ماجرای ۴۰۰خانواده ایرانی پشت دروازه‌های تفلیس
روزنامه هفت صبح | خیلی‌ها وقتی خبر سرگردانی مسافران ایرانی را که در راه گرجستان بوده‌اند می‌شنوند اولین چیزی که به ذهنشان می‌آید اتفاقی است که سه سال پیش با دیپورت ۲۰۰ ایرانی از فرودگاه گرجستان افتاد و به یک چالش بین جمهوری اسلامی‌ایران و دولت گرجستان تبدیل شد، مخصوصا وقتی گفته می‌شود که این خانواده‌ها افراد مقیم گرجستان بوده‌اند که از این کشور خارج شده‌اند و نمی‌توانند برگردند. پیگیری‌های هفت صبح از منابع خبری گرجستان می‌گوید نزدیک به ۴۰۰ خانواده هستند که در حال حاضر در دوبی، ترکیه و ایران منتظر رفع مشکلشان مانده‌اند. اما چرا ورود ایرانی‌ها به گرجستان حتی برای کسانی که اقامت این کشور را دارند اینقدر سخت شده است؟
ماجرا کرونا بود؟
گویا ماجرای محدودیت سفر ایرانی‌ها به گرجستان با شروع پاندمی‌کرونا در این کشور شروع شده است یعنی دقیقا از ۳۰ مارس ۲۰۲۰ که شرایط کرونا در گرجستان وخیم می‌شود این کشور درهایش را به روی کشورهای جهان از جمله همسایه‌ها و اروپایی‌ها می‌بندد که ایران هم جزو همین کشورها بوده است.
به این ترتیب خیلی از ایرانی‌هایی که اقامت داشته‌اند یا به واسطه حضور اعضای خانواده‌شان در گرجستان به این کشور رفت‌وآمد می‌کردند پشت درهای بسته می‌مانند. با رایزنی سفارت ایران کانال رفت‌وآمد برای این گروه که سرمایه یا خانواده‌شان در گرجستان بوده باز می‌شود که آن هم در حد تعداد محدودی در زمان‌های نامشخص و مبهم بود.
ورود همه ممنوع یا فقط ایرانی‌ها؟
بعد از انتخابات در گرجستان که همزمان با شروع واکسیناسیون در اغلب کشورهای دنیا بوده، دولت این کشور تصمیم می‌گیرد که به دلیل وعده‌های اقتصادی که داده بود کمی درها را به روی توریست‌ها باز کند به همین دلیل اعلام می‌کند توریست‌هایی که دو نوبت واکسن را دریافت کرده‌اند و کارت واکسیناسیون با هولوگرام دارند می‌توانند به این کشور وارد شوند.
بعد از این گشایش، سفارت ایران در گرجستان با مقامات این کشور نامه‌نگاری کرده و می‌پرسد که آیا ایرانی‌ها هم شامل همین شرایط می‌شوند و مقامات گرجی هم جواب مثبت می‌دهند به این ترتیب بعضی از ایرانی‌ها به جای استفاده از کانال سابق که با رایزنی‌ها بر اساس فهرست سفارت ایران در گرجستان ایجاد شده بود، از طریق کارت واکسیناسیون برای ورود به گرجستان اقدام می‌کنند و سفرهایی هم انجام می‌شود اما از دوم شهریور به دلایلی که دقیقا معلوم نیست،دولت تصمیم می‌گیرد سفر توریست‌ها حتی با داشتن کارت واکسیناسیون را لغو کند و این موضوع حتی دیپلمات‌های ایرانی را غافلگیر می‌کند چون بدون هیچ اطلاع قبلی اجرا می‌شود.
به این ترتیب تعداد زیادی خانواده و دانشجو که از نقاط مختلف راهی گرجستان بوده‌اند به درهای بسته می‌خورند و نمی‌توانند وارد این کشور شوند. یک مقام رسمی که نخواست نامش منتشر شود در گفت‌وگو با هفت صبح می‌گوید در واقع نه فقط ایرانی‌ها که تمام شهروندان کشورهایی غیر از همان ۴۱ کشور که از ابتدا برای سفر به گرجستان مشکلی نداشتند، ناگهان امکان سفر به این کشور را از دست می‌دهند اما گفت‌وگو با چند تن از ایرانیانی که همین دیروز در فرودگاه استانبول اجازه ورود به پرواز به سمت گرجستان را پیدا نکردند، می‌گویند این قانون فقط در مورد ایرانی ها اعمال می‌شود و اتباع کشورهای دوردست در آفریقا و اقیانوسیه هم با قرنطینه می‌توانند وارد کشور گرجستان شوند.
