شکارچیان سیمرغ در عصر ناصری
روزنامه هفت صبح | مزیت مهم جیران طیف بازیگرانش است. حسن فتحی دقتش در انتخاب بازیگرها را در شهرزاد هم نشان داده بود و اینجا هم در جیران این توانایی را نشان داده است. بازیگر نه به عنوان ایفا کننده یک کاراکتر محدود. به عنوان کسی که تماشاگر محو چهره، کلام، رفتار و تن صدایش بشود. شهرزاد یادتان هست؟
شهاب حسینی و ترانه علیدوستی، علی نصیریان و کهنه کارهایی مثل محمود پاکنیت و مهدی سلطانی و بعدها هم رویا نونهالی. خب دست فتحی این بار هم پر است. چهارتا از بازیگرهای اصلی سریال برندگان سیمرغهای بلورین هستند. رادان و ایزدیار و مریلا زارعی و ستاره پسیانی. به جز این چهار نفر هومن برق نورد هم مثل همیشه در هرنقشی میدرخشد و چشم تماشاگر را به سمت خود میکشد.
مهدی پاکدل هم این بار کنترل شدهتر از همیشه بازی کرده است و از نقاط مثبت این سریال است. باز هم هستند؛ رعنا آزادیور، غزل شاکری، رویا تیموریان، سمیرا حسنپور(که درخشش غافلگیر کنندهای داشته است) و امیرجعفری هم از بازیگران بسیار موفق این چند قسمت بودهاند. بازیگرانی که در هر سکانسی حضور دارند وجهی نمایشی و دراماتیک و یا کمیک به صحنه میبخشند. و خب عموم این چهرهها در دربار هستند.
مشکل اینجاست که در ورود دوربین به روستای کوهسار و خانه و اقوام دخترک، این صلابت و زیبایی کار بازیگرها رو به نقصان میرود. امیرحسین فتحی هنوز بسیار جوان است و بقیه بازیگرها هم در رئالیته لازم برای نقشهایشان و تلاش برای شبیه مردم عادی بودن، بار نمایشی کاراکترها را کاهش دادهاند. شاید تنها استثنا سینا رازانی است که به خوبی جاذبه لازم را برای نقش خود تامین کرده است. اینجا چهار بازیگر برگزیده این سریال را مرور میکنیم. بازیگرانی که جزو شکارچیان سیمرغ بودهاند.
بهرام رادان. در سالهای ۱۳۸۲ و ۱۳۸۵ دوسیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را به دست آورد. برای شمعی در باد و سنتوری. این نشان از تکامل سریع رادان در عرصه بازیگری دارد. جوایزی که در ۲۴سالگی و ۲۷ سالگی برده بود. رادان پس از این دو سیمرغ خودش را در سطح اول بازیگری سینمای ایران حفظ کرده و موفقیتهایی مثل بازی در نقش سخت فیلم بیپولی را هم داشته است. رادان میتواند نقشهای خاکستری، مردد و عاشق پیشه را به خوبی ایفا کند و مثل سنتوری و بیپولی و پلچوبی و آشفتگی.
و گاه نقشهایی با رگههایی از شیطنت و حتی خباثت. مثل کاری که در فیلمهایی مثل ابلق و یا عصر یخبندان انجام داد. مهمترین خصوصیت دیگر او درک خوبش از حس کمدی و طنز است که در بسیاری از آثارش به کمکش آمدهاند مثل بارکد و یا همان سنتوری. رادان با این همه مزایا یک نقطه ضعف هم دارد و آن عدم قابلیت برای ایفای نقش قهرمانها، مردان مثبت و کسانی که همذات پنداری تماشاگر را به شکل کامل به سمت خود جذب میکنند. مثل کاری که جواد عزتی و یا هادی حجازی فر در آن به شکل ذاتی توانا هستند.
