شبکه چهار علیه سلبریتیها
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | برنامه اخیر «شب موسیقی» به بررسی موضوع «سلبریتی در موسیقی» پرداخت اما گزارشی که ابتدای برنامه پخش شد موضعی تهاجمی داشت و کارکرد چهرههای مطرح هنری ایرانی را از اساس نفی کرد. همین ابتدا یادآور شویم که شب موسیقی یکی از بهترین برنامههای شبکه چهار است.
پیشتر به تناوب درباره چرایی موفقیت شب موسیقی نوشتیم و حتی سال پیش مجری آن یعنی رضا مهدوی را به عنوان یکی از مجری-کارشناسان برتر سال ۹۷ معرفی کردیم. این برنامه همواره سعی کرده جانب اعتدال را رعایت کند و به سهم خود چراغ موسیقی را روشن نگه دارد. این هفته با چنین نیتی سراغ مبحث «سلبریتی در موسیقی» رفت اما یک آیتم کار را خراب کرد.
*** آیتم چه بود؟
بعد از اینکه رضا مهدوی به بینندهها سلام کرد و موضوع برنامه را توضیح داد یک آیتم پخش شد. این آیتم حکم ورودی بحث را داشت و گوینده توضیح میداد که جایگاه مفهوم سلبریتی در ایران چیست. اصل حرفی که زده شد قابل بحث است و حتی موارد زیادی در این آیتم وجود دارد که خیلیها با آن اتفاق نظر دارند. نوع بیان اما به اصل منظور صدمه زد و آن را جهتدار کرد. شاید اگر لحن دلسوزانه بر آیتم حاکم میشد، بیننده ارتباط بیشتر و بهتری با آن میگرفت.
*** لحن زننده و عصبی
نریشن با کنایه آغاز شد که در ایران فرهنگی یا در فرهنگ ایرانی بیماری فراگیر تب شهرت و درد سلبریتی بودن وجود دارد. در ادامه به ریشه جهانی این اتفاق اشاره شد و کمی بعد نتیجه گرفت که در جهان مسئله «برندینگ» است اما در ایران چون واردکننده و کپیبردار هستیم میگوییم کسی که بیشتر فروخت سلبریتی است. تا اینجا حرفی نیست اما وقتی کار خراب شد که گوینده با لحنی گزنده کنایه زد:
«سلبریتیهای غیر ایرانی کجا و ایرانی کجا ؟» جمله بعد این بود که «سلبریتی در ایران به عنصر توجیه و تحمیل یک محصول یا یک جریان ابداعی تقلیل شده که گاهی بد را خوب و گاهی خوب را عالی نشان میدهد»؛ با این جمله مناقشه نمیتوان کرد اما نوع بیان جمله بعدی بیش از حد عامیانه بود:«سلبریتی تا رسیدن به جایگاه درستش در ایران بالیوود هم نیست و بیشتر به خالیوود شبیه شده …حتی کلینیکهای دندانپزشکی هم در تبلیغات خودشان مینویسند:فردا مهمان ویژه ما بانو پاییزه راه بلد!» در جمله پایانی هم با واژه سلبریتی اینطوری شوخی شد: دو،سه یا چهار لبرتی!
*** این آیتم چه ربطی داشت؟
وقتی آیتم تمام شد گمان کردیم همین مفهوم به هنرمندان موسیقی نسبت داده میشود. خوشبختانه این اتفاق رخ نداد و در نهایت این سوال پیش آمد که هدف از ساخت آیتم چه بود؟ یادمان نرود که موضوع برنامه «سلبریتی در موسیقی» بود اما این گزارش وارد مسیر دیگری شد. در حالی که باید به طور مصداقی و عینی میگفت کدام سلبریتیها چه جایگاهی در عرصه موسیقی دارند. باید توضیح میداد این سلبریتیها دقیقا که هستند و چه آفتی برای موسیقی داشتهاند. عجیبتر اینکه در بخشی از گزارش از تصویر سلبریتیهای سینما استفاده شده بود تا مشخص شود چقدر با موضوع برنامه فاصله دارد.
*** مهمانها چه گفتند؟
رضا مهدوی از خانواده موسیقی است و بلد است برنامهای بسازد که اگر سودی نداشته باشد،موسیقی را به حاشیه نبرد. به همین خاطر همان ابتدا پرسشهایش از مهمانها کاملا عکس آن چیزی بود که در گزارش دیدیم. هوشنگ فراهانی نوازنده و آهنگساز و علیرضا امینی آهنگساز و پژوهشگر موسیقی هم سعی کردند طوری صحبت کنند که در نهایت به نفع موسیقی باشد.
مهمانها محافظه کارانه و کلی صحبت میکردند و لازم بود به طور مصداقی حرف بزنند. با این حال صحبتشان نه از روی بغض بود و نه جهت. در بخش دیگری از شب موسیقی علیرضا افتخاری خواننده روی خط برنامه آمد و او هم در راستای حمایت از هنر موسیقی سخن گفت.
*** یک شائبه
همانطور که ملاحظه کردید نسبتی میان گزارش و برنامه یافت نمیشود. سوالی که پیش میآید این است: آیا شبکه چهار (و نه شب موسیقی) خواسته به این بهانه نیشی به سلبریتیها بزند؟ در گزارش بهوضوح منفعتطلبی آنها نقد شد و اینگونه اثبات میشود که هدف همین بوده است. شائبه این است که آیا پخش چنین گزارشی به دلیل موضعگیریهای اخیر چهرهها در قبال اتفاقات روز است؟!