سرنوشت باغ‌وحش مرموز حسن رعیت
روزنامه هفت صبح، نگین باقری| عظمت می‌گویم، عظمت می‌شنوید. خانه-باغ «حسن رعیت»، عمارت عظیمی است در ۱۸ کیلومتری جاده مخصوص کرج. آن‌چیزی که این خانه-باغ را تمام این سال‌ها مرموز می‌کرد نه مساحتش، بلکه حیوان‌های متنوعی بود که در آن نگهداری می‌شد. با این حال این روزها دیگر به جز پارس کردن یکی دو تا سگ از داخل آن صدای موجود دیگری شنیده نمی‌شود.
هفته پیش اولین دادگاه حسن میرکاظمی معروف به حسن رعیت برگزار شد و حالا رئیس اداره نظارت بر حیات وحش استان تهران می‌گوید حیوانات او قبل از عید به دو باغ وحش دیگر منتقل شدند و مجوز این باغ وحش خصوصی باطل شده است. همسایه‌های این عمارت هم حرف‌های او را تایید می‌کنند.
حسن رعیت را هر کسی به یک چیز می‌شناسد. عکس مشترک او با بابک زنجانی، تصویر او روی موتور با یک کلت کمری در ۱۲سال پیش و یا عکس‌های باغ وحش خصوصی او چیزهایی هستند که این متهم اقتصادی با آنها شناخته می‌شود. مدیرکل محیط زیست کل کشور به هفت صبح می‌گوید:«مدیر باغ وحش درخواست داد حیوانات از اینجا خارج شوند.»
به گفته رئیس اداره نظارت بر حیات وحش تهران ممکن است این درخواست به خاطر هزینه‌های بالای نگهداری این حیوانات صادر شده باشد. او می‌گوید: «ما اواخر آذر ماه با درخواست آنها برای انتقال حیوانات موافقت کردیم و احتمالا کمی بعد این اتفاق افتاده باشد.» درباره اینکه دقیقا چه تاریخی این مجموعه تعطیل شده نگهبان شرکت نزدیک به آن به هفت صبح می‌گوید: «قبل از عید در چند سری حیوانات را در خودروهای مخصوص خود از این جا به بیرون آوردند.»
*** شعارهای روی دیوار
ایرانیت‌های سبز رنگ، سیم‌های خاردار و میله‌های آهنی دورتادور آن را پوشانده است. یک جسم تیز، احتمالا سنگ، روی دیوار نزدیک به در ورودی چند جمله خراشیده که یکی از آنها «مرگ بر سرمایه‌دار» است. خانه باغ مرموز او، حتی در گوگل مپ ثبت جغرافیایی شده است. چرا مرموز؟ چون از هیچ جای آن نمی‌شود به داخل سرک کشید.
بهترین راه برای رسیدن به این عمارت بزرگ، جاده مخصوص است. اما از اتوبان تهران-کرج هم زیرگذر مخروبه‌ای به آن راه دارد. مردم این منطقه می‌گویند که این محدوده روزی محل رفت‌وآمد افراد مهمی بوده ولی حالا آفتاب رنگ و روی در را برده و می‌شود تشخیص داد در شرقی آن خیلی وقت است باز و بسته نشده. با زدن زنگ در آیفون هیچ صدایی به گوش نمی‌رسد. با زدن در هم فقط یک سگ پیت بول تریر کرمی رنگ بالای نرده‌ها می‌آید و زل می‌زند توی چشم‌ها.
ارتفاع دیواره‌ها و ورقه‌های ایرانیتش تا ۹ متر کشیده شده اما درخت‌ها آنقدر بلند هستند که شاخه‌هایشان از آنها هم بالاتر زده است. فقط روزی یکی دو کارگر هر روز آنجا می‌روند و به آنها آب می‌دهند یا به گل‌ها رسیدگی می‌کنند. این را کارگر نگهبان شرکت ایران فلز که آن هم متعلق به حسن رعیت بوده می‌گوید. روبه‌روی آن دو واحد مسکونی هم هست که کارگران آنجا زندگی می‌کنند. محاسبات گوگل مپ می‌گوید این باغ ۱۸ هزار و ۶۰۰ متر مربع مساحت دارد. باغ مرموزی که به بهشت گمشده رعیت مشهور است.
*** حیوانات کجا رفتند؟
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش تهران درباره این جابه‌جایی اینطور می‌گوید:« پرندگان به یک مرکز نگهداری مجاز در قم انتقال داده شدند و بقیه به مرکز مجاز دیگری در استان البرز. مسئولان محیط زیست کشور و استان تهران تاکید دارند که این تعطیلی به بازداشت و برگزاری جلسات دادگاه حسن رعیت مرتبط نبوده است. رعیت متولد سال ۱۳۵۱ است وتابستان سال ۹۸ در همین باغ وحش بازداشت شد.
هفته پیش جلسات دادگاه او به دلایل اخلال در نظام پولی و ارزی برگزار شد. به گفته منتظمی « این انتقال ارتباطی به نوع مجوز آن نداشته است.» باغ وحش رعیت اگرچه مجوز دارد و قانونی است اما فعالان محیط زیست می‌گویند در دولت دهم او توانسته بود با کمک رانت و ارتباطات زیادی که داشت این مجوز را از سازمان محیط زیست دریافت کند. کریمی رئیس اداره نظارت بر حیات وحش تهران درباره این مجوز اینطور می‌گوید:
«آن زمان سازمان حفاظت از محیط زیست کل مسئول صدور مجوزها بود و هر شخص حقیقی و حقوقی می‌توانست درخواست مجوز مرکز نگهداری حیوانات دهد. ولی هیچ رابطه مالی خاصی بین رعیت و سازمان محیط زیست نبود.» به گفته او این سازمان هر هفته یا هر دو هفته یک بار از این مرکز بازدید کرده و حیوانات در شرایط خوبی مورد نگهداری قرار می‌گرفتند.
آنطور که یکی از فعالین محیط زیست به هفت صبح می‌گوید، استانداردهای مجموعه خصوصی او حتی از منطقه باراجین هم بالاتر بوده. کریمی می‌گوید امروز مجموعه نگهداری از حیوانات خصوصی دیگر در تهران وجود ندارد. او اضافه می‌کند: «البته مدیر باغ وحش می‌گفت آنجا آنقدرها هم خصوصی نیست و گاهی مدارس با هماهنگی قبلی از آن بازدید می‌کردند.»
*** یک ببر شناسنامه‌دار
درباره حیوