عملیات کنترل کرونا در فرودگاه امام
روزنامه هفت صبح، فرید عطارزاده | در روزهایی که جهان درگیر ویروس کرونا است و نگرانی از انتشار این ویروس به کشورهای دیگر وجود دارد، در ایران هم اقداماتی برای پیشگیری از ورود این ویروس آغاز شده است. نکتهای که اما مردم را نگران کرده، انتشار ویدئوی کوتاهی از تمهیدات مراقبتی در فرودگاه امام است که آن را با عکسها و ویدئوهای کشورهای چین و آمریکا مقایسه میکنند. این دسته از کاربران شبکههای اجتماعی میگویند ممکن است در ایران پیشگیری از ورود این ویروس به طور کامل جدی گرفته نشود. هفتصبح برای پیگیری ماجرا با وزارت بهداشت گفتوگو انجام داد و از این ویدئو و تمهیدات مراقبتی در مرزها پرسید.
*** نگران نباشید، روال کار همین است
دکتر «کیارش جهانپور» رئیس روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت در رابطه با ویدئوی منتشر شده که نشان میدهد دو متصدی وزارت بهداشت در مدت زمان یک یا دو ثانیه، دستگاه تبسنج را جلوی مسافران ورودی میگیرند، به هفت صبح توضیح میدهد: «اصولا روال کار به همین صورت است و هیچگونه کمکاری صورت نمیگیرد. طبق آخرین توصیه سازمان بهداشت جهانی، تنها نشانهای که ممکن است نشاندهنده ناقل بودن بیماری کرونا باشد، تب است.
بنابراین باید درجه تب مسافران را اندازهگیری کرد تا اگر بالاتر از حد معمول بود، به اتاق قرنطینه بروند و معاینات بعدی انجام شود. در حال حاضر دو دستگاه برای بررسی فوری تب وجود دارد. یکی از آنها، دستگاههای «اسکنر تبسنج» است. این دستگاه با استفاده از دوربینهای مادون قرمز، درجه تب افراد را نشان میدهد. نکته مهم اینجاست که افکار عمومی نباید اشتباه کنند. این دوربینها فقط برای سنجش درجه تب است و هیچ چیز دیگری را نشان نمیدهد.
اتفاقا دقت آن کمتر از ترمومترهای (تب سنج) فیزیکی است که در ایران و بسیاری از کشورها استفاده میشود. ترمومترهای فیزیکی که مقابل صورت قرار میگیرند، سریعا عدد درجه تب را روی ال سی دی نشان میدهند، آلارم میزند و تمام. آن دوربینهای مادون قرمز برای فرودگاهها و مکانهای شلوغ است که در صفهای طولانی، میزان درجه تب را شناسایی کند وگرنه در شرایطی که تعداد مسافران کم باشد، همین دستگاه ترمومتر (تب سنج) فیزیکی بسیار مناسبتر است.» او در پاسخ به این سوال که چرا ماموران بهداشت فرودگاه امام، لباس مخصوص و ایمن نپوشیدهاند، میگوید: «هنوز یک مورد ویروس کرونا در ایران تشخیص ندادهاند که بخواهند لباس ایمنی داشته باشند. لباس ایمنی ایجاد نگرانی بیمورد میکند.»
*** مراقب مرزهای زمینی هستیم
این مقام مسئول در وزارت بهداشت به نکتهای پنهان در این ماجراها اشاره میکند: «در حالی که افکار عمومی به فرودگاه امام و برخی فرودگاههای بینالمللی دیگر زوم کردهاند اما بیشترین مراقبت ما در مرزهای زمینی و بنادر است. تا به حال چند مورد از ابتلا به بیماری کرونا در پاکستان و عربستان دیده شده است و بنابراین در مرزهای زمینی و ورودی به ایران، بیشترین احتمال ورود ویروس کرونا وجود دارد. به همین دلیل در این مناطق تمهیدات بیشتر و سفت و سختتری در حال انجام است که متاسفانه دیده نمیشود. همچنین بنادر جنوبی کشور نیز که محل ورود و خروج تجار و بازرگانان و ملوانها است نیز جزو نقاط مستعد است که وزارت بهداشت در آن مناطق حضور ویژه و بررسیهای سفت و سختی دارد.»
*** مراقبت مرزی چگونه انجام میشود؟
«احمد مهری» که سابقه مراقبت مرزی در زمینه سلامت و بهداشت را دارد، درباره نحوه مراقبت مرزی و روال کار میگوید: «آخرین دستورالعمل سازمان جهانی درباره این ویروس کرونا روز جمعه چاپ شد. تمام آن چیزی که اعلام شده در ایران هست. البته تاکید شده باید خدمات درمانی مناسب باشد که من خبر ندارم. فقط دو مسئله تشخیص آزمایشگاهی و غربالگری علائم «سندرمیک» در کشور وضعیت مطلوب جهانی دارد.
