قاب تاریخ| عینالملوک، ژاکلین، کیوان، باغچهبان و فرح
روزنامه هفت صبح، مرتضی کلیلی | با قاب تاریخ به ایران قدیم سفر و یادی از گذشته میکنیم. در تهیه این مجموعه، از تصاویر کمتر دیده شدهای استفاده شده که تماشای آنها خالی از لطف نیست. عکسهایی از مشاهیر تاریخ معاصر ایران، شهرهای ایران، عکسهای فوتبالی، نوستالژیک و… برای دیدن تصاویر و شرح آن ادامه مطلب را بخوانید.
قاب مشاهیر
داستان افرادی که سرگذشت غریبی داشتند؛ از سمت راست مرتضی کیوان ( شاعر، منتقد هنری، روزنامهنگار و فعال سیاسی و عضو حزب توده ) مرتضی کیوان در روزهای پس از کودتای ۲۸ مرداد، در حالی که سه تن از نظامیان فراری سازمان حزب توده را در خانه خود پنهان کرده بود، دستگیر و به جرم خیانت در زندان قصر تیرباران شد، کیوان همسر پوری سلطانی بود. عبدالرحیم احمدی، مترجم، نویسنده و بنیانگذار نشر اندیشه. احمدی پیش از انقلاب از ایران مهاجرت کرد و سالها در آمریکا و کانادا اقامت داشت.
وی پسرعموی احمدرضا احمدی شاعر بود. فریدون رهنما، شاعر، روزنامهنگار، فیلمساز و سینماگر آوانگارد پدرش زینالعابدین رهنما، نماینده مجلس در دوره پهلوی و مفسر و مترجم قرآن و مادرش زکیه حائری دختر شیخ عبدالله مازندرانی بود. فریدون رهنما در پاریس درگذشت. اِولین باغچهبان اهل ترکیه، آهنگساز، خواننده اپرا و کر و استاد پیانو و از اولین بنیانگذاران اپرای تهران بود. پدرش ترک آشوری و مادرش فرانسوی بود. او با ثمین باغچهبان ازدواج کرد و به ایران آمد و بعدها از ایران رفت و در نهایت در استانبول درگذشت. سیاوش کسرایی. او در اصفهان به دنیا آمد.
شاعر و از اعضای کانون نویسندگان و از فعالان سیاسی چپگرا .او از شاگردان نیما یوشیج بود. کسرایی در پی بازداشت سران حزب بعد از انقلاب در سال ۱۳۶۱ همراه با خانواده به کابل افغانستان رفت که تحت نفوذ شوروی بود و همانجا در رادیو زحمتکشان برنامه اجرا میکرد. با خروج ارتش سرخ از افغانستان کسرایی به مسکو رفت و پس از فروپاشی اتحاد شوروی به وین مهاجرت کرد و در همان جا درگذشت . همسرش مهری نوذری خواهر منوچهر نوذری بود. عکس سال ۱۳۳۱ فرودگاه مهرآباد است.
قاب مشاهیر ۲
عینالملوک و خانواده در واشنگتن؛ عینالملوک (خواهر نزهتالملوک) به همراه همسرش باقر کاظمی (سفیر ایران در واشنگتن) و فرزندانشان، عزالدین و فرشته کاظمی - سال ۱۳۰۳. عینالملوک خواهر کوچکتر نزهتالملوک بود. عینالملوک دختر کوکب درگاهی و قهرمان میرزا سالور (عینالسلطنه) دومین فرزند ذکور شاهزاده عبدالصمد میرزا عزّالدوله پسر محمد شاه قاجار؛ یعنى برادرزاده ناصرالدینشاه بود. او چهار خواهر به نامهای نزهتالملوک، قمرالدوله (حورالعین)، روشنک و ملکه داشت. روی عکس نوشته شده: یادگار محبت حقیقی تقدیم خواهر عزیز گرامی نزهتالملوک- واشنگتن دهم حمل ۱۳۰۳. (مرور قدیم)
قاب تاریخ
ماجرای هدیه تحقیرآمیز همسر جان. اف. کندی به شاه؛ به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، شاه از ابتدای به قدرت رسیدن تلاش کرد حمایت آمریکاییها را نسبت به خود جلب کند. شاه هیچگاه برای آمریکا یک شخصیت مطبوع و قابل تحسین نبود اما متحدی وفادار و قابل اتکا برای منافع آمریکا و غرب به شمار میرفت. در ادامه خاطرهای از سفر محمدرضا پهلوی به آمریکا را در زمان ریاست جمهوری جاناف. کندی میخوانید:
فحش رکیک فرح در حضور شاه!«در فروردین سال ۱۳۴۱ شاه به همراه فرح برای دیدار با جاناف. کندی به آمریکا رفتند. این سفر یکی از مهمترین سفرهای دوران سلطنت محمدرضا به آمریکا بود. در جریان این سفر و در یک ضیافت شام، شاه یکسری جواهرات فوقالعاده نفیس و منحصر به فرد در دنیا را به ژاکلین کندی همسر رئیس جمهور وقت آمریکا هدیه داد. این جواهرات بینظیر متعلق به همسر «ریچارد شیردل» بودند که محمدرضا پهلوی آن را از یک جواهر فروش در لندن به مبلغ دو میلیون پوند خریداری کرده بود.
ژاکلین چنان تحتتأثیر این هدیه بینظیر و گرانقیمت محمدرضا قرار گرفت که جلوی همه مهمانان، محمدرضا را بوسید! اما در برابر این هدیه بزرگ شاه، کندی یک تابلوی نقاشی آبرنگ به فرح داد و گفت: این نقاشی از کارهای خود او در زمان تحصیل در کالج بوده است! ژاکلین هم یک کراوات رنگ و رورفته و کهنه به محمدرضا هدیه داد و ادعا کرد که این کراوات متعلق به جرج واشنگتن بوده است!
هدایای رئیسجمهور آمریکا و همسرش به شاه و فرح، حتی یک دلار هم ارزش نداشتند! موقعی که شاه و فرح به محل اقامتشان برمیگشتند، فرح در حضور محمدرضا، فحش رکیکی به کندی و همسرش داد و گفت: اینها به هر مهمان خارجی یک کراوات مستعمل میدهند و ادعا میکنند متعلق به جرج واشنگتن یا آبراهام لینکلن بوده است!»
شرح عکس: ژاکلین کندی و فرح دیبا همراه با فرزند کندی در محوطه بیرونی کاخ سفید - ۲۳ فروردین ۱۳۴۱
قاب نوستالژی
کافیشاپی در پاساژ گاندی تهران - سال ۱۳۸۱
قاب تاریخ
تمدن بولواری! مهدی قلیخان هدایت در خاطرات خود سیاستهای فرهنگی حکومت پهلوی اول را با یک خاطره بیان میکند:روزی به رضاشاه عرض کردم تمدنی که آوازهاش عالمگیر است، دو تمدن است: یکی تظاهرات در بولوارها، یکی تمدن ناشی از لابراتوارها. تمدنی که مفید است و قابل تقلید، تمدن ناشی از لابراتوارها و کتابخانههاست. در ایران آثاری که بیشتر ظاهر شد، تمدن بولوارها بود که به کار لالهزار میخورد و مردم بیبندوبار خواستارش بودند.
شرح عکس: تصویری از یکی از خیابانهای تهران در سال ۱۳۲۶
خاطرات و خطرات: توشهای از تاریخ شش پادشاه و گوشهای از دوره زندگی من (پایگاه اطلاعرسانی پژوهشکده تاریخ معاصر)