به هرحال مجموعه این خصوصیات موجب شد تا رادان بهترین انتخاب ممکن برای نقش ناصرالدین شاه باشد. یکی از مشهورترین مردان دو قرن گذشته تاریخ ایران و نمونه یک «شخصیت منفی اما جذاب» رادان تلاش کرده که این کاراکتر را در راه رفتن، حرف زدن و نوع نگاه به تسخیر خود در بیاورد و خب در نگاه و راه رفتن موفقیتش قابل تحسین است اما در کلام نقایصش مشخص است. در مجموع با یک ناصرالدین شاه متقاعد کننده روبهروییم و این کم موفقیتی نیست.
پریناز ایزدیار. او به شکل اتوماتیک بهترین گزینه برای نقش جیران در نظر گرفته میشود. برای نقش اول یک رمانس تاریخی که قرار است میلیونها تماشاگر را پای گیرندههایشان بکشاند. به لحاظ فیزیک، شاید اگر ماهور الوند سیر صعودی خود را سریعتر طی میکرد و یا مینا وحید و آناهیتا درگاهی از شهرتی پردامنهتر برخوردار بودند میتوانستند رقیب ایزدیار محسوب شوند و نقش جیران را برای خود پرو کنند اما در حال حاضر پریناز ایزدیار ستاره اصلی سینمای ماست و خب این را هم در نظر بگیرید که این ستاره یک سیمرغ بلورین بازیگر زن را در ۲۹ سالگی برای ابد و یک روز به دست آورده است تا سندی باشد بر کفایت حرفهایاش و در عین حال چهرهای شناخته شده برای عموم مردم است.
او در نقش جیران خودخواسته نوعی زمختی در کلام و رفتار را به نمایش گذاشته که اقتضای نقشش بوده است و به تدریج با بالارفتن دُز احساسات و موقعیتهای دراماتیک جایش را به واکنشهای ظریفتر و دقیقتر خواهد داد. همان طور که در قسمتهای سوم و چهارم این سریال شاهدش بودیم. ایزدیار پتانسیل واضحی برای موفقیت بیشتر را در خود دارد و مهمترین عامل برای موفقیت بیشتر جدی گرفتن هنر بازیگری و تلاش برای انتقال پیچیدهترین حالات ذهن و روح و بدن به تماشاگر است.
مریلا زارعی. بازیگر موفق سینمای ایران هم عضوی از گروه سیمرغ داران جیران است. با یک سیمرغ نقش دوم برای سربازهای جمعه و سیمرغ بلورین نقش اول برای بازی به یادماندنیاش در شیار ۱۴۳٫ او بازیگری همه فن حریف و قدرتمند است که تا سالیان سال میتواند در سینمای ایران بدرخشد. او از سیالیت سن و ایفای نقشهای متنوع نمیترسد و در جیران هم در نقش مادر بهرام رادان همیشه مطمئن و کاریزماتیک ظاهر شده است. یکی از فصلهایی که هربار نوبتشان میشود خیال تماشاگر جیران راحت و آسوده است فصولی هستند که یکسرش مریلا زارعی و سوی دیگرش ستاره پسیانی است.
ستاره پسیانی. چهارمین برنده سیمرغ در بین بازیگران طراز اول جیران است. دختر ۳۸ ساله آتیلا پسیانی در نقشی پیچیده و جذاب، به جلد نقره خانم خزیده است. ندیمه مهدعلیا و کسی که موتور محرکه ایدههای دسیسه آمیز مهدعلیا برای درباریان است. ستاره که سالیان سال به عنوان بازیگر تئاتر همیشه مثل مهر استاندارد عمل کرده است حالا چند سالی است که وارد عرصه سینما شده و با اتکا بر لحن خاص و شیرین خود نقشهای متنوعی را هم ایفا کرده
و در جشنواره سال ۹۹ با بازی در فیلم یدو و در نقش یک مادر آبادانی در دوران جنگ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن را به دست آورد. او حالا هم در نقش جیران طراوتی به یک نقش تقریبا منفی داده که ممکن است در طوفان کاراکترهای مختلف بازیگر محبوب تماشاگران این سریال باشد. بهخصوص که او عموما میان دو کاراکتر در رفت و آمد است؛ مهد علیا با بازی مریلا زارعی و شازده با بازی هومن برق نورد.