ماجرای شب تلخ بیت کوینبازها
روزنامه هفت صبح، فاطمه رجبی| «حاجی چی داره میشه؟ باز دومینوئه یا بر میگرده؟»، «آروم باشید، به خاطر انتخاباته درست میشه»، «اصلا میگن بایننس میخواد ftx رو بخره پس همه اش دعوای زرگریه دست به ولتتون نزنید» اینها جملاتی است که دیشب در گروههای تلگرامی و واتساپی کریپتویی فارسی زبان گفته میشد، آن هم در کنار صدها تحلیل و بحث دیگر که نشان میدهد اهالی بازار کریپتو یا همان پولهای دیجیتال در ایران هم همراه با بقیه کریپتوبازهای جهان شب سختی را گذراندهاند.
شبی که در آن قیمت بیت کوین به پایین ترین نرخ خود در تمام دو سال گذشته یعنی ۱۷ هزار دلار رسید و نگرانی از ادامه سقوط آن هنوز هم دست از سر فعالان این بازار برنداشته است. اما علت ریزش سنگین بیت کوین طی سهشنبه شب چه بود؟ آیا سناریوی ریزش دومینووار دیگری در بازار ارزهای دیجیتال رقم خورده یا با عبور از بحرانهایی که همزمان با هم اتفاق افتادند دوباره بازار جان میگیرد؟
قدرت جمهوری خواهان، ضعف بیت کوین
طی هر دو دوره قبلی که انتخابات میان دورهای آمریکا برگزار شد بیت کوین ریخت. در سال ۲۰۱۸ که نتیجه انتخابات و پیروزی جمهوری خواهان بیشتر از ۵۰ درصد قیمت بیت کوین را کاهش داد به همین دلیل هم این بار خیلیها چنین توقعی داشتند، توقعی که محقق شد اگرچه خیلیها فکر میکردند اینبار بیت کوین با وجود همه فراز و نشیبهایی که طی کرده به حدی از قدرت رسیده که دیگر با نتیجه انتخابات دچار شوک نشود.
این گروه در رسانههای تاثیرگذار کریپتویی هشدار دادند که ایجاد این توقع روانی باعث میشود خیلیها پولهای دیجیتالشان را نقد کنند شوک به بازار وارد شود اما این هشدارها بیفایده بود و اتفاقی که نباید، افتاد. در نهایت امسال هم این انتخابات توانست تاحدی بر بازار ارزهای دیجیتال تاثیرگذار باشد. عدهای میگویند که دلیل این تاثرگذاری غیر از انتظارات روانی که از قبل به وجود آمده بود، به پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات میان دورهای پارلمان مربوط بوده است چون اساسا این گروه از نظر اقتصادی نهادگراتر هستند و بازار ارز را بی در و پیکرتر از آن میدانند که اجازه توسعهاش را بدهند. اما طی ۲۴ ساعت منتهی به دیروز صبح اتفاقات دیگری هم افتاد که این سقوط تاریخی را برای بیت کوین رقم زد.
دعوای جدی یا جنگ زرگری
عصر سهشنبه خبرها اوج گرفت، به طور خلاصه اینکه دو غول صرافی ارز دیجیتال یعنی بایننس و ftx به جان هم افتادهاند دو صرافی که خیلیها ارزهای دیجیتالشان را در کیف پولهای مربوط به آنها نگهداری میکنند. ما ایرانیها اسم بایننس را قبلا یک بار دیگر هم شنیده بودیم وقتی که زمزمه تحریم ایرانیها از سوی این صرافی به گوش رسید.
این موضوع از آنجا مهم بود که طبق دادههای بلاک چین از سال ۲۰۱۸ تا همین امسال صرافی بایننس هشت میلیارد دلار تراکنش ایرانی را پردازش کرده است اما اینبار خبرهای مربوط به این صرافی به شکلی همه گیر دارندههای بیت کوین در همه دنیا را تحت تاثیر قرار داد اما او در این ماجرا تنها نبود و همراه با صرافی بزرگ دیگری به نام ftx بحران را رقم زدند.
