سهامتان را با یک ریال بیمه کنید
روزنامه هفت صبح، احمدرضا نجفی | اوراق اختیار فروش تبعی یا به زبان سادهتر، بیمه سهام ابزار جدیدی است که شورای عالی بورس با مصوبه روز پنجشنبه خود در اختیار شرکتها گذاشته تا با استفاده از آن، جلوی خروج سرمایه از بورس را بگیرند. ماجرا از این قرار است که با این ابزار سهامداران میتوانند ریسک سرمایهگذاری خود را به صفر برسانند. آنها با پرداخت مبلغی سهامشان را بیمه میکنند و بعد از پایان قرارداد سهماهه، ششماهه یا یکساله میتوانند سهامشان را با قیمت تعیین شده بفروشند یا نگه دارند.
با این کار ریزش بازار دیگر سرمایه شما را تحت تاثیر قرار نمیدهد و شما مطمئن خواهید بود که در پایان سه ماه اصل سرمایهتان همچنان باقی خواهد ماند. اگر سود کردید چه بهتر ولی اگر ضرر کردید، شرکتهای صادرکننده بیمه سهام، ضرر شما را جبران میکنند. در اولین روز کاری بعد از مصوبه شورای عالی بورس، هفت شرکت از جمله بانک صادرات و سرمایهگذاری غدیر اوراق بیمه را منتشر کردند و شرکتهایی مثل فملی، فولاد، تملت، فارس و پترول هم سهامشان را بیمه خواهند کرد.
*** همه چیز درباره اوراق اختیار فروش تبعی
بیمه سهام هر شرکت با نماد «ه» منتشر میشوند. برای مثال اوراق اختیار فروش تبعی مربوط به نماد وبصادر متعلق به بانک صادرات، در نماد هصادر۹۱۲ منتشر شده و به معنای این است که سررسید این اوراق در اسفند سال ۹۹ به پایان میرسد. خرید آنها درست مثل سهام معمولی است. با جستوجوی نماد مربوط به اوراق هر شرکت میتوانید برای خرید آنها اقدام کنید.
قیمت هر برگه تنها یک ریال است و هر کدام یک برگه سهام اصلی را بیمه میکنند. برای مثال اگر هزار سهم بانک صادرات داشته باشید میتوانید تنها با پرداخت ۱۰۰تومان، هزار برگه اختیار فروش تبعی بخرید و سهامتان را بیمه کنید. توجه داشته باشید که اوراق اختیار فروش تبعی با اوراق اختیار معامله که آن را به نام آپشن میشناسند متفاوت است.
هرکدام از اوراق اختیار فروش تبعی مشخصات خاص خودش را دارد. از جمله مهمترین مشخصاتی که باید به آنها توجه کنید، سررسید اوراق و قیمت اعمال آنهاست. برای دسترسی به این اطلاعات کافی است به سربرگ پیام ناظر روی تابلو نماد مراجعه کنید. قیمت اعمال نشان میدهد شرکت موردنظر قیمت سهام را تا چه مبلغی تضمین میکند. مثلا قیمت اعمال برای بیمه سهام بانک صادرات ۳۷۵تومان و تاریخ سررسید آن ۲۳اسفند ۹۹ است.
این یعنی بانک صادرات تضمین میدهد تا شش ماه دیگر قیمت سهامش کمتر از ۳۷۵تومان نباشد. قیمت فعلی سهام این بانک در حال حاضر ۳۴۸تومان است. اگر شما ۱۰هزار سهم بانک صادرات را به قیمت سه میلیون و ۴۸۰هزار تومان بخرید و با پرداخت هزار تومان آن را بیمه کنید، خیالتان بابت فروشش تا شش ماه آینده راحت خواهد بود.
اگر قیمت سهام در اسفندماه کمتر از ۳۷۵تومان باشد، منتشرکننده اوراق، سهام را به همان قیمت اعمال از شما میخرد. حتی اگر قیمت روز سهام به ۱۰۰تومان کاهش پیدا کرده باشد! در طرف مقابل اگر سود کنید و در پایان دوره سررسید قیمت سهام مثلا به ۵۰۰تومان برسد، شما میتوانید بیخیال اوراق اختیار فروش شوید و سهامتان را در بازار به قیمت ۵۰۰تومان بفروشید. با این حساب سود شما سر جایش خواهد بود و قطعا ضرر نخواهید کرد.
