قاب تاریخ| تجارت الماس شمس، مارهای تهرانی و...
روزنامه هفت صبح، مرتضی کلیلی | با قاب تاریخ به ایران قدیم سفر و یادی از گذشته میکنیم. در تهیه این مجموعه، از تصاویر کمتر دیده شدهای استفاده شده که تماشای آنها خالی از لطف نیست. عکسهایی از مشاهیر تاریخ معاصر ایران، شهرهای ایران، عکسهای فوتبالی، نوستالژیک و… برای دیدن تصاویر و شرح آن گالری تصویری را ورق بزنید.
*** قاب تاریخ ۱
لذت تجارت الماس در تبعید؛ شمس پهلوی در امور مختلف اقتصادی فعالیت داشت و به نوعی انحصار تجارت برخی از کالاها و اشیای گرانقیمت را در دست داشت. برخلاف بعضی از تصورات که آغاز فعالیت شمس را به دوران پهلوی دوم مرتبط میداند، واقعیت آن است که شمس فعالیتهای خود را از دوره رضاشاه آغاز کرده بود.«شمس پهلوی به همراه رضاخان به سفر تبعید رفت و در جزیره موریس با او زندگی میکرد و در آنجا با موافقت رضاخان و کمک او به تجارت الماس پرداخت. اسناد زیادی در رابطه با تجارت شمس در آرشیوها موجود است. این اسناد حکایت از قصد شمس برای تجارت در منطقه جنوب آفریقا دارد.
بنا به دلایل متعدد از جمله پایین بودن قیمت الماس در آفریقای جنوبی، شمس به تهران آمد و به تجارت الماس، برلیان و سنگهای قیمتی پرداخت و البته این اقلام مورد استقبال رضاشاه قرار گرفت. به دنبال تغییر محل اقامت رضاشاه از موریس به ژوهانسبورگ، اشرف پهلوی به دیدار او شتافت و تعدادی نامه از شمس برای رضاخان مبنی بر خرید الماس و ارسال آنها به تهران به همراه برد. رضاشاه نیز با وجود وضعیت مزاجی نامطلوب نامهای به او نگاشت و در آن قول داد که الماسهای درخواستی را توسط اشرف به دست او برساند. با مرگ رضاشاه موضوع تجارت الماس شمس به دلیل سختی سفر به جنوب آفریقا پایان یافت.»
منبع: تدوین مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، زنان دربار به روایت اسناد ساواک: شمس پهلوی
*** قاب مشاهیر ۱
کلکسیون مارهای زهردار حسین تهرانی نوازنده مشهور؛ مجله سپید و سیاه در اردیبهشت ۱۳۵۰ طی گزارشی عجیب خبر داد که حسین تهرانی نوازنده معروف تنبک کلکسیونی از مارهای زهردار دارد و بدنش در برابر نیش مارها واکنش خاصی نشان نمیدهد! حسین تهرانی در این زمان ۶۰ سال داشت و دو سال بعد از دنیا رفت. شرح این گزارش را بخوانید: مدتی است حسین تهرانی هنرمند ارزنده ایران، هنرمندی که ضرب را به مرتبه والایی از هنر رسانید، یکی از بازماندگان هنرمندان بزرگ و عالیقدری چون صبا و خالقی و محجوبی دست به جمعآوری کلکسیون حیرتانگیزی زده است؛ کلکسیون مارهای زهردار.
به طوری که دوستان حسین تهرانی میگویند از چندی به این طرف او علاقه عجیبی به مار پیدا کرده و نهتنها از مارفروشان مار میخرد، بلکه به دوستان خود که به شکار میروند سفارش میکند که برای او مار بیاورند. به این جهت همیشه عدهای از علاقهمندان او در کوههای پسقلعه و توچال به دنبال مار هستند تا برای او هدیه بیاورند. میگویند حسین تهرانی از این مارها در منزل نگهدای میکند و روزی یکی دو بار سروقت مارها میرود و آنها را از قفس بیرون میآورد و مدتی از وقت خود را صرف بازی کردن با آنها میکند.
