شاهکار دو پزشک و یک لیسانس ریاضی در فتح اورست
روزنامه هفت صبح | افسانه حسامی‌فرد، نخستین تصویرش پس از فتح اورست را روز ۲۴ اردیبهشت منتشر کرد. او در کنار برف‌های قله اورست و درحالیکه آفتاب با رنگ صورتش بازی کرده بود به یکی دیگر از زنانی بدل شد که توانسته به مرتفع‌ترین کوه جهان از سطح دریا با ۸۸۴۸ متر ارتفاع برسد. قله‌ای در مرز چین و نپال. او که پزشک عمومی در بجنورد است، از ۱۷ فروردین ماه عازم دماوند شد و پس از اقامت و اردوی یک هفته‌ای برای صعود به اورست آماده شد.
او سال گذشته هم به همراه گروهی از کوهنوردان به قله ماناسلو نپال صعود کرده بود.حسامی‌فرد پیش از آنکه از صعودش به اورست ویدئو بگذارد، در هفته گذشته از شرایط کمپ و صعود گروهشان ویدئوهای زیادی در صفحه اینستاگرامش می‌گذاشت. او در یکی از این ویدئوها می‌گوید برای این صعود باید صبر کرد و حوصله داشت و بعد هم به شرایط جوی و دیگر مواردی برای صعود اشاره می‌کند. اینکه کوهنوردان توانایی به اورست آمدند اما نتوانستند صعود کنند و این اتفاق تا لحظه آخر همچنان نامشخص است.
برای صعودی در این ابعاد، کوهنوردان به هم‌هوایی نیاز دارند و در نتیجه حسامی‌فرد هم در هفته قبل از صعود به کمپ در ارتفاع ۶۲۰۰، بعد کمپ دیگری در ارتفاع ۶۵۰۰ و کمپ سوم در ارتفاع ۷۲۰۰ متر رفت و درنهایت بعد از لمس کمپ سه به کمپ اصلی برگشت تا برای صعود نهایی به قله آماده شود. او حالا بعد از این صعود موفق در راه بازگشت است و البته بد نیست بدانیم که او تنها زن ایرانی نیست که در سال‌های گذشته پایش به بلندترین کوه جهان رسیده.
ماجرای نخستین زنانی که همراه با تیم کوهنوردی راهی اورست شدند به حدود ۱۷ سال پیش برمی‌گردد. سال ۱۳۸۳ بود که فدراسیون کوهنوردی ایران طی فراخوانی در سراسر کشور از زنان کوهنورد علاقهمند خواست که خود را برای صعود به بلندترین قله جهان، اورست، معرفی کنند. ابتدا ۶۹ زن کوهنورد از ۱۶ استان کشور انتخاب شدند. اما طی هفت اردوی سنگین در رشته کوه‌های البرز، فقط ۷ زن کوهنورد برای شرکت در برنامه صعود قله اورست باقی ماندند و ۳ روز قبل از عید نوروز ۸۴، تیم ۲۰نفره کوهنوردان ایرانی راهی رشته کوه‌های هیمالیا شدند.
نخستین فتح زنانه اورست، ۱۷ سال پیش
فرخنده صادق و لاله کشاورز، دو زنی بودند که برای نخستین بار پرچم ایران را در اورست نشاندند. لاله کشاورز، دندانپزشک زاهدانی، از فرط علاقه‌ای که به طبیعت داشت در سن ۱۴ سالگی کوهنوردی را شروع کرد و بعد هم به‌صورت جدی و حرفه‌ای به آن ادامه داد. صعود به اورست، آرزوی هر کوهنوردی است. اما کشاورز در مصاحبه‌ای در همان سال‌ها گفته بود که این صعود همچون باری بر دوش‌های او بوده است: «من اهل زاهدان‌ام. اهل یک شهرستان، اهل یک استان محروم از کشور.
من نسبت به مردم شهرم، مردم استانم احساس تعهد می‌کردم. چون می‌دانستم که اگر این کار را بکنم، اسم استانم را در کشور بهتر بیان می‌کنم. نسبت به کشورم احساس مسئولیت می‌کردم. این‌ها همه فشارهای روحی است که به آدم وارد می‌شود اما در نوک قله، احساس راحتی کردم.» او که متولد سال ۱۳۵۸ است، زمانیکه اورست را فتح می‌کرد ۲۶ ساله بود و البته در سال‌های بعد هم نامش به عنوان دندانپزشک نمونه مطرح شد و در سال ۱۳۹۱ از او تقدیر شد.
