سویه جدید کرونا؛ مرموزتر و سرکش‌تر
روزنامه هفت صبح | آخرین هفته آذر ماه هم رسید ولی هنوز پزشکان با همدیگر درباره اینکه سویه جدید کرونا دقیقا با چه علایم مشترکی در افراد ظاهر خواهد شد، به توافق نرسیدند. همه محققان در دنیا فقط روی یک اصل مهم توافق دارند: آن‌هم اینکه سرایت این سویه از سویه قبل به اسم دلتا، سه‌برابر بیشتر است.
با این حال اگر حرف‌های مختلف محافل پزشکی در کشورهای متفاوت را کنار هم بگذاریم می‌شود تقریبا بگوییم که کرونای جدید بیشتر با جوش و عوارض پوستی و خارش گلو همراه خواهد بود. در عوض در این سویه افراد کمتر از قبل دچار تب شدید شده‌اند و آسیبی هم به بویایی و چشایی مبتلایان وارد نشده است. نکته مهم دیگر هم در این است که گویا واکسن قدرت کمتری دربرابر آن دارد و همچنین جوانان بیشتر از سالمندان به این بیماری مبتلا شده‌اند.
در کدام کشورها امیکرون پیدا شده؟
تا اینجای کار امیکرون به ۷۷ کشور رسیده. این آخرین برآوردی بوده که سازمان جهانی بهداشت به دست آورده است. از این تعداد ترکیه، امارات، عمان و پاکستان در همسایگی ما قرار دارند. تایلند، کره جنوبی، روسیه، پاکستان، اندونزی، شیلی، بنگلادش، برزیل آمریکا، ایتالیا، انگلیس، مکزیک، آلمان، هند، فرانسه، سنگاپور، ژاپن، اسپانیا، کانادا و بیشتر کشورهای قاره آفریقا هم بخش دیگری از این ۷۷ کشور هستند.
مقررات جدید کشورها در مواجهه با امیکرون
این روزها پایان سال میلادی ممکن است افرادی را به فکر سفر خارجی انداخته باشد ولی خیال باطل که تا اینجا تعداد زیادی از کشورها مقررات سختگیرانه کرونایی را برگردانده‌اند و پروتکل‌هایی را اجرا کرده‌اند. مثلا کره جنوبی دوباره به فکر اجرای همان پروتکل‌های سختی است که قبلا به کمک آن سویه‌های اولیه را مدیریت کرده بود.
هلند هم در نظر دارد برای مهار موج جدید یک هفته زودتر از موعد از پیش تعیین شده مدارس خود را تعطیل کند. در فرانسه کلاب‌های شبانه زودتر از قبل تعطیل می‌کنند و سرو نوشیدنی در رستوران و بارها ممنوع شده است. این فعلا آخرین محدودیت‌های اعلام شده در کشورهاست و احتمالا با نزدیک شدن به روزهای آخر سال بیشتر هم خواهد شد. انگلیس هم هشت روز پیش محدودیت‌های جدیدی اعلام کرد که آنقدر شدید نبودند ولی شامل استفاده از کارت واکسن در استادیوم‌ها، اجباری شدن ماسک و اقدامات قرنطینه در بدو ورود به کشور اعمال می‌شود.
علائم امیکرون چیست؟
از روزی که محقق‌های آفریقایی خبر ظهور سویه جدید را دادند، تقریبا یک ماه گذشته. فعلا اطلاعات اندکی درباره امیکرون به‌صورت رسمی منتشر شده و پزشکان کشورهای مختلف درباره عوارض آن به یک توافق نسبی نرسیده‌اند. تا اینجای کار آنها در جوامع علمی مختلف این علایم را اطلاع‌رسانی کرده‌اند:
خفیف‌تر از قبل: چیزی که همه بر سر آن تفاهم دارند این است که امیکرون سریع‌تر منتقل می‌شود و در دو تا سه روز تعداد مبتلایان را چند برابر افزایش می‌دهد ولی عوارض این سویه با قبل متفاوت است و معمولا خفیف‌تر ظاهر می‌شود.
جوش و عوارض پوستی: نشانه‌هایی چون جوش‌های پوستی، ضعف و خستگی یا بی‌اشتهایی، از عوارض دیگر ابتلا به این سویه در برخی از کشورها بوده که تایید شده است. برای مثال یک پزشک خانواده در بریتانیا به اسکای‌نیوز اینطور گفته: «۱۵درصد کودکانی که به امیکرون مبتلا شده بودند، لکه‌ها و دانه‌های پوستی حاد داشتند و در عین حال از ضعف و خستگی، سردرد و بی‌اشتهایی می‌نالیدند.»
سردرد، بی‌حالی و خستگی: رئیس جامعه پزشکان آفریقای جنوبی به شبکه جهانی بی‌بی‌سی‌گفته است که بیماران اغلب از سردرد و بی‌حالی یا خستگی مفرط شکایت می‌کنند و این را ما بیشتر از مبتلایان جوان می‌شنویم تا مسن‌ترها.
خارش گلو به‌جای گلودرد: به گفته این پزشک اهل آفریقای جنوبی شمار قابل توجهی از مبتلاشدگان نیز از خارش گلو و سرفه‌های خشک رنج می‌برند. همچنین سه روز قبل هم سخنگوی سازمان اورژانس کشور ما گفت که بیماران در این سویه به‌جای گلودرد با خارش گلو روبه‌رو خواهند شد.
