فشار بر وزیر ارتباطات، اینستاگرام را فیلتر می‌کند؟
روزنامه هفت صبح | دیروز اول تیرماه به واسطه حضور وزیر ارتباطات در مجلس، نماینده‌ها چنان حمله جانانه‌ای به فضای مجازی کردند که بخش‌هایی از حرف‌هایشان نقل محافل و شبکه‌های مجازی شد. از مجموع ۱۰ نماینده‌ای که دیروز خطاب به وزیر ارتباطات نطق کردند همگی درباره مدیریت فضای مجازی انتقاد داشتند اما بیشتر آنها از وضعیت اینستاگرام شاکی بودند؛ تا جایی که بعضی‌ها حرفهای دیروز نماینده‌ها را پیش درآمدی بر فیلتر شدن اینستاگرام دانستند.
حتی یکی از نمایندگان رهاشدگی فضای مجازی را به یک «کودتای فرهنگی» تشبیه کرد. بنابر آخرین آمار رسمی‌که منتشر شده اینستاگرام در ایران ۲۴میلیون کاربر دارد، جالب اینکه از زمان فیلتر شدن تلگرام، تعداد کاربران اینستاگرام ۳۲درصد افزایش پیدا کرده است. این تعداد کاربر، ایران را در استفاده از اینستاگرام، بعد از کشورهای آمریکا، برزیل، هند، اندونزی، روسیه، ترکیه و ژاپن در هشتم جهان قرار می‌دهد. رده سنی کاربران این شبکه اجتماعی هم جالب توجه است. اینطور که مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) اعلام کرده ۵۴درصد از جوانان ۱۸ تا ۲۹سال ایران در اینستاگرام حضور فعال دارند.
وقتی بحث فیلترینگ اینستاگرام وسط می‌آید خیلی‌ها چرتکه دست می‌گیرند تا حساب و کتاب کنند که با این اتفاق چه بخش‌هایی چقدر زیان مالی می‌بینند. طبیعتا جدا از مردمی‌که در این شبکه اجتماعی کار اقتصادی می‌کنند و سلبریتی‌هایی که شغلشان فعال اینستاگرامی‌بودن است، اپراتورهای تلفن همراه و تامین کننده‌های اینترنت خانگی از اصلی ترین بخش‌هایی هستند که احتمالا با خسارت مالی بزرگی رو‌به‌رو می‌شوند.
برای اینکه میزان درآمد این بخش‌ها از محل مراجعه مردم به اینستاگرام را به دست بیاوریم باید بدانیم که پهنای باندی که برای این منظور استفاده می‌شود چقدر است. امروز فاطمه محمدبیگی نماینده مجلس گفته ۵۰ درصد پهنای باند به این شبکه اختصاص دارد. قبلا هم چندباری این سهم مطرح شده بود اما هیچ وقت تایید نشد. با این وجود اگر فرض کنیم که این سهم درست است. برای رسیدن به رقم ریالی سود اپراتورها می‌توانیم به حرفهای مدیرعامل همراه اول مراجعه کنیم که همین چند روز پیش اعلام کرد درآمد این اپراتور از محل دیتا ۸ هزار و ۸۱۳ میلیارد تومان بوده است.
همچنین ۱۴۲ میلیارد تومان از محل فعالیت‌های مبین‌نت درآمد داشته اند که تقریبا به ۹ هزار میلیارد تومان می‌رسد. اگر نصف این درآمد از محل اینستاگرام باشد، می‌بینیم که چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان فقط درآمد مخابرات از اینستاگرام است. مدیر عامل همراه اول اعلام کرده که ۶۰ درصد بازار دیتا در اختیار این مجموعه است. بنابراین با یک حساب ساده می‌بینیم که ۴۰ درصد بقیه بازار به رقمی‌بیشتر از سه هزار میلیارد تومان می‌رسد، یعنی احتمالا مجموع درآمد اپراتورهای تلفن همراه و تامین کننده‌های اینترنت خانگی از حضور ایرانی‌ها در اینستاگرام رقمی‌نزدیک به هشت هزار میلیارد تومان است.
بیایید نگاهی داشته باشیم به دغدغه‌های نمایندگان جدید مردم در حوزه اینترنت، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی مخصوصا اینستاگرام.
* یک: چرا نیمی از ترافیک را به اینستاگرام دادید؟
فاطمه محمد بیگی، نماینده مردم قزوین که اخیرا اعلام کرده بود به دلیل امتناع نخبگان از فرزندآوری، میانگین آی‌کیوی ایرانی‌ها به ۶۸ رسیده، دیروز هم حرفهای جنجالی زد.او گفت: «چندی پیش اینستاگرام انتشار تصاویر هرزه‌نگاری را آزاد کرد و در ایام شهادت سردار قاسم سلیمانی نیز اقدام به حذف پست‌های تسلیت کاربران ایرانی کرد اما در عوض وزارت ارتباطات بیشتر از ۵۰ درصد ترافیک اینترنت کشور را به اینستاگرام اختصاص می‌دهد. این در حالی است که نباید بیش از یک سوم ترافیک کل کشور به کل پیام رسان‌های خارجی اختصاص پیدا کند.»
جالب است بدانید که در اینستاگرام صفحه ای منتسب به فاطمه محمدبیگی، نماینده ۳۹ ساله قزوین وجود دارد. صفحه ای که ۵ هزار و۸۲۰ دنبال کننده دارد و به صورت کاملا منظم و حرفه ای به بازتاب فعالیت‌های او می‌پردازد. در بخش معرفی این صفحه آمده: مردم برگ برنده ما هستند. حرفهای امروز محمدبیگی درباره اینستاگرام بخشی از استوری دیروز او بود.
* دو: اینستاگرام قتلگاه اعتقادات جوانان
موسی غضنفرآبادی نماینده دیگری بود که از فعال ماندن اینستاگرام انتقاد کرد و خطاب به آذری جهرمی‌گفت: «فضای مجازی با سرعت اینترنت، یک اتوبان امن برای حمله ضد انقلاب و دشمنان انقلاب را تا عمق ایران اسلامی‌به وجود آورد که بسیاری از جوانان ما در این اتوبان کشته یا مجروح شدند. اینستاگرام تبدیل به قتلگاه اعتقادات بسیاری از جوانان ما شده است. چقدر از خانواده‌ها که به دلیل این فضا متلاشی شدند. بدون فراهم کردن امنیت پیام‌رسان‌های خارجی چه مشکلاتی برای جوانان به وجود آمد و چقدر فضای خانمان‌سوز بی‌دینی، بی‌غیرتی، غرب‌گرایی را فراهم کرد. چه کسی باید اینگونه مسائل فضای مجازی را رفع کند؟ آیا شما مسئولیتی ندارید؟»
او همچنین به وزیر ارتباطات گفت: «نفع پیام‌رسان‌های خارجی بیشتر است یا ضرر آنها؟ چه اصراری بر حمایت آنها وجود دارد؟ ما نگران این هستیم که آیا از بیرون نسبت به بحث فضای مجازی و پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی القایی نمی‌شود؟ آقای وزیر از شما انتظار داریم فضای مجازی را حفظ کنید و از پیام‌رسان‌های داخلی حمایت کنید.»
* سه: جولان اینستاگرام
سیدعلی طاهری، نماینده زنجان رو به وزیر ارتباطات انتقادات متنوع‌تری کرد اما او هم در بخشی از حرف‌هایش به فعالیت اینستاگرام تاخت و گفت: «اگر از علما و مومنان کشور درباره محتوای فضای مجازی نظرسنجی کنیم، متوجه می‌شویم که از این فضا، محتوا و مدیریت آن رضایت ندارند. در حال حاضر اینستاگرام جولان می‌دهد در حالی که موارد مشابه داخلی توان مقابله با آن را ندارند. ضریب نفوذ تلفن ثابت در روستاها ۱۸درصد است در حالی که این میزان برای اینترنت به ۵۰ درصد رسیده است و این نشان از این دارد که سیاست روشنی درباره تلفن ثابت وجود نداشته و توجه به فضای اینترنت است.»
* چهار: بچه خودت استفاده می‌کند؟
محمد حسن آصفری، نماینده اراک با عصبانیت بیشتری درباره اینستاگرام حرف زد. او گفت: « امروز بیش از هزار سرور خارجی در کشور فعال است و بخش اعظمی‌از زیرساخت‌ها و پهنای باند اینترنت کشور در اختیار سرورهای خارجی است و آیا این یک کودتای فرهنگی علیه آرمان‌های امام و شهدا نیست و آیا شما به عنوان وزیر اجازه می‌دهید فرزندتان در سنین نوجوانی به اینستاگرام دسترسی داشته باشد و این حجم از محتوای غیرفرهنگی و غیراخلاقی را رصد کند؟»
بد نیست این را هم بدانید که حامیان محمد حسن آصفری نماینده ۵۴ ساله مجلس، صفحه ای در اینستاگرام راه انداخته اند که ۳۶۱ دنبال کننده دارد و مواضع و فعالیت‌های این نماینده را پوشش می‌دهد. صفحه دیگری هم به نام خود او در اینستاگرام وجود دارد که ۲۱۳ دنبال کننده دارد. در هیچ کدام از این صفحات مواضع او درباره اینستاگرام بازتاب داده نشده است.