کشاورز، در آن زمان صد و یکمین زن دنیا بود که به اورست صعود کرد و به گفته خودش در زمان این صعود، حدود ۵۰ زن با یکدیگر به رقابت پرداختند که تنها ۷ نفر از آنها موفق شدند.این دندانپزشک در توصیف تجربه‌اش از درک اورست همان سال‌ها گفته بود «این کوه خیلی بزرگ است و صعود به آن آسان نیست. من حتی قبل از شروع، وصیتنامه‌ام را نوشتم و ۳ ماه تمام در برف و یخ و بهمن زندگی کردم تا موفق شدم.»
فرخنده صادق، طراح و گرافیست، یکی دیگر از زنان کوهنوردی بود که در همان سفر همراه کشاورز بود و موفق به صعود به قله اورست شد. او که متولد سال ۱۳۴۷ است، در سنین نوجوانی ابتدا با کوهپیمایی شروع کرد و سپس در اوایل دانشجویی‌اش بود که به کوهنوردی حرفه‌ای مشغول شد. فرخنده بعد از گذراندن کلاس‌های آموزشی و مربیگری، در اواسط دهه هفتاد به درجه مربیگری بر روی سنگ، یخ و برف رسید.
کوهنوردان پس از سه ماه، ۲۴ خرداد ماه سال ۸۴ به ایران بازگشتند. فرخنده صادق پس از گذشت یک ماه از بازگشتن، با مربى کوهنوردى‌اش ازدواج کرد و لاله کشاورز با وجود آگاهى از خطرات صعود به اورست، دو ماه قبل از این سفر ماجراجویانه ازدواج کرده بود.
ماجرای سومین زن فتح کننده اورست
هفت سال بعد از صعود اولین زنان به اورست، یک نام دیگر هم به میان آمد: پروانه کاظمی. کوهنوردی که به صورت مستقل چندین قله هشت هزار متری جهان را فتح کرده بود و البته نخستین زن در جهان شناخته می‌شد که در طول یک فصل، صعودی موفقیت‌آمیز به دو قله اورست و لهوتسه داشت. او با صعود به این دو قله در مدت یک هفته توانست رکورد جهانی را کسب کند. پروانه کاظمی همچنین نخستین زن کوهنورد ایرانی است که قله‌های موستاق آتا، ماناسلو، اما دابلام، لهوتسه، ماکالو و دائولاگیری را فتح کرد و نخستین زن ایرانی است که به‌طور مستقل به اورست صعود کرد.
اما او بعد از این که در دانشگاه صنعتی شریف در رشته ریاضی در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شد، ورزش را شروع کرد و آنطور که خودش در گفت و گویی به ایسنا گفته کوهنوردی در ابتدا برایش ورزشی تفننی بود. او که متولد سال ۱۳۴۹ در شهر تهران است، در سال ۱۳۶۷ با رتبه ۲۰۰ در رشته ریاضی دانشگاه صنعتی شریف قبول شد و متأهل است. پروانه کاظمی قبل از کوهنوردی مدتی معرق کاری می‌کرد و مدتی هم بدمینتون بازی می‌کرده است.
به گفته خودش، یکی از بهترین خاطره‌های زندگی کوهنوردی‌اش، دعوت به جشن تولد هفتاد سالگی رینولد مسنر، در تابستان ۲۰۱۴ بوده‌است.کاظمی در بهار ۹۱ برای صعود به اورست و لهوتسه اقدام کرد اما اسپانسری برای این سفر پرهزینه پیدا نکرد. او برای فتح این دوقله به ۴۵ هزار دلار نیاز داشت و در نهایت هم با هزینه شخصی به اورست و لهوتسه رفت.
او تمرینات بدنسازی منظمی دارد. مسافت‌های طولانی را می‌دود و به صورت منظم روزی دو ساعت تا دو ساعت نیم تمرین جدی در خانه دارد. ۱۰ کیلومتر دو روی تردمیل، شنای قدرتی و تمرینات کششی بخشی از فعالیت‌هایی است که او برای آمادگی بدنی انجام می‌دهد. همچنین هفته‌ای یک بار به کوهستان می‌رود و در زمستان‌ها بیشتر به توچال صعود می‌کند و معمولاً کوهنوردی و ورزش‌های آمادگی او انفرادی است.
این زنان، تنها زنان ایرانی هستند که تاکنون اورست را فتح کرده‌اند. دو پزشک، یک لیسانس رشته ریاضی و یک گرافیست. با سنین مختلف و البته خواست‌هایی شبیه هم. خواستی که آنها را به فتح قله رسانده و حالا شاید باید منتظر زنان دیگری بود که در انتظار رسیدن به اورست هستند.