در مورد دلیل تصمیم ناگهانی دولت گرجستان هم گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد مثل شدت همه‌گیری سویه دلتای کرونا که خیلی از کشورها را درگیر کرده و در خود گرجستان هم اوضاع را از ثبات قبلی‌اش خارج کرده است. اما ایرانیانی که با در بسته ورود به گرجستان برخورد کرده‌اند نظر دیگری دارند و آن را به مسایل سیاسی مرتبط می‌دانند و این پرسش که آیا از سوی مقامات سفارت ایران در گرجستان دست روی دست گذاشته‌اند و از حق ایرانیان دفاع نمی‌کنند؟
مسبوق به سابقه
قبلا هم یک بار درسال ۹۷ خبر رسید که گرجستان به‌رغم تلاش‌هایی که برای لغو روادید بین ایران و گرجستان می‌شد قرار است محدودیت‌هایی برای مسافران ایرانی ایجاد کند و حتی گفته شد که ۲۰۰ مسافر ایرانی از فرودگاه دیپورت شده‌اند. کمی بعد بهرام قاسمی،سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در مورد این مسافران گفت: «گویی برخی از این افراد از داشتن مدارک اولیه برای ورود به این کشور محروم بوده‌اند و تصور می‌کنم برخی از آژانس‌های مسافربری که صلاحیت لازم را ندارند، با گرفتن مبالغی از این شهروندان برای عزیمت آنها به گرجستان اقدام کرده‌اند، ولی با توجه به اینکه مدارک لازم را نداشته‌اند، این شهروندان دچار مشکل شده‌اند.
برخی دیگر از شهروندان ایرانی که دیپورت شده‌اند، مدارک کافی و لازم را داشته‌اند، اینکه چرا به آنها اجازه ورود به گرجستان داده نشده است، مشخص نیست. ما در این خصوص گله‌مندیم و در حال پیگیری هستیم که ببینیم علت این موضوع چه بوده، مذاکراتی را با طرف گرجی آغاز کرده‌ایم تا علت مسئله مشخص شود.»
ماجرا آنقدر بیخ پیدا کرد که حتی صحبت از لغو کلیه پروازها بین دو کشور به میان آمد اما کمی بعد مشکل تا اندازه‌ای رفع شد با این وجود خیلی از کسانی که سابقه سفرهای متعدد به گرجستان دارند می‌گویند که این کشور سختگیری‌های زیادی در زمینه مسافرت اتباع گروه بزرگی از کشورها ایجاد می‌کند که ایران هم یکی از آنهاست در حالی که ایران و گرجستان از سال ۲۰۱۶ ویزا را برای اتباع یکدیگر حذف کرده‌اند و شهروندان ایرانی بدون کارت اقامت دائم با ارائه مدارک معتبر در مبادی ورودی این کشور می‌توانند ۴۵ روز در این کشور بمانند.
به گفته سفیر گرجستان در ایران، اجرای همین سیاست از آن زمان تاکنون باعث شد سفر ایرانی‌ها به این کشور ۶۰۰ درصد رشد داشته باشد البته ویزا تنها عامل افزایش سفر ایرانی‌ها به این کشور نبود؛ پس از ناآرامی‌های ترکیه، گرجستان ارزان مقصد جذابی برای ایرانی‌ها شد، حتی خریداران ملک از ترکیه و دوبی راهی گرجستان شدند. از طرفی تسهیلات سرمایه‌گذاری گرجستان به اتباع خارجی این اجازه را می‌داد که با خرید ملک به ارزش دست‌کم ۳۵ هزار دلار آمریکا، اقامت کوتاه مدت یک‌ساله را دریافت کنند.
دولت گرجستان پیش‌تر از تغییر قوانین مهاجرتی و افزایش حجم سرمایه‌گذاری در این کشور خبر داده بود.با آنکه گرجستان عضو اتحادیه اروپا و حوزه شنگن نیست اما اتباع آن می‌توانند بدون ویزا در اروپا سفر کنند، عاملی که انگیزه مهاجرت ایرانی‌ها به این کشور را تقویت کرد. البته گرجستان در تلاش است تا سال ۲۰۲۰ عضویت اتحادیه اروپا را به‌دست آورد.
همان دلیلی که صربستان را وادار کرد از معاهده لغو روادید با ایران، به بهانه افزایش جمعیت مهاجران و نارضایتی کشورهای همسایه‌اش از این وضعیت عقب‌نشینی کند. اصلا خیلی‌ها رفتارهای عجیب گرجستان طی سال‌های گذشته را به همین تلاش برای پیوستن به اتحادیه اروپا ربط می‌دهند. طبق آخرین آمارها در حال حاضر ۱۰ هزار ایرانی مقیم گرجستان محسوب می‌شوند و بین ایران و این کشور رفت‌وآمد مداوم دارند.