به قرار اطلاع همه این مارها زهردار هستند و حتی تهرانی را نیش میزنند ولی قدرت مقاومت بدن حسین تهرانی به حدی است که نیش مار در او اثر نمیکند بلکه بر عکس مارها پس از گزیدن او بیهوش شده به زمین میافتند و حتی گاهی دیده میشود که میمیرند. این مسئله از نظر پزشکی بسیار جالب است، زیرا هیچ بدنی قادر نیست بدون ناراحتی، نیش مارهای زهردار را تحمل کند. (انتخاب)
*** قاب تاریخ ۲
ماجرای شورش بهرامخان در بلوچستان؛ از جمله شورشهایی که در بلوچستان در دوران پس از مشروطه شاهد آن هستیم، تشکیل حکومت در این منطقه توسط بهرامخان و در ادامه دوست محمدخان بارانزهی از روسای طوایف بلوچ است. وی چندین مرتبه با قوای دولت مرکزی درگیر شد ولی قوای دولتی نتوانستند کاری از پیش ببرند. در سال ۱۹۰۷ بهرامخان با همیاری سعیدخان آخرین قلعه قاجار در بمپور را تحت سلطه خود در آورد. در سال ۱۹۱۰ وقتی که حکومت قاجار نیرویهای خود را برای تسخیر دوباره بمپور علیه بهرامخان اعزام کرد، دوباره باشکست مواجه شد. در واقع، چنین نبردی شهرت و قدرت بهرامخان را افزایش داد تا حدی که لقب حاکم بلوچستان به او داده میشد. بهرامخان توانست برخی از طوایف سرکش منطقه سرحد بلوچستان و مناطقی از مکران را که قبلا تحت سلطه سردار سعیدخان بودند را تحت سلطه خود درآورد.(کافه تاریخ)
*** قاب مشاهیر ۲
علی پروین و مهدی حاجمحمد در تمرینات مدرن(!) تیم ملی زیر نظر ایگور نتو- اردوی بازیهای آسیایی ۱۹۷۰
(فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال ایران)
*** قاب تاریخ ۳
دراویش عصر قاجار به روایت عکاسان خارجی؛ دراویش و گدایان یکی از سوژههای جذاب برای عکاسی آنتوان سوروگین بودهاند تا آنجا که در بسیاری مواقع آنها را به استودیوی عکاسی خود میآورده تا نور و ترکیببندی را آنطور که دلخواهش بوده تنظیم کند و عکس بگیرد. به گزارش کافه تاریخ، مارچینو یکی از سیاحانی که در سال ۱۹۱۸ از ایران دیدن کرده است، در کتاب خاطرات خود مینویسد: من با چشمان خود جنازه گدایانی را دیدم که از گرسنگی و بینوایی در میادین عمومی پایتخت افتاده بودند. با این همه اما معلوم نیست که کثرت گدایان و دراویش و فقر و گرسنگی باعث این سوژهیابی آنتوان شده یا شمایل متفاوت این قشر سوژه مناسبی از نگاه عکاس تلقی میشده است؛ اما هرچه بوده عکسهای دراویش و گدایان در میان مجموعه باقی مانده از عکسهای سوروگین بیش از بقیه به چشم میآید.
*** قاب تاریخ ۴
ﺁﺑﺎﺩﺍﻥ ﮔﻠﺰﺍﺭ ﺷﻬﺪﺍ؛ ﺑﭽﻪ سه ﺳﺎﻟﻪ ﭘﯿﺮاﻫﻦ ﻗﺮﻣﺰ، دعا همراه سنجاق به سینه، دفن ۱۲/۰۷/۵۹ ﻋﮑﺎﺱ ﺟﺎﺳﻢ ﻏﻀﺒﺎﻧﭙﻮﺭ. ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺰﺍﺭ ﺷﻬﯿﺪﯼ سه ﺳﺎﻟﻪ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ، ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻬﺪﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﮔﻠﺰﺍﺭ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﮓ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺛﺒﺖ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ظاهریشان ﺩﻓﻦ ﮐﺮﺩﻧﺪ. ﺍﮐﺜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺑﺎﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺟﻨﮓ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺷﻬﺪﺍ ﻭ ﺭﺯﻣﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ.
توضیحات
قاب تاريخ 1
توضیحات
قاب مشاهير 1
توضیحات
قاب تاريخ 2
توضیحات
قاب مشاهير 2
توضیحات
قاب تاريخ 3
توضیحات
قاب تاريخ 4