فناوری خاص برای شکار ویروس کرونا
روزنامه هفت صبح | اوایل که کرونا آمده بود یک نفر در توئیتر نوشت:کاش شبیه بازیها معلوم میشد با هر بار الکل زدن چند تا (ویروس) کرونا را کشتهایم. شاید این آرزو کمی رویایی به نظر میآمد اما همزیستی ما با کرونا باعث شد که به گجتهای جدیدی برای مقابله با کرونا برسیم و یکجورهایی این کرونا را اهلی کنیم.
این وسایل از تبسنج و اکسیژنسنج شروع شد ولی حالا به دستگاههای تصفیه هوا رسیده که اصلا یک طور دیگر کار میکند و میتوانند نویدبخش روزهای بهتری باشند. شرکتهای تولیدکننده این دستگاهها یکجورهایی ادعا میکنند با این وسایل کرونا و انسان را به همزیستی با هم میرسانند. چطور؟در این گزارش ادعای آنها را بررسی میکنیم تا ببینیم بالاخره از دست آنها کاری برمیآید یا نه.
دستگاههای تصفیه هوا میگویند میتوانند یونهایی تولید کنند که تا یک اندازه مشخص ویروسهای کرونا موجود در هوا را شکار کرده و خلاصه هوا را کرونازدایی کنند.نه فقط کرونا، بلکه این دستگاه ادعا میکند که توانایی از بین بردن آلودگی هوا، قارچها، باکتریها و ویروسهای اطراف را از یک تا ۲۴۰ متر مربع مساحت اطرافمان دارد.
حالا این تصفیهکنندهها تا امروز کجا بودند؟ این شرکتها قبل از اینکه کرونایی اصلا وجود داشته باشد دستگاههایی تولید میکردند تا هوا را تصفیه کند. ویژگی اصلی آنها این بود که هوای محیط اطراف خودشان را از قارچ، باکتری و ویروس پاک میکردند و به خاطر همین هم معمولا در محیطهای صنعتی به کار میرفتند.
مثلا یک مرغداری را تصور کنید؛ خیلی مهم است که میکروبها و قارچها در مرغداری اجازه رشد نداشته باشند به خاطر همین هم در این مراکز برای آنها از این دستگاهها نصب میشد تا این عناصر را از بین ببرد. بعد که کرونا آمد دیدند همان یونهای OH منفی که تولید میکرد، میتواند هوای کرونا را هم تصفیه کند؛ به خاطر همین تبلیغات خودشان را به سمت کرونازدایی محیط تغییر دادند.
*** فناوری جدید چه فرقی دارد؟
امروز کارخانههای مختلفی از این دستگاهها تولید میکنند مثلا سامسونگ، هیوندای، اکتیوتک و برندهای دیگر دستگاههای مشابهی تولید کردهاند که در جزئیات با هم فرق دارند.شکل کار کردن یک مدل قدیمی آن مثل سامسونگ، پسیو (passive) است. این مدل پسیو با بقیه چه فرقی دارد؟
مثلا فرض کنید که یک ویروس کرونا در هوا دارد حرکت میکند که با دستگاه ما روبهرو میشود. فیلترهای تصفیهکننده هوا داخل دستگاههای قدیمی وظیفه داشتند که با مکش، هوا را به سمت خودشان بکشانند و بعد ویروس را از بین ببرند ولی این مدل جدید دیگر مکش هوا ندارد و در عوض فناوریای که در این مدل جدید به کار رفته RCI است.
مثلا برند ActivTek از همین فناوری استفاده کرده. این دستگاهها برخلاف دستگاههای پسیو، از سیستم فیلتر استفاده نمیکنند و به جای آن یون OH منفی حاصل از اکسیدکنندههای بیضرر خودشان وظیفه از بین بردن آلودگی محیط را دارند. در نتیجه یونهای منفی OH، در هوا پخش میشوند تا وظیفهشان را انجام دهند.
اطلاعاتی که به زبان انگلیسی هم درباره این دستگاهها وجود دارد این است که این یونها خواص ضد باکتری و ضد ویروسی قوی دارند و باعث رفع آلودگی، کاهش ذرات گرد و غبار و مواد آلرژیزا، کاهش VOC (آلایندههای گازی) و رفع بوهای نامطبوع میشوند. خلاصهاش این است که این دستگاه منتظر نمیماند تا یک ویروس واردش شود و آن را تصفیه کند؛ برعکس این یونهای منفی به سمت ویروس حرکت میکنند و آن را از بین میبرند.
