عملکرد ضعیف تلویزیون در‌ساخت ویژه‌برنامه‌های محرم
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | سال‌ها است مخاطب عادت کرده است در دهه محرم ، بیننده یک سری ویژه برنامه باشد. این برنامه‌ها مبتنی بر مداحی و سخنرانی هستند که طی این سال‌ها شکل و ساختارشان نسبت به گذشته تغییر کرده است. با این حال وقتی می خواهیم از نمونه‌های شاخص صحبت کنیم ، به معدود برنامه‌هایی می رسیم.
مثلا چهل چراغ با اجرای محمدرضا شهیدی فر یکی از نمونه‌های موفق متاخر است. در همه این سال‌ها نیاز به برنامه‌های نوآورانه برای دهه محرم احساس شده و امسال نیاز آن بیش از پیش بوده است. خیلی‌ها شرایط حضور در هیات‌ها را به دلیل بحران کرونا ندارند و مرجع اصلی آن‌ها شبکه‌های تلویزیونی است. وقتی برنامه‌ها را مرور می کنیم اما به مورد چندان خاصی نمی رسیم.
*** شبکه یک
«این شب‌ها» شاخص ترین برنامه شبکه یک است که در مناسبت‌های مختلف ، مضمون آن تغییر می کند. این بار به مناسبت ماه محرم مجید یراق بافان مقابل کارشناسان می نشیند و مفهوم عاشورا را از منظرهای مختلف بررسی می کند. محمد صالح‌هاشمی گلپایگانی ، دکتر منصور لاریجانی و حجت الاسلام علی ثمری کارشناسانی هستند که در «این شب‌ها» حاضر شده یا حضور خواهند یافت.
چند روز پیش درباره ضعف و قوت‌های برنامه نوشتیم و گفتیم «این شب‌ها» ضربه اصلی را از ساختار ثابت و کلیشه ای خود می‌خورد. در این برنامه شاهد حرف‌های مهم و بحث‌های اصولی هستیم اما ساختار برنامه آن قدر خشک است که نمی تواند ، مخاطب عادی را با خود همراه کند. «این شب‌ها» سال‌های گذشته هم که خبری از کرونا نبود با همین شیوه روی آنتن می رفت حال آن که امسال باید ساختاری جذاب تر می داشت.
شبکه یک چند برنامه ثابت خود را هم در قالب ویژه برنامه روی آنتن فرستاده که هیچ کدام نوآورانه نیستند. در این شبکه به تناوب مراسم عزاداری پخش می شود ؛ درست مثل همان کاری که هر سال می شد. پیش از محرم گفته می شد تلویزیون قرار است یک حسینیه بزرگ برای ایرانیان باشد اما در عمل تفاوتی میان امسال و سال‌های پیش نیست.
*** شبکه دو
مهم ترین برنامه شبکه دو «تکیه‌خانه» نام دارد که در قالب MC و به صورت ترکیبی با اجرای رحمان نظام اسلامی و دیگر مجریان روی آنتن می رود. بزرگترین ایراد برنامه این است که تکلیف خود با مخاطب را روشن نکرده. مثلا روز گذشته درباره باز شدن مدرسه صحبت می شد و در قسمت بعد سراغ شعر خوانی محرم رفت. «تکیه‌خانه» نه دکور چشم‌نوازی دارد و نه محتوایی که ارائه می شود متفاوت است.
در این شبکه هم مداحی زیاد پخش می شود ؛ درست مثل سال قبل. برنامه «مکث» تلاش کرده متفاوت باشد اما دیگر برنامه این شبکه یعنی «آینه خانه» خالی از نوآوری است. تنها امتیاز «کوی محبت» این است که به شکل زنده از کربلا پخش می شود اما مثل سری‌های قبل بدون تنوع است و کارشناس و مجری در زمانی طولانی گفت و گو می کنند.
*** شبکه سه
« در آستان خورشید» و «مخاطب خاص» دو برنامه شاخص شبکه سه هستند. اولی را سید کاظم احمدزاده از کربلا اجرا می کند. امتیاز این برنامه به همین برمی‌گردد. ضعف آن اجرای خشک مجری و حرف‌های مطول است. «مخاطب خاص» اما سر و شکلی بهتر دارد و تلاش کرده امسال با ساختاری متفاوت روی آنتن برود.
*** شبکه چهار
مدت‌ها بود شبکه چهار برنامه ای خوب روی آنتن نداشت. این شبکه برای محرم چند برنامه آماده کرده که مورد پسند طیفی از مخاطبان می تواند باشد. «سرگذشت» با اجرای ساعد باقری یکی از آن‌ها است . «رفیق» دیگر برنامه نوآورانه شبکه چهار محسوب می شود. این برنامه‌ها را نمی‌توان استاندارد دانست اما همین که سعی کرده‌اند حرف شان را در قالبی نو بیان کنند، یک حسن است.
*** دیگر شبکه‌ها
درباره ویژه برنامه‌های شبکه پنج و مستند به طور جداگانه خواهیم نوشت. فعلا به برنامه شبکه نسیم اشاره می کنیم که بدون تغییر و با همان ساختار روی آنتن است: «با حسین حرف بزن». این برنامه چند دوره است که پخش شده. در فصل اول مورد توجه قرار گرفت اما در ادامه بر همان گام پیش رفت و حالا تبدیل به برنامه ای تکراری شده است… .
تلویزیون در محرم امسال قرار بود حسینه بزرگ ایرانیان باشد اما در عمل این اتفاق رخ نداد. مدیران از تجربه سال ۸۰ که نوروز و محرم با هم مصادف شده بود، بهره نبردند. در آن سال شاهد سریال ماندگار «شب دهم» بودیم. همین مثل برای عقب‌گرد تلویزیون کافی است.
