مبالغه درباره آمار مخاطبان کنسرت آنلاین
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | مرور همه حاشیههای کنسرتهای آنلاین شهرداری تهران در طرح نوروزخانه.
* یک: شهرداری تهران برای نوروز امسال قصد داشت کنسرتهایی برگزار کند به نام «نوروزگاه» که بعد با شیوع کرونا این برنامه لغو شد و یکسری کنسرتهای آنلاین به نام «نوروزخانه» جایگزین آن شد. یعنی هر شب یک خواننده پاپ در سالن برج میلاد مقابل صندلیهای خالی برنامه اجرا میکند و این برنامه بهصورت زنده روی چند پلتفرم اینترنتی برای مردم پخش میشود. این کنسرتهای رایگان هر شب ساعت ۹ اجرا میشود و تا الان خیلی از خوانندههای پاپ از جمله رضا یزدانی، مهدی جهانی، روزبه بمانی و … در آن به اجرای برنامه پرداختند.
برگزاری این کنسرتها به روزهای پایانی نزدیک میشود اما نکته اینجاست که از همان روز اول که اصل ایده آن مطرح شد، حواشی متعددی پیرامون آن شکل گرفت که هنوز هم ادامه دارد. مهمترین این حاشیهها بحث آمار بازدیدکنندههاست. در واقع مجریان این طرح چنان با بزرگنمایی درباره آمار مخاطبان این برنامه صحبت کردند که ناخواسته به یک دعوای صنفی دامن زدند که درنهایت منجر به قهر و جدایی فیلیمو و نماوا با انجمن صنفی ویاودی کشور شد. این دوشرکت هم دو مهره سنگین این حوزه هستند و جدایی آنها از انجمن صنفی اتفاق مهمی تلقی میشود. حالا حاشیههایی که بهواسطه برگزاری این کنسرتهای آنلاین پیش آمده را گام به گام از آخر به اول مرور میکنیم و مشخص میشود که اصل دعوا سر چیست.
* دو: ماجرای جدایی فیلیمو و نماوا از انجمن صنفی ویاودیهای کشور دو روز پیش به واسطه یک بیانیه مشترک اعلام شد. یکی از دلایل این جدایی در متن اطلاعیه، اعلام نظرهای غیر کارشناسی از سوی بعضی اعضای انجمن عنوان شده. به نظر میرسد اشاره آنها به همین آمارهایی است که از برگزاری کنسرتهای آنلاین در این چندروز دیدیم. انجمن صنفی شرکتهای نمایش ویدئویی آنلاین، چند روز پیش یک بیانیه منتشر کرد که در آن تاکید شده بود، بیش از پنجمیلیون نفر از مردم ایران کنسرتهای آنلاین را تماشا کردند.
احتمالا این آمار هم با استناد به جدولی که شرکت تیوا منتشر کرد، تهیه شده. شرکت تیوا یکی از پلتفرمهای اصلی پخش همین کنسرتهای آنلاین است و بهنوعی رقیب همان فیلیمو و نماوا محسوب میشود. این شرکت مدعی شده بود در روز دهم فروردین، کنسرت روزبه بمانی بیش از دومیلیون و ۷۰۰هزار نفر فقط از این پلتفرم و درمجموع پنجمیلیون و ۹۰۰هزار از سایر پلتفرمها بیننده این کنسرت بودند. یا یک شب قبلتر درمجموع پنجمیلیون بهطور زنده به تماشای کنسرت مهدی جهانی نشستند. این آمار همینطوری بین مدیران شهرداری و وزارت ارتباطات در توئیتر دستبهدست میشد و بههم خسته نباشید و تبریک میگفتند.
بهطور مثال غلامحسین محمدی، رئیس مرکز ارتباطات شهرداری تهران و محمدرضا جوادی یگانه، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، آمارهایی را که حافظ حکمی، از مدیران تیوا منتشر کرده بود، بازنشر کردند و امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات با انتشار نمودارهایی از ترافیک اینترنت کشور از استقبال قابل توجه مردم از این کنسرتها نوشت. در اینکه برگزاری این کنسرتها اتفاق خوبی بوده تردیدی نیست اما مشکل اینجاست، آمارهایی که ارائه شده خیلی واقعی به نظر نمیرسد؛ چرا؟ چون اساسا اینترنت کشور از نظر فنی ظرفیت چنین اتفاقی را ندارد.
محمدجواد شکوری، مدیرعامل آپارات در مورد صحت و سقم این آمارها توئیت کرده: «تماشای آنلاین کنسرت برای نزدیک به پنجمیلیون نفر یعنی حداقل هفت ترابیت پهنای باند در کشوری که هیچ دیتاسنتری به تروپوت یک ترابیت نمیرسه و کل ظرفیت ixp کشور کمتر از دو ترابیت است. آخه چرا؟!» خب با این تفاسیر دلیل دلخوری فیلیمو و نماوا هم تقریبا مشخص میشود. ضمن اینکه آنها با محمد صراف، مدیرعامل این انجمن که خودش هدایت فیلمنت را هم برعهده دارد، بر سر طرح سینما آنلاین گویا اختلافاتی داشتند.