البته فکر نکنید دیگر از ماسک زدن خلاص میشوید؛ یکی از سایتهای معتبر انگلیسیزبان درباره این فناوری اینطور نوشته که نباید انتظار داشته باشید با این دستگاهها فورا میتوانید ماسک را بردارید. به خاطر اینکه چرخاندن هوا و گرفتن ویروسها و آلودگیهایش نیاز به یک زمان دارد ولی اگر در آن اتاق تنها باشید میتوانید تقریبا مطمئن باشید که دیگر کرونایی وجود ندارد.
*** تجربه دستگاههای تصفیه در ایران
از قضا این دستگاهها در همین ایران هم پیدا میشود. برندهای مختلفی مثل اکتیوتک، ولارا، گلن تری، پرایم و چندین مدل دیگر میگویند همین کار را برای تصفیه هوای اطراف یک فرد انجام میدهند. قیمت مدلهای مختلفی از این دستگاه از ۹۰۰ هزار تومان تا حدود سه میلیون تومان است که طبیعتاً کیفیت متفاوتی هم دارند.
برای اینکه سر دربیاوریم آنها چطور کار میکنند، با مدیرعامل یکی از این شرکتهای واردکننده گفتوگو کردیم. شهرام موسوی، واردکننده برند اکتیوتک میگوید خودش ادعا میکند دستگاهشان میتواند تا ۸۰ درصد در از بین بردن کرونا موفق باشد. بر اساس توضیحاتی که او برای فناوری این دستگاه داد، اینطور متوجه شدیم که ویروسهای کرونا در مواجهه با یونهای OH منفی از بین میروند و اینطور هوا را برای انسان مطبوع میکند.
به خاطر همین هم از سال پیش تبلیغ این دستگاه را به عنوان یک وسیله مقابله با کرونا در بازار شروع کردهاند.شهرام موسوی مدعی است که آنها تا امروز این دستگاه را در خانه افرادی که مبتلا به کرونا شده بودند هم نصب کردهاند ولی در این یکسال نیروهای نصب این شرکت با این همه رفت و آمد به این منازل، تا امروز خوشبختانه کرونا نگرفتهاند. علاوه بر این در خانه چند پرستار هم این وسیله نصب شده و اعضای خانواده آنها تا امروز مبتلا به کرونا نشدهاند. از آنجایی که این دستگاهها در ردیف دستگاه تصفیه هوا (fresh air) وارد کشور میشوند، نیازی به اخذ مجوز کالای پزشکی از سازمان غذا و دارو ندارند.
*** تصفیه هوای گردنی فایده هم دارد؟
این دستگاهها انواع مختلفی دارند؛ یک مدل آن گردنی است که با یک بند آویزان گردن میشود. درست مثل قدیم که گوشیهای موبایل را گردنمان میانداختیم. این یونهای منفی که از این دستگاه کوچک بیرون میآیند، خواص ضد باکتری و ضد ویروسی دارند و تا یک متر مربع اطراف فرد را پاکیزه میکند.
مدل دیگری از این دستگاه وجود دارد که بزرگتر است و در محیطهای اداری یا خانگی نصب میشود. این مدل دوم دیگر قابل حمل یا پرتابل نیست. از این دستگاه در دو قدرت مختلف تا امروز وارد کشور ما شده است: یکی برای مساحت تا ۱۶۰متری و دیگری تا ۲۴۰ متری .به گفته مدیرعامل شرکت واردکننده برند اکتیوتک، آنها حتی قبل از شیوع ویروس کرونا این دستگاه را در چند بیمارستان و مرکز درمانی نصب کردهاند و تاییدیه عملکرد کیفی، نصب و استفاده از آن را از این بیمارستانها که زیر نظر دانشگاههای علوم پزشکی هم هستند، گرفتهاند.
امروزه در کشورهای اروپایی و آمریکا این دستگاه را در بانکها، دانشگاهها، محیطهای کاری، بیمارستانها، خانههای مسکونی و حتی وسایل نقلیه عمومی و شخصی نصب میکنند تا آلودگیهای محیطی را از بین ببرد. حتی در آمریکا در حال بررسی این هستند که در مدارس هم نصب شود.