اوراق اختیار فروش تبعی به این شکل سهام شما را بیمه میکند و ریسک سرمایهگذاری در بورس را به صفر میرساند.در زمان سررسید، شرکت منتشرکننده اوراق اختیار فروش تبعی با انتشار اطلاعیهای به شما فرصت میدهد تا از بیمه سهامتان استفاده کنید یا نه. آنطور که در دستورالعمل سازمان بورس آمده، اگر شرکت موردنظر حداکثر تا پنج روز بعد از ثبت درخواست مشتری، سهام شما را نخرد، مشمول جریمه خواهد شد و پول بیشتری به شما تعلق میگیرد.
توجه داشته باشید که فرصت استفاده از این اوراق صرفا در موعد سررسید آن هم در مهلت چند روزه است و اگر در بازه تعیین شده از بیمه سهام استفاده نکنید، اوراق اختیار فروش تبعی باطل خواهند شد.
قیمت اوراق اختیار فروش تبعی ممکن است برای هر شرکت متفاوت باشد اما بعد از مصوبه شورای عالی بورس، این اوراق صرفا با قیمت یک ریال منتشر میشوند و هزینه خرید آن برای سهامداران بسیار ناچیز است. جالب نیست؟ با هزینهای در حد هزار تومان میتوانید سرمایه چند میلیونی خودتان را بیمه کنید و خیالتان بابت سود حداقلی راحت باشد.
*** مزایای اوراق بیمه سهام
جلوگیری از خروج سرمایه از بورس مهمترین مزیت عملی شدن اوراق اختیار فروش تبعی است. مصوبه روز پنجشنبه شورای عالی بورس دست روی ابزاری گذاشته که ریسک سرمایهگذاری را به صفر میرساند و حالا میتواند باعث شود کسانی که با مشاهده روزهای خونین بازار کلی از سرمایهشان را از دست داده و میخواهند از بورس خارج شوند، دوباره با بازار سرمایه آشتی کنند.
چراکه آنها مطمئن خواهند بود با خرید بیمه سهام دیگر ضرر نخواهند کرد و صرفا در سود سهام شریک میشوند. حتی اگر بازار نزولی باشد، شرکت منتشر کننده بیمه سهام، این ضرر را جبران میکند. مزیت دیگر اوراق بیمه، قیمت بسیار پایین است. زمانی که میتوانیم تنها با یک ریال سهاممان را بیمه کنیم، چرا زودتر دست به کار نشویم؟
*** معایب اوراق بیمه سهام
بیمه سهام صرفا به درد سرمایهگذارهای بلندمدت میخورد. آنهایی که میخواهند سهامشان را حداقل شش ماه نگه دارند چراکه از شرایط بیمه سهام این است که تعداد دارایی شما در پایان هر روز نباید از تعداد اوراق اختیار فروش تبعی شما کمتر باشد. برای مثال اگر ۱۰۰هزار سهم وبصادر دارید و برای آن ۱۰۰هزار برگه اوراق بیمه سهام خریدهاید نباید داراییتان در بانک صادرات به کمتر از ۱۰۰هزار سهم برسد. اگر یک روز بخشی از آن را بفروشید و داراییتان به ۸۰هزار سهم برسد، ۲۰هزار برگه بیمه سهام باطل شده و دیگر قابل استفاده نخواهند بود.
قیمت اعمال در اوراق فروش تبعی سودی در حد نرخ سود بانکی دارد. این یعنی اوراق بیمه سهام، صرفا بازدهی در حد سود بانکی را تضمین میکنند و شاید برای مدت طولانی شش ماهه جذابیت چندانی برای سهامداران نداشته باشند. به خصوص آنهایی که انتظار شاخص سه میلیونی تا آخر سال را میکشند. با این وجود خرید این اوراق برای سهامداران بلندپرواز با توجه به هزینه ناچیزی که دارد بهصرفه خواهد بود.
تا اینجای کار هفت شرکت برای انتشار اوراق اختیار فروش تبعی اقدام کردهاند و سرمایهگذارهای بورس صرفا میتوانند سهامشان در این هفت شرکت را بیمه کنند. خیلی از شرکتهایی که آینده چندان روشنی پیشرویشان نمیبینند بعید است سراغ بیمه کردن سهامشان بروند و این یعنی ریسک سرمایهگذاری در بقیه شرکتها همچنان پابرجاست.