تب کوتاه‌مدت و خفیف‌تر: به گفته پزشکان آفریقای جنوبی در بین بیماران مورد تب انگشت‌شمار بوده و اگر هم علایم تب در کسی ظاهر شده، خفیف‌تر و سبک‌تر از بیماران کرونایی دیگری بوده که قبلا معالجه می‌کردند.
چشایی و بویایی: نکته دیگر آن‌که هیچ‌یک از مبتلایان به سویه امیکرون، تا کنون از فقدان حس چشایی یا بویایی شکایت نکرده‌اند؛ علایمی که شاخص اصلی ابتلا به سویه آلفا بودند. به نظر می‌رسد که از سویه دلتا به این طرف کرونا دیگر کمتر با بویایی و چشایی ما کار داشته است. به‌خاطر اینکه در بهار ۲۰۲۱ نیز پزشکان بریتانیایی گفته بودند که از دست دادن این دو حس در میان بیماران مبتلا به گونه دلتا، نسبت به سویه آلفا بسیار کم مشاهده شده است.
خطر بیشتر برای بیماران زمینه‌ای و جوان‌ها: بخش دیگر از هشداری که پزشکان آفریقایی داده‌اند مربوط به بیماران مبتلا به دیابت بوده. نشریه تلگراف به نقل از یکی از مقام‌های بهداشتی آفریقای جنوبی نوشته است که «میانگین سنی مبتلایان در این کشور پایین است و برای بیماران مسن‌تر دیابتی یا قلبی، عوارض خطرناک‌تری داشته.»
مقام‌های رسمی ایران چه می‌گویند؟
اینطور که مسئولان می‌گویند آمدن امیکرون دیر و زود دارد اما سوخت و سوز نه. حتی همین امروز نباید مطمئن باشیم که در کشور ما در حال جولان نباشد. به‌خاطر اینکه طبق گفته رئیس اداره مراقبت از بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ما فقط دو آزمایشگاه داریم که این سویه را تشخیص می‌دهد و نمونه‌ها را از سراسر کشور به این دو آزمایشگاه می‌فرستند.
این مقام مسئول در وزارت بهداشت همچنین تاکید کرده که ورود امیکرون به ایران قطعی است. به گفته او اگر امیکرون وارد کشور شود می‌تواند در دو روز تعداد مبتلایان را دوبرابر کند. این یعنی با ورود امیکرون باید منتظر رسیدن تعداد مبتلایان به ۵ هزار نفر در روز باشیم.
این روزها اگرچه میزان مرگ و میر بر اثر کرونا در کشور ما کم شده ولی آمار ابتلا از روز شنبه با سرعت کمی، افزایش داشته است.
شنبه این عدد به حدود هزار و ۶۰۰ نفر رسید و بعد از یک سال رکورد خود را ثبت کرد ولی طی این چند روز دوباره روز چهارشنبه روی عدد دو هزار و ۶۰۰ قرار گرفت. با این حال هنوز به‌صورت رسمی تایید نشده که این افزایش کم‌سرعت تعداد مبتلایان ناشی از ظهور امیکرون در کشور بوده است.
واکسن‌ها روی امیکرون تاثیری دارند؟
مهم‌ترین ابهام درباره سویه جدید که نیاز به جوابی قطعی دارد این است که بالاخره واکسن‌هایی که امروز تزریق شده روی این ویروس موثر هستند یا نه؟ دیروز عضو کمیته علمی کرونا توضیح داد که گزارشات اولیه آفریقای جنوبی نشان داده که بخش عمده بستری‌شدگان با ویروس امیکرون، واکسینه نشده بودند.
ولی روز شنبه از آمریکا خبر رسید که از ۴۳ مورد مبتلایان به این سویه، ۳۴ نفر دو دُز و تعداد کمتری هم سه دُز واکسن خود را تزریق کرده بودند. با این حال می‌توانیم خوشبین باشیم که این تفاوت بین آمریکا و آفریقا می‌تواند ناشی از میزان بالاتر واکسیناسیون در آمریکا باشد. دست آخر بعد از گمانه‌زنی‌های زیاد دیروز سازمان جهانی بهداشت هم تایید کرد که ممکن است واکسن‌ها روی امیکرون اثربخشی کمتری داشته باشند ولی با این حال در اطلاعیه آنها چیزی درباره اینکه واکسن روی امیکرون کاملا بی‌اثر است، گفته نشد.
چند روز پیش اولین مورد مرگ بر اثر سویه جدید کرونا در بریتانیا ثبت شد. به‌خاطر همین هم نخست‌وزیر بریتانیا تاکید کرد که همه واکسن دُز سوم خود را سریع‌تر تزریق کنند. تقریبا حرف مشترک همه مقام‌های بهداشتی کشورها این است که تنها با واکسن می‌شود نگرانی در مورد ابتلا به سویه امیکرون و گسترش موج بعدی بیماری را به حداقل رساند و اینطور که وزارت بهداشت ایران هم تاکید کرده، نوبت سوم واکسیناسیون به همان اندازه نوبت‌های اول و دوم اهمیت دارد.
