبادی هم به عنوان مدافع آنها به زبان آمده است؛ مثلا فیروزآبادی مدتهاست که به دنبال گوگل ایرانی است. درواقع نه خود گوگل، بلکه به دنبال راهی برای بومیسازی شبکه ملی اطلاعات میگردد که کاربردی مشابه گوگل داشته باشد. بههرحال او دل خوشی هم از گوگل ندارد؛ مثلا یکبار در مصاحبههایش گفته بود که درست نیست ما برای پیدا کردن اطلاعات از گوگل استفاده میکنیم.
*** تلگرام عقبافتاده
او همچنین از مدافعان پیامرسانهای بومی است. کشورهایی که همیشه در سخنرانیهایش به آنها اشاره میکند چین و کره هستند. او میگوید که پیامرسانهای داخلی را باید مثل آن کشورها توسعه داد و بهجای تلگرام و واتساپ استفاده کرد. از نظر فیروزآبادی، تلگرام فقط یک پیامرسان بیهویت خارجی نیست، بلکه آنطور که سال ۱۳۹۶ به روزنامه خراسان گفته، این پیامرسان خیلی هم «عقبافتاده» است، چون لایک و دیسلایک ندارد. او گفته بود: «کانالهای تلگرام نوعی ترویج لمپنیسم و خبررسانی یکطرفه هستند.»
*** مدافع شبکه ملی اطلاعات
مدل معماریای که او برای اینترنت کشور در نظر دارد، یکجور خودکفایی برای تامین نیازهای اینترنتی و آنلاین کاربران است. البته شورایعالی فضای مجازی هم همیشه خیلی با وزارت ارتباطات همسو نبوده است. سال ۱۳۹۸ روزنامه کیهان به نقل از دبیر شورایعالی فضای مجازی نوشت که وزارت ارتباطات زیر بار بومیسازی شبکه ملی اطلاعات که تأکید شوراست، نمیرود.فیروزآبادی، سال ۱۳۴۰ در نجف به دنیا آمده و مدرک کارشناسی و کارشناسیارشد مهندسی برق با گرایش مخابرات خودش را از دانشگاه علم و صنعت گرفته است.
او مدت زیادی هم در وزارت کار و رفاه و تامین اجتماعی فعال بوده؛ مثلا مدتی مدیرعامل یکی از هلدینگهای شستا بود، دورهای به عنوان یکی از اعضای هیأتمدیره شرکت ملی نفتکش فعالیت میکرد که بخشی از سهام آن به تامین اجتماعی تعلق دارد. سال ۱۳۹۲ به ریاست هیأتمدیره شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی درآمد و بعد به عنوان قائممقام وزیر کار و رفاه انتخاب شد. او مدتی به عنوان گزینه اصلی وزارت ارتباطات سر زبانها بود، اما دستآخر این جایگاه در دولت یازدهم به واعظی رسید.
*** حلقه امنیتی
سال ۱۳۸۸ جواد جاویدنیا که قبلا معاون فضای مجازی دادستانی بوده، در گفتوگو با رادیو یکجورهایی غیرمستقیم از او گلایه کرده و گفته بود که یک حلقه امنیتی در حوزه ارتباطی کشور مسلط هستند. اشاره او احتمالا به فیروزآبادی برمیگشت، بهخاطر اینکه او از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۸ معاون فنی وزارت اطلاعات بود که بعد از ماجراهای آن سال به همراه چهار نفر دیگر از مدیران اطلاعاتی از وزارتخانه تصفیه شد.
این تصفیه سیاسی همان و به قول حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات دولت احمدینژاد، خودترمیمی و بازسازی این وزارتخانه همان. شایعاتی وجود داشت که بر اساس آنها فیروزآبادی در انتخابات ۸۸ از رقیب اصلی محمود احمدینژاد حمایت کرده است. مهندس فیروزآبادی قبل از این سالها هم عهدهدار سمتهای حساس اطلاعاتی دیگری در کشور بود؛ برای مثال مرحوم هاشمیرفسنجانی در خاطرات روزنگار خود در ۲۸ بهمن ۷۴ درباره مهندس فیروزآبادی مینویسد:
«مهندس [ابوالحسن] فیروزآبادی، معاون فنی وزارت اطلاعات آمد و گزارش خدمات فنی خودش را داد. از وزیر و معاونان دیگر بهخاطر فشار زیاد برای استفاده از ابزار فنی برای شنود و کنترل و عدم قدرشناسی زحمات او گله داشت.»
*** دستهبندی فضای مجازی، برنامه جدید آقایاینترنت کشور
همین روز شنبه در مراسم آنلاینی که درباره اینترنت پاک برگزار شده بود، فیروزآبادی درباره دستهبندی اینترنت هم خبرهای جدیدی داد. او گفت که دسترسی متفاوتی به اینترنت را برای ۴ دسته خبرنگاران، پزشکان، دانشجویان و حوزههای علمیه تعریف کردهاند تا همه از یک محتوا استفاده نکنند.
*** بخشهای مهمی از حرفهای او را اینجا میتوانید بخوانید:
* ایران در بین ۱۰ کشور دارای فیلترشدهترین اینترنت است.
* دسترسی متفاوت به اینترنت را برای ۴ دسته خبرنگاران، پزشکان، دانشجویان و حوزههای علمیه تعریف کردهایم. این کار را کردیم تا شاهد این نباشیم که از کودک خردسال تا فرد ۹۰ ساله به یک میزان به محتوای اینترنت دسترسی دارند.
* طرح مدیریت VPN قانونی با همکاری سایر دستگاهها پیش میرود و امیدواریم زودتر به نتیجه برسد.
* هیچ اراده سیاسی در کشور وجود نداشت و هیچ جناحی نمیخواست یک پیامرسان خوب بومی راه بیفتد. همین مسئله باعث شده که پیامرسان بومی پا نگیرد. هماکنون صاحبان پلتفرمها، صاحبان قدرت هستند و ما یک کشور مصرفکننده روی پلتفرم اینستاگرام هستیم. تا زمانی که پلتفرم بومی خودمان را نداشته باشیم، نمیتوانیم در این فضا اعمال سیاست کنیم.