شبیخون زمستانی کرونا به غرب اروپا
روزنامه هفت صبح | دلمان را به خبری که هفته پیش از ژاپن رسیده بود، خوش کرده بودیم که میگفت ویروس یک جهش معکوس در جهت ضعیف شدنش داشته، حالا از اروپا خبرهای دیگری میشنویم؛ اینکه نهتنها عقبنشینی در کار نیست که گویا کرونا بعد از کمی استراحت اینبار تازهنفستر برگشته است. نتیجه اینکه روسیه طی دو روز بیشتر از ۲۴۰۰ فوتی داشته که بیشترین تعداد فوتی ناشی از کرونا از ابتدای همهگیری در این کشور است.
آلمان هم یک هفته است که تقریبا هر روز رکورد تازهای از تعداد مبتلاهای جدید ثبت میکند و دو روز پیش ابتلای بیشتر از ۴۸هزار آلمانی در یک روز ثبت شد، در حالیکه در این کشور در بدترین روزهای موج سوم همهگیری در اروپا کمی بیشتر از ۲۰هزار مبتلای روزانه داشت؛ اتفاقی که دو هفته بعد منجر به فوت نزدیک به ۱۲۰۰ نفر در این کشور شد. فرانسه هم ظرف یک هفته با دو برابر شدن تعداد مبتلاها روبهرو شده است. اینجاست که باید بپرسیم چه اتفاقی افتاده؟ باز هم یک جهش تازه رخ داده؟ واکسن تاثیرش را از دست داده یا پای عوامل دیگر در میان است؟
موج چهارم کرونا در اروپا که قبلا سازمان بهداشت جهانی دربارهاش هشدار داده بود و حالا میتوان گفت که رسما شروع شده، اینبار یک تفاوت بارز با موج دوم و سوم دارد؛ اینکه از شرق اروپا شروع شده و حالا تا فرانسه پیش رفته است. این موضوع در حالیکه مشخصا همهگیری جدید است، میتواند در دسته دلایل رخ دادن موج چهارم هم قرار بگیرد؛
از این جهت که کشورهای شرق اروپا اصلا وضعیت خوبی در زمینه واکسیناسیون ندارند. روسیه با وجود اینکه با معرفی واکسن اسپوتنیک وی یکی از اولین کشورهایی بود که واکسیناسیون را شروع کرد از این نظر اصلا اوضاع خوبی ندارد، در حال حاضر فقط نزدیک به ۳۵درصد شهروندان روسیه کاملا واکسینه شدهاند.
بلغارستان و رومانی هم که میتوان گفت زنگ خطر موج چهارم در اروپا اول در این دو کشور نواخته شد، ازجمله کشورهایی هستند که پایینترین نرخ واکسیناسیون را در اروپا دارند. آمار واکسیناسیون کرونا در رومانی فقط ۳۷درصد است که نصف میانگین واکسیناسیون در اروپاست. این در حالی است که آمار ابتلا و مرگ و میر در این کشور فقیر اروپایی بسیار بالاست.
هفته گذشته بالاترین آمار مرگ و میر روزانه در اثر کرونا از زمان آغاز پاندمی تاکنون در این کشور ثبت شد: هر پنج دقیقه یک رومانیایی در اثر کرونا جان خود را از دست میدهد. به این ترتیب رومانی در صدر جدول کشورهای اروپایی از نظر آمار مرگ و میر و ابتلا قرار گرفته است. بلغارستان هم در بین کشورهای اروپایی پایینترین آمار واکسیناسیون کرونا را دارد. آمار نشان میدهد که فقط ۲۵درصد ساکنان این کشور علیه کرونا واکسینه شدهاند.
در این کشور هم مجموعهای از دلایل باعث آمار پایین واکسیناسیون است؛ ازجمله بیاعتمادی به مقامات حکومتی، خرافهپرستی و اخبار جعلی گویا حتی پزشکان عالیرتبه، مطالب ضدواکسیناسیون منتشر کرده و به مردم پیشنهاد میکنند بهجای واکسن، دمنوشهای گیاهی بخورند. حالا وضعت در بلغارستان طوری شده که مسئولان بهداشت و درمان این کشور مجبور هستند بخشی از بیماران بدحال را به کشورهای همسایه بفرستند و پیدرپی از کمیسیون اروپا درخواست کمک و بستههای پزشکی کنند.
چرا هلند و آلمان؟
کارشناسان شیوع کرونا و بالا رفتن مرگ و میر در کشورهای شرق اروپا را به پوشش پایین واکسیناسیون ربط میدهند، اینجاست که باید از آنها پرسید چرا کشورهایی مثل هلند و آلمان دوباره اینطور درگیر کرونا شدهاند؟ هلند بیشتر از ۷۳درصد جمعیتش را بهطور کامل واکسینه کرده و آلمان هم نزدیک ۷۰درصد شهروندان هر دو دُز واکسن را زدهاند. پس تاثیر واکسن چه میشود؟
گویا جواب را باید در تعداد فوتیها دید، نه تعداد مبتلاهای تازه. هانس گلوک، رئیس بخش اروپایی سازمان بهداشت جهانی در توضیح اینکه وضعیت کنونی کشورهای اروپایی که واکسن دریافت کردهاند در مقایسه با آنها که پوشش کم و متوسط داشتهاند، بهخوبی تاثیر واکسن را نشان میدهد، میگوید: وقتی ببینیم که بلغارستان ۶ میلیون نفری فقط طی ۲۴ ساعت گذشته بیشتر از ۳۱۷۰ فوتی داشته در صورتیکه ۳ هزار مبتلای جدید ثبت کرده.
در حالیکه آلمان ۸۴ میلیونی با ثبت کردن نزدیک به ۵۰ هزار مبتلای ثبت شده، نزدیک به ۲۰۰ نفر فوتی دارد. این در حالی است که قبل از واکسیناسیون، در روزهایی که آلمان نزدیک به ۲۰ هزار مبتلای جدید ثبت میکرد، حدود ۱۲۰۰ نفر فوتی داشت. وضعیت در هلند ۱۷ میلیونی هم تقریبا مشابه است. آقای هانس گلوک میگوید که واکسن اگرچه در برابر ابتلای افراد ضعفهایی داشته اما تاثیرش در جلوگیری از مرگ و میر غیرقابل انکار بوده است.
سرعت پایین دُز سوم
یکی دیگر از دلایلی که برای بروز موج چهارم کرونا در اروپا اعلام شده گذشت مدت زمان زیاد از دریافت دُز دوم واکسن در مردم است. در واقع کسانی که این دلیل را پیش میکشند میگویند که هر روز بر تعداد کسانی که پنج یا شش ماه از دریافت دُز دوم واکسنشان گذشته اضافه میشود در حالیکه سرعت واکسیناسیون با دُز سوم پایین است و خیلیها اصلا برای دریافت دُز سوم مراجعه نمیکنند.
آنها همین سه ماه پیش را یادآوری میکنند که تعداد فوتیهای کرونایی در آلمان به زیر ۱۰ نفر در روز رسیده بود که نشان میدهد اوج اثربخشی واکسن همان موقع یعنی حدود دو ماه بعد از دریافت دُز دوم بوده است و حالا باید تلاش برای تزریق دُز سوم را بیشتر کرد.
بازگشایی و بازگشت به زندگی عادی
بعضیها شروع از سرگیری زندگی عادی در خیلی از شهرهای اروپایی را دلیل بروز موج چهارم میدانند. آنها میگویند که تا وقتی واکسیناسیون در همه کشورهای اروپایی به سطح خوبی نرسیده نباید عادیسازی انجام شود.
عدهای هم از این فرصت استفاده میکنند تا یادآوری کنند که کشورهای ثروتمند اروپایی و بقیه کشورهای ثروتمند جهان باید برای بالا رفتن پوشش واکسیناسیون در تمام کشورهای جهان تلاش کنند نه اینکه نگاه ملی و منطقهای داشته باشند وگرنه بحران به این زودیها به شکل پایدار فروکش نخواهد کرد.