اول خبرهایی در مورد گزارش توقف برداشت از صرافی FTX مطرح شد که خبر از تنش جدیدی در بازار ارزهای دیجیتال میداد. از آنجایی که صرافی FTX نقش خیلی پررنگی در بازار کریپتو دارد و در پروژههای مختلفی سرمایهگذاری کرده است، انتشار خبر مربوط به توقف برداشتها از این صرافی، توانست شوک جدیدی به بازار وارد کند. بلافاصله بعد از انتشار این خبر در مورد صرافی FTX، توکن FTT با ریزش بدی روبهرو شد.
مشکلات صرافی FTX بعد از آن شروع شد که چانگپنگ ژائو مدیرعامل بایننس اعلام کرد که بایننس توکنهای FTT خود را (که توکن طرافی ftx است) به عنوان یک حرکت مدیریت پس از ریسک، به فروش میرساند. پس از این اظهارات، معاملهگران احساس کردند که صرافی FTX ممکن است در آستانه ورشکستگی قرار داشته باشد. به همین دلیل، حجم زیادی از درخواستهای برداشت از FTX به بایننس ارائه شد.
این اتفاق باعث شد که سم بنکمن فریدف مدیرعامل صرافی FTX و شرکت آلامدا در پستی توئیتری اعلام کند رقیب این پلتفرم یعنی بایننس در حال پخش کردن شایعاتی است که واقعیت ندارند.
در همان زمان او اعلام کرد که حاضر است با بایننس برای بهبود و رشد صنعت ارزهای دیجیتال همکاری کند. چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل صرافی بایننس هم در پستی توئیتری به شفاف سازی در رابطه با این اتفاقات پرداخت و گفت که قصد مبارزه با رقیب خود FTX را ندارد و زمان خود را صرف ساخت و ایجاد ارزش در این فضا میکند و به دنبال ایجاد دعوا نیست.قبل از بحران نقدینگی ftx، ثروت بنکمن فریدف حدود 2/15 میلیارد دلار ارزش داشت، اما طبق گزارش بلومبرگ، 6/14 میلیارد دلار از آن یک شبه از بین رفت.
ماجرا وقتی عجیبتر شد که ساعاتی بعد خبر توافق صرافی FTX و بایننس مطرح شد و مدیرعامل صرافی بایننس از تصمیم خود برای خرید صرافی FTX خبر داد. بعد از اعلام این خبر، بار دیگر وضعیت بازار در شرایط خاصی قرار گرفت و شوک دیگری به بازار وارد شد. قیمت توکن اختصاصی صرافی FTX افزایش پیدا کرد و سرمایهگذاران منتظر بودند ببینند وضعیت به چه سمتوسویی خواهد رفت اما شرایط پایدار نماند و برخی از فعالان بازار کریپتو نسبت به تصمیم صرافی بایننس واکنش منفی نشان دادند.
از نظر این فعالان و سرمایهگذاران کریپتو، تصاحب صرافی FTX توسط بایننس، مغایر قوانین رقابتی بازار است و قدرت بازار در دست یک صرافی بزرگ یعنی بایننس قرار خواهد گرفت. درنتیجه آنها با این تصمیم مخالفت کرده و آنرا مغایر قوانین رقابتی اعلام کردند. از سوی دیگر برخی از سرمایهگذاران هم نگران هستند سناریوی مشابه سقوط لونا رقم بخورد و بایننس در زمانی که نباید، جا بزند و همه چیز بدتر شود.
بعد از مخالفت سرمایهگذاران بازار نسبت به تصاحب صرافی FTX توسط بایننس بار دیگر بازار شاهد ریزش دیگری شد و شب پرتلاطم تریدرها و سرمایهگذاران را کامل کرد. دادههای بلاکچین نشان میدهد که ریزش سهشنبه شب باعث لیکویید شدن (تحلیل رفتن) حدود ۳۲۶ هزار تریدر و بیش از ۷۰۰ میلیون دلار شده است.
در حال حاضر و در کنار نرخ تورم و انتخابات میاندورهای آمریکا، بازار کریپتو با تنش دیگری روبهرو است که میتواند سرنوشتساز باشد. برخی تحلیلگران بازار میگویند اگر صرافی FTX نتواند تعهدات خود را پرداخت کند، به دلیل جایگاهی که این صرافی دارد، باید منتظر ریزش شدیدتری در بازار کریپتو باشیم که میتواند نگران کننده باشد.