شبکه کلاهبرداران ایرانی در ‌استانبول ‌متلاشی شد

روزنامه هفت صبح، علی رستگار | تابستان امسال در چند نوبت اخباری از بازداشت سرشاخه‌های یک شبکه هرمی به نام یونیک فاینانس در استان‌هایی مثل یزد و مشهد منتشر شد. هرچند که اعلام شد این شبکه دست‌کم ۲۵۰۰ عضو دارد و تا الان ۱۵۵میلیون دلار (حدود ۲هزار میلیارد تومان) کلاهبرداری کرده اما کسی خیلی این ماجرا را جدی نگرفت. مدتی گذشت تا همین دو روز پیش که فیلمی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد از دستگیری اعضای یک باند کلاهبرداری ایرانی توسط پلیس ترکیه.

در مورد این ویدئو از اینجا ما دو روایت مختلف داریم؛ یک عده مدعی شدند که این نفرات دستگیر شده در استانبول در حقیقت همین سر شاخه‌های اصلی یونیک فاینانس هستند اما رسانه‌های ترکیه‌ای از شرکتی به نام انرژی جهانی (یا کیهانی) اسم بردند. البته اگر این دو شرکت کاملا باهم متفاوت باشند هم در اصل ماجرا تفاوتی ایجاد نمی‌کند چون مدل کلاهبرداری‌شان دقیقا مشابه هم است. شکل ماجرا اینطوری است این افراد سرمایه مردم را با وعده پرداخت سود‌های آنچنانی جذب می‌کنند.

مدتی هم واقعا از منبع دریافتی اعضای جدید سود اعضای قدیمی‌تر را پرداخت می‌کنند تا اعتمادها جلب شود و این روند آنقدر ادامه پیدا می‌کند که بالاخره یکجایی تق کار در‌آید. حالا جلوتر جزئیات بیشتری در مورد شیوه کار یونیک فاینانس و ورد واید انرژی توضیح می‌دهیم اما اصل ماجرا همین شیوه تکراری بوده که در دنیا به کلاهبرداری پانزی معروف است. اینجا در ایران هم چندی پیش یک شرکت با همین روش از بعضی اعضای جامعه پزشکی کلاهبرداری کرده بود که منهدم شد و مدیران آن دادگاهی شدند.

در این ماجرای اخیر در خبری که خبرگزاری آناتولی و سی‌ان‌ان ترک منتشر کردند آمده که اعضای این باند متهم به ۱۰۰میلیون دلار کلاهبرداری از ۶۰نفر هستند و در روایت دیگری تعداد بازداشتی‌ها را ۱۶ نفر گزارش کردند و اینکه همراه آن‌ها ۵۰میلیون دلار هم کشف شده. از خود فیلم هم چیزی دستگیرمان نمی‌شود که بازداشتی‌ها مربوط به یونیک فاینانس هستند یا شرکت دیگری؛ فقط اینطور که پیداست تعدادی از مالباخته‌ها در این محل جمع شده‌اند و با صدا زدن اسم بازداشتی‌ها به آن‌ها بد و بیراه می‌گویند. در ادامه حالا بررسی می‌کنیم که این شرکت‌ها چطور مردم را فریب می‌دهند و از روی چه نشانه‌هایی باید به وعده‌های آن‌ها شک کرد.

*** فرضیه اول
اگر این افراد بازداشت شده مربوط به شرکت انرژی جهانی‌(یا کیهانی) باشند باید بگوییم تعداد افراد بازداشت شده هشت نفر است که دو نفر از آن‌ها تابعیت ترکیه هم داشتند. اینطور که خبرگزاری آناتولی خبرداده این شرکت ابتدا در آنتالیا شروع به کار کرده و چندی پیش فعالیت‌هایش را به استانبول منتقل کرده. این افراد با سپری شدن زمان و کسب اعتماد سرمایه‌گذاران به ناگهان شماره تلفن‌‌هایشان را تغییر داده و ناپدید می‌شدند.

اکثر مالباخته‌ها هم که تعداد آن‌ها ۶۰نفر ذکر شده ایرانی هستند. در عین حال سی‌ان‌ان ترک گزارش کرده که اطلاعات این افراد را یک راننده فاش کرده که چند ماه برای این شرکت کار می‌کرده است. اعضای این باند به مشتریان وعده سرمایه‌گذاری در زمینه ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین در کشورهای دیگری مثل دوبی، مالزی، اوکراین و شیلی داده بودند. پس از بررسی این پرونده، نیروهای امنیتی ترکیه روز سه‌شنبه ۴ فوریه به چند ویلا و واحد مسکونی در پنج نقطه وارد شدند. در این تفتیش علاوه بر بازداشت متهمان، مقادیری پول خارجی جعلی کشف و ضبط شده است.

از شواهد این خبر اینطور برمی‌آید که این شبکه در حقیقت شرکت World Wide energy است. این شرکت دست‌کم از سه سال پیش در ایران سر زبان‌ها افتاده بود و ادعا می ‌کرد روی ارز دیجیتالی به نام E2C کار می‌کند که برای جایگزینی سوخت‌های فسیلی و توسعه انرژی‌های سبز ایجاد شده. در این پروژه ادعا می‌شد که بین ۱۰۰ تا ۲۰۰درصد در سال سوددهی دارد. بدیهی بود که هم ادعای بین‌المللی بودن این شرکت دروغ است و هم سودهایی که هرگز نمی‌دهد. بعد در آبان‌ماه ۹۷ وزارت اطلاعات اطلاعیه‌ای منتشر کرد که سرشاخه‌های این شبکه هرمی شناسایی و دستگیر شدند. وجه اشتراک این شرکت با یونیک فاینانس این بود که حداقل سرمایه لازم برای ورود به شبکه ۱۰۰۰دلار ذکر می‌شد.

*** فرضیه دوم
حالا اگر فرض بگیریم این افراد بازداشتی در ارتباط با شرکت یونیک فاینانس باشد ماجرا ابعاد بزرگ‌تری پیدا می‌کند چون اعضای این شبکه تا همین اواخر در استان‌های مختلف ایران مشغول عضوگیری بودند. حداقل سرمایه لازم برای ورود به این شبکه ۱۰۰۰دلار است و اعضا با وعده پرداخت سود ماهانه ۶۰دلار جذب می‌شوند. این مبلغ سود یعنی ماهانه ۶درصد فاصله زیادی با سود متعارف بانکی و حتی روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری دارد و به همین دلیل برای خیلی از افراد متمول جذاب است.

البته پرداخت سود دو شرط هم دارد که از اینجا قضیه شکل شبکه‌های هرمی می‌شود. اینکه هر عضو باید یک نفر دیگر را به این شبکه جذب کند و دوم اینکه تا مدت دوسال اصل پول سرمایه‌گذاری شده را طلب نکند. سرشاخه‌های این شرکت حالا پرداخت این سود را توجیه می‌کنند؟ این شرکت ادعا می‌‌کند که با استفاده از تعدادی کارشناسان مالی خبره رباتی طراحی کرده‌اند که سهام شرکت‌های بزرگی مثل اپل،سامسونگ و … را در بورس‌های بین‌المللی خرید و فروش می‌کند و به همین دلیل می‌تواند این سود‌های نجومی را تامین کند. حالا به چند دلیل باید به ادعاهای این شرکت شک کرد:

* یک: اول اینکه مدیران این شبکه ادعا می‌کنند این شرکت سوئیسی و مقر اصلی آن در لندن واقع شده و چند میلیارد دلار سرمایه آن است. آدرس دفتر مرکزی این شرکت را اما وقتی با گوگل مپ جست‌وجو می‌کنید می‌بینید دفتر مرکزی در حقیقت یک مغازه ۱۸ متری است که طبعا تناسبی با ادعاهای مطرح شده ندارد. از طرفی روی سایت سازمان نظارت بر موسسات مالی سوئیس هم اطلاعیه‌ هشدارآمیزی در مورد فعالیت‌های این شرکت ثبت شده. از طرفی هیچ اسمی هم از مدیران این شرکت در سایت‌های معتبر بین‌المللی وجود ندارد.

* دو: نکته بعدی اینکه این شرکت ادعا می‌کند با سرمایه‌گذاری و نوسان‌گیری در بورس نیویورک و نزدک و لندن و فرانکفورت درآمدزایی می‌کند. در صورتی که برای حضور در این بورس‌ها هر شرکت کارگزاری نیاز به یک کد تایید معتبر دارد که در مورد این شرکت خبری از این کد بورسی نیست. بعد هم اساسا در بورس‌های معتبر دنیا امکان خرید و فروش لحظه‌ای سهام شرکت‌های بزرگ وجود ندارد. اگر هم باشد بعد از کسر کارمزد کارگزار عملا سودی باقی نمی‌ماند.

* سه: نکته بعدی خود وب سایت اصلی این شبکه است. الان که اگر مراجعه کنید این سایت در دسترس نیست ولی اگر آدرس این سایت را در سرویس الکسا جست‌وجو کنید می‌بینید تقریبا تمام کلیدواژه‌هایی که از گوگل کاربران را به این سایت رسانده فارسی هستند. خب اگر این شبکه واقعا بین‌المللی و سوئیسی باشد که نباید اعضای آن همه فارسی زبان باشند. در مورد همان سایت ورد واید انرژی هم از روی همین سرویس الکسا می‌شد فهمید که مراجعین این سایت فقط ایرانی هستند.