برخی از کارشناسانی که نگاه کلان به بازار دارند، میگویند انتشار اوراق فروش تبعی با قیمت یک ریال هیچ سودی برای شرکتها ندارد و این موضوع میتواند در نهایت حقوقیهای بازار را تضعیف کند و ممکن است تاثیر منفی روی بورس بگذارد. هرچند شرکتها به اختیار خودشان دست به بیمه کردن سهامشان زدند و قطعا قبل از انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، همه جوانب را بررسی خواهند کرد.
*** کدام شرکتها برای بیمه سهام دست به کار شدند؟
بانک صادرات و شرکت سرمایهگذاری غدیر پیشگامان انتشار اوراق اختیار فروش تبعی هستند. اطلاعیه آنها صبح دیروز منتشر و معاملاتشان هم آغاز شد. قیمت هر سهم وبصادر در حال حاضر ۳۴۸تومان است و این بانک سهام خود را با قیمت ۳۷۵تومان در شش ماه آینده تضمین کرده است. همچنین قیمت هر سهم وغدیر در حال حاضر هزار و ۶۰۶تومان است و این شرکت تضمین داده قیمت سهامش در شش ماه آینده کمتر از هزار و ۷۳۸تومان نباشد. این یعنی اگر شما الان سهام وغدیر بخرید، خیالتان بابت سود حداقل هشت درصدی راحت خواهد بود.
علاوه بر بانک صادرات و شرکت سرمایهگذاری غدیر، تا این لحظه شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد، صنایع ملی مس ایران با نماد فملی، تامین سرمایه بانک ملت با نماد تملت، گروه پتروشیمی سرمایهگذاری ایرانیان با نماد پترول و صنایع پتروشیمی خلیج فارس با نماد فارس برای انتشار اوراق فروش تبعی دست به کار شدهاند و سهامشان را بیمه میکنند. جزئیات بیمه سهام این شرکتها تا لحظه نگارش این متن منتشر نشده است.
*** بیمه سهام در نقش سیگنال خرید
زمانی که یک شرکت حاضر میشود در ازای دریافت تنها یک ریال سهام خود را بیمه کند، میتوان نتیجه گرفت این شرکت مطمئن خواهد بود که قیمت سهامش تا مدت اعلام شده به کمتر از قیمت اعمال نخواهد رسید. این مورد میتواند نقش یک سیگنال خرید را داشته باشد. حتی اگر ادعای شرکت درست از آب در نیاید، باز هم سرمایهگذاری در سهام آن بازدهی قطعی خواهد داشت.
هرچه اختلاف قیمت اعمال اوراق اختیار فروش و با قیمت فعلی سهام بیشتر باشد، نشان میدهد شرکت روی بازدهی بیشتری حساب باز کرده و سیگنال خرید قویتری خواهد بود. هرچه تعداد شرکتهای منتشرکننده اوراق بیشتر باشد، اطمینان سرمایهگذاران به بورس بیشتر خواهد بود چراکه در چنین شرایطی تعداد بیشتری از شرکتها به روند صعودی بازار امیدوار خواهند بود. حتی اگر بازار نزولی شود، آنها برای اینکه مجبور به پرداخت خسارت بیمه سهام نشوند از سهام خود حمایت کرده و قیمت آن را افزایش خواهند داد.
اوراق فروش تبعی برای خود شرکتها هم میتواند حکم سیگنال خرید داشته باشد. نمونه آن سهام شرکت سرمایهگذاری غدیر با نماد وغدیر است که در یک هفته گذشته اصلاح قابل توجهی را پشت سر گذاشته و در سه روز کاری پیاپی با کاهش قیمت روبهرو بود ولی دیروز به محض انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، خیلی از سرمایهگذاران که از بازدهی سهام وغدیر تا شش ماه آینده مطمئن شدند، شروع به خرید سهام کردند و این مورد باعث شد بعد از کلی اصلاح، دیروز شاهد صف خرید و افزایش قیمت پنج درصدی بود؛ اتفاقی که بعید نیست برای تمام هفت شرکتی که سهامشان را بیمه میکنند بیافتد.