سقوط سریال خوشنام با شوخیهای نازل
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزون| بعد از گذشت چند قسمت از سریالهای ماه رمضان، گزارشی منتشر کردیم و همه آنها را «شکست خورده» لقب دادیم. در عین حال امیدوار بودیم وضع در قسمتهای بعدی بهتر شود. این اتفاق اما رخ نداد و کیفیت پایین سریالها هر چه میگذرد، بیشتر خود را نشان میدهد. هفته پیش به تفصیل درباره«نجلا ۲» نوشتیم و حالا نوبت به «خوشنام» است. سریالی که در قسمت اخیر سراغ شوخی توالتی هم رفت ولی چنین تمهیداتی ضعف سریال را بیش از پیش عیان میکند. گزارش هفتصبح درباره سریال «خوشنام» و دلایل ناکامی آن را بخوانید.
مورد اول| فضای کلی
بعد از پخش نوروزی زیرخاکی ۳، شبکه یک تصمیم گرفت کنداکتور رمضان خود را هم به یک سریال کمدی اختصاص دهد. قرعه به نام «خوشنام» ساخته علیرضا نجفزاده افتاد که محور داستان آن درباره جوانی به نام شهرام با بازی هومن حاجیعبداللهی است. او به یک باره تصمیم گرفته دست از رفتارهای بد پیشین بردارد و تبدیل به جوانی مبادی آداب و مردمدار شود. در این کشمکش رفیقی به نام فریدون (عباس جمشیدیفر) را کنار خود دارد. در اوج تنگدستی هم برنده ۳۰۰میلیون جایزه مشتریان یک شرکت شده. در سریال چند خط عشق و عاشقی هم وجود دارد.
مورد دوم | داستان کشدار و کلیشهای
کافی است چند سطر دیگر درباره «خوشنام» به سطور بالا اضافه شود تا بهطور کامل پی به داستان سریال و موقعیت شخصیتها ببرید. آیا برای این چند خط نیاز است ۱۰ قسمت به یک سریال اختصاص یابد؟ اولین ضربهای که به سریال وارد میشود، همین کشدار بودن اتفاقات است. لطمه بعدی به کلیشههای قصه برمیگردد. پررنگترین آن داستان تحول شهرام است که بارها این ماجرا را دیدهایم و حالا به دم دستترین حالت ممکن در «خوشنام» مورد استفاده قرار گرفته.
سریالی مثل «روزی روزگاری» اگر تحول یک آدم را نشان میداد، برای آن اسباب دراماتیک به اندازه کافی در اختیار داشت. «خوشنام» اما فاقد هرگونه ابزاری برای باورپذیر کردن روند تحول شهرام است. ضعفهای سریال روی کیفیت بازی بازیگران هم اثر منفی گذاشته و باعث شده تلاش آنها نتیجه ندهد. حتی بازی عباس جمشیدیفر که ذاتا «شیرین» است و مخاطب را با خود همراه میکند، این بار به دل نمینشیند.
مورد سوم| شوخی توالتی
از «خوشنام» به عنوان یک سریال کمدی یاد میشود اما به سختی میتوان دیالوگ یا موقعیتی در آن پیدا کرد که قدرت خنداندن داشته باشد. در قسمت اخیر که جمعه شب روی آنتن شبکه یک رفت، تمهید شوخی با توالت رفتن شخصیت اوستا (حمید لولایی) مورد استفاده قرار گرفت. نتیجهای که بهدست آمد اما یک موقعیت چرک و دمده بود. آیا واقعا مخاطب به «عجله داشتن اوستا برای رفتن به دستشویی» یا «تفاوت توالت ایرانی و فرنگی» میخندد؟
آیا موقعیت حضور فامیل دم در توالت و صحبت درباره مسائل مهم، جذاب و خندهآور است؟ علیرضا نجفزاده در سریال «بوتیمار» نیز نقبی به شوخی توالتی زده بود اما آن ماجرا در راستای قصه بود (ویلایی که مشکل آب داشت) و بیش از حد نیز کش نیامد. «خوشنام» میخواهد از شوخی توالتی که عطاران از آن زیرکانه بهره میبرد، استفاده کند اما این تمهید مثل دیگر تلاشهای سریال خامدستانه است. نتیجه این میشود که مخاطب باید یک سکانس تهوعآور را تحمل کند.
مورد چهارم| کپی از عطاران
«خوشنام» مثل خیلی از سریالهای تلویزیون، شخصیت اصلی و خرده داستانهای فرعی(رفیق بامرام، عشق و عاشقی، صفای مردم پایین شهر و … ) را از الگوی مردمان طبقه فرودست وام گرفته. نمونه با کیفیت این سریالها را در آثار عطاران میدیدیم اما در «خوشنام» ویژگیهای غالب این طبقه بهدرستی در خدمت داستان و موقعیتها قرار نگرفته و تبدیل به یک کپی دستچندم شده.
مورد پنجم| اشتباه استراتژیک
در تحلیل مربوط به «نجلا ۲» اشاره کردیم که شبکه سه در انتخاب این سریال برای نوروز و رمضان دچار اشتباه استراتژیک شده. این اتفاق در شبکه یک هم رقم خورده و حالا با یک سریال مواجهیم که در حد و اندازه «سریالهای رمضانی» نیست. «خوشنام» نه کمدی است و نه نشانهای از سریالهای ماه رمضان دارد. بحث تحول که پیشتر به بهترین شکل در سریالهایی چون «صاحبدلان» نمایش داده شد، در «خوشنام» شکل کاریکاتوری گرفته است. وانگهی؛ از حالا میتوان پیشبینی کرد که جوان عاشقپیشه و تند مزاج سریال، عاقبت بخیر میشود.