در این دستورالعمل تشخیص تب در بیمار بسیار ارزشمند تلقی شده و خیلی از موارد با سنجش تب قابلیت تشخیص دارند و غربال میشوند. اگر موردی باشد که مراقب بهداشتی احساس کند علائمی مانند بیحالی، تغییر چهره و… وجود دارد، علاوه بر نتیجه دستگاه، توسط پزشک و کارشناس بهداشت معاینه میشود یا به صورت کلامی با او صحبت میشود که ببینند سرحال هست یاخیر. دستگاه بلافاصله نتیجه را اعلام میکند و فرد بدون علائم و با نتیجه منفی رد میشود.
چند نفر از همکاران بهداشت پایگاه فرودگاه امام، «اپیدمیولوژیستاند» و یک تکنسین ساده نیستند. در بسیاری از سفرها اسکرینینگ (غربالگری) انجام میشود. حتی فلان کشور پیام میدهد فردی با این پرواز میآید که مشکوک مثلا به وباست یا واکسن نزده است. سریعا بیمار اسکرینینگ (غربالگری) میشود و تا کامل پایش نشود، نمیتواند برود.
مثلا تمام ایام اربعین مراقبت سندرمیک داریم. هر روز و هرساعت تمام اتباع از مرزهای شرقی پایش شده و بعد وارد کشور میشوند. ورزشکاران اگر بخواهند به کشوری با بیماری واگیردار خاص بروند، تا آموزش نبینند، پرواز انجام نمیشود. یعنی این غربالگری مربوط به الان نیست که بگویم دیر هست یا زود. کشورهای دیگر خیلی زودتر شروع کردند، مالزی، تایلند ، عربستان ، پاکستان و…»
*** کرونا جدید ۱۰ برابر خطرناکتر از ویروس سارس خواهد بود
بهگفته برخی ویروسشناسان، شیوع جهانی ویروس کرونا جدیدی که از چین منشا گرفته است، بسیار وسیعتر از همهگیری ویروسهای مشابه قبلی خواهد بود. همانطور که چین در تلاش است تا ویروس کرونا کشندهای که از شهر ووهان منشا گرفته و از آن زمان در سرتاسر جهان منتشر شده است را مهار کند، کارشناسان چشمانداز ترسناکی از همهگیری آن ترسیم میکنند.
اگرچه کارشناسان شیوع جهانی کنونی را با شیوع سارس در سال ۲۰۰۳ که موجب مرگ بیش از ۷۰۰ نفر در سرتاسر جهان شد، مقایسه میکنند، گوآن یی، ویروسشناسی که به شناسایی سارس کمک کرده است، در مصاحبه با واشنگتنپست گفت که احتمالا شیوع جهانی ویروس کرونا جدید حداقل ده برابر بدتر از شیوع سارس در گذشته میشود و بهطور یقین، شیوع گستردهتری رخ خواهد داد.
گوآن یی تصریح کرد که سارس بهسادگی ویروس کرونا شهر ووهان منتشر نمیشد و در مناطق مشخصی از چین محدود شده بود. در همین حین، بنا به آخرین گزارشها، ویروس کرونا درحال حاضر دستکم در ۱۰ کشور منتشر، ۱۲۸۷ نفر را آلوده و موجب مرگ ۴۱ نفر شده است. البته این آمار درحال تغییر است و اعداد نهایی موجود نیست؛ مشکلی که موجب پیچیدهتر شدن واکنش رسمی دربرابر این شیوع جهانی میشود.
یی با اشاره به این موضوع که کنترل بیماری تا حد زیادی از دست ما خارج شده است، گفت:ما از دوره طلایی پیشگیری و کنترل بیماری رد شدهایم. علاوهبراین، در زمان شلوغی از سال قرار داریم و برخی از مسئولین نیز در انجام وظایف خود در این مورد کوتاهی میکنند.
دولت چین همزمان با شروع تعطیلات سال نو میلادی در اقدامی بیسابقه ۱۸ شهر را قرنطینه کرده و در تلاش است که جریان اطلاعات پیرامون این شیوع را نیز کنترل کند. دولت بهتازگی اعلام کرده که در شهر ووهان، مرکز انتشار ویروس بیمارستان بزرگی را با فضای کافی برای ۱۳۰۰ نفر خواهد ساخت. این بیمارستان قرار است ظرف مدت تنها ۱۰ روز ساخته شود.