عبدالله و غنی باهم کنار آمدند
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: اشرف غنی و عبدالله عبدالله بالاخره با عبور از دعواهای جناحی با یکدیگر به توافق رسیدند. ایندو در دوماه گذشته بر سر اینکه کدامیک از آنها رئیسجمهور افغانستان است، با یکدیگر در رقابت بودند و کار به جایی رسید که هریک از آنها در دونقطه متفاوت از کابل، برای خود مراسم تحلیف برگزار کردند.
در مراسمی که برگزار شد، سفرای برخی از کشورها به استقبال ریاستجمهوری غنی رفتند و برخی دیگر همصدا با عبدالله عبدالله، ریاستجمهوری او را پذیرفتند. اما از همان ابتدای کار هم مشخص بود که این وضعیت نمیتواند طولانیمدت ادامه داشته باشد.
* دو: عبدالله عبدالله که ساعتی پیش از اعلام خبر توافق، توضیحات صفحه توئیترش را از «رئیسجمهور افغانستان» به «رئیس شورای عالی صلح» تغییر داده بود، ظهر دیروز نخستین کسی بود که با انتشار عکسهایی از مراسم امضای توافق با محمداشرف غنی، خبر توافق را اعلام کرد. او همچنین در توئیترش نوشت: با امضای توافق سیاسی و تعهد برای شکلدهی یک حکومت همهشمول و پاسخگو، درسهای سخت گذشته را نیز بهخاطر آوردیم که قانون را احترام کنیم، با کرونا، تقلب، بیعدالتی و فساد مبارزه کنیم: «حالا ما نیاز داریم مثل یک ملت یکجا شویم.»
* سه: براساس این توافقنامه، عبدالله ریاست شورای عالی مصالحه را که دارای پنج معاون، بودجه مستقل و صلاحیتهای مشخص است، برعهده گرفته و در معرفی ۵۰درصد کابینه دولت نیز سهم دارد. در این توافقنامه آمده است: استانداران ۳۴گانه افغانستان براساس یک قاعده مورد توافق دوطرف معرفی میشوند و تغییر، تعدیل و برکناری افراد از پستهای مهم دولتی با دلایل موجه انجام خواهد شد. همچنین در این مراسم غنی، فرمان اعزازی مارشالی برای ژنرال عبدالرشید دوستم، معاون سابق و رهبر حزب جنبش ملی اسلامی افغانستان را بهطور رسمی اعلام کرد.
* چهار: برخلاف انتخابات پیشین و رقابت میان غنی و عبدالله که تنها با پادرمیانی جان کری و آمریکاییها سروسامان گرفت و دولت تشکیل شد، اینبار دو طرف بالاخره بعد از بالا و پایینهای بسیار، موفق شدند به راهحلی دست یابند که هر دوطرف را راضی کند. در دوره قبل نقش عبدالله عبدالله بیشتر تشریفاتی بود و او قدرت چندانی در تصمیمگیریها نداشت. با اینحال بهنظر میرسد منصب جدید او، جای پایش را محکمتر از قبل میکند.
* پنج: پیش از آنکه ایندو سیاستمدار با یکدیگر به توافق برسند، مقامات آمریکایی تلاش کردند تا الگوی قبل را پیاده کرده و به آشتی میان عبدالله و غنی کمک کنند. سفر پمپئو به کابل و چانهزنیهای زلمی خلیلزاد در زمره همین پادرمیانیها قرار میگیرد. با اینحال عبدالله عبدالله در جریان این گفتوگوها حاضر نشد تا موضع رقیبش را پذیرفته و کنار بکشد. به عقیده ناظران پایداری او در تصمیمش برای ماندن در مسند ریاستجمهوری بود که باعث شد او اینبار مانند دفعه قبل تبدیل به مقامی زینتی برای دولت افغانستان نشود.
* شش: افغانستان در وضعیت خوبی بهسر نمیبرد. خشونتها در این کشور با وجود توافق میان طالبان و آمریکا گسترش چشمگیری پیدا کرده و در آخرین مورد حمله به بیمارستان و کشتن مادران و نوزادان، خشم افغانستانیها را برانگیخته است. با این وجود آمریکا کماکان بهدنبال آشتیدادن دوطرف است. چراکه به اعتقاد بسیاری، ترامپ دیگر نمیخواهد در افغانستان هزینه کند و میخواهد این موضوع را با کمترین هزینه رفع و رجوع کرده و با مطرحکردن گفتوگوهای بینالافغانی، از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند.
در طرف دیگر اشرفغنی قرار دارد که شمشیر را روی طالبان بسته است. این گروه میگوید که حملات وحشیانه هفته گذشته کار آنها نبوده و داعش در این اتفاقات دست داشته؛ با اینحال در دولت افغانستان کماکان طالبان مقصر وضعیت شمرده میشود. بهنظر میرسد حداقل تا سهماه آینده پروژه صلح میان افغانی به تعویق بیفتد. اینکه دولت چه سیاستی را در قبال خشونت طالبان در پیش بگیرد، چندان مشخص نیست اما نوع تصمیم ارگ میتواند بر اتفاقات افغانستان و امنیت آن تاثیرگذار باشد. در چنین تنگنایی، ضرورت کنار آمدن غنی و عبدالله با یکدیگر بهخوبی روشن میشود.