* سه: از بحث آمارهای بزرگنماییشده درباره تعداد مخاطبان این کنسرتها که بگذریم، آخرین حاشیه پیشآمده کنارهگیری اشوان از حضور در این برنامه است. در لیستی که برگزارکنندگان این کنسرت منتشر کردند، در روز ۲۱فروردین اشوان قرار است به اجرای برنامه بپردازد اما این خواننده پاپ عصر دیروز روی اینستاگرامش یک استوری گذاشت و نوشت که بدون هماهنگی اسم او در لیست قرار گرفته و قبلا هم به برگزارکنندگان توضیح داده که قصد شرکت در این برنامه را ندارد اما چون اسم او را از فهرست خارج نکردند، مجبور شده شخصا در این مورد اطلاعرسانی کند.
* چهار: باز کمی قبلتر یکی دیگر از حاشیههای این کنسرتها لغو برنامه گروه بوشهری لیان و محسن شریفیان بود. در واقع در لیستی که اول منتشر شد، قرار بر این بود که در روز ۱۳فروردین گروه لیان و محسن شریفیان برنامه اجرا کنند. بعد گفتند برنامه این گروه لغو شده و به جای آن گروه رستاک به اجرای برنامه میپردازد. درنهایت هم هیچکدام برگزار نشد و رحیم شهریاری روی صحنه رفت. حالا لغو برنامه محسن شریفیان و گروه لیان خودش تبدیل به معضل دیگری شده.
چون محمدجواد حقشناس، عضو شورای شهر تهران در توئیتی تلویحا تایید کرده که لغو اجرای این گروه بهدلیل ممنوعالکارشدن آنها است و به تعبیر حقشناس مدیر حراست مجموعه برج میلاد با این بهانه دخالت ناروا کرده است. به هرحال او توضیح داده که با معاون هنری وزارت ارشاد و مدیرکل فرهنگی شهرداری، در حال مذاکره است که مشکل گروه لیان حل شود. روزهای اول گفته میشد صداوسیما گفته چون مجوز و نظارت اجرای این کنسرتها برعهده مرکز صوت و تصویر فراگیر و عملا زیر نظر این سازمان است، نباید در اجراها ساز نشان داده شود که البته بعد مشخص شد، این شایعه صحت نداشته و کنسرتها بدون مشکل اجرا و پخش شد.
* پنج: در روزهای آخر اسفند روزبه نعمتاللهی یک کنسرت آنلاین برگزار کرد که در اینستاگرام و آپارات پخش شد و درمجموع بیش از ۲۰۰هزار نفر بیننده داشت. هفته پیش این خواننده با انتشار یک توئیت و با اشاره به برگزاری این کنسرت مدعی شد که شهرداری تهران ایده او را سرقت کرده. معاون شهردار تهران هم البته توئیت او را اینطور پاسخ داد که ایده برگزاری کنسرتهای آنلاین پیش از اجرای نعمتاللهی بوده اما با اینحال از او تقدیر کرد.
خود این ماجرا که اولین کنسرت آنلاین در ایران از سوی چه کسی برگزار شده، مدعی زیاد دارد. بهطور مثال خود اشوان در استوری دیروزش مدعی شده بود که اولین کنسرت به این سبک را او برگزار کرده. درنهایت هم البته خیلی اهمیتی ندارد که اولینبار چه کسی این اقدام را انجام داده چون خوانندههای خارجی سالهای پیش به این سبک کنسرت برگزار کرده بودند اما در ایران اگر مد نظر باشد که علیرضا قربانی چهارسال پیش کنسرت آنلاین در ایران برگزار کرده بود.
* شش: یکی دیگر از حاشیههایی که گریبان این کنسرتها را گرفته، مسئله دستمزد خوانندهها است. خبرگزاری تسنیم نوشته که این خوانندهها برای هر اجرا بین ۲۰ تا ۵۰میلیون تومان پول دریافت کردند و از شهرداری تهران انتقاد کرده که چرا چنین هزینهای کرده. روزنامه جوان هم هزینه برگزاری این کنسرتها را ۵۰۰میلیون برآورد کرده است.
این گروه از رسانهها حتی از این زاویه هم انتقاد کردند که این برنامهها با طرح فاصلهگذاری اجتماعی مغایرت دارد چون برای هر برنامه ۱۰۰نفر در سالن جمع میشود و همین باعث شیوع کرونا میشود. انتقادها از دستمزدها در حدی بود که مدیر دفتر موسیقی فرهنگ و ارشاد اسلامی، رفت مصاحبه کرد که ما فقط در زمینه ارائه مجوز به خواننده و نوازنده و قطعات نقش داشتیم و در مورد ارقام پرداختی و قراردادها هیچ دخالتی نداشتیم و خلاصه به این ترتیب ارشاد پای خود را از این ماجرا بیرون کشید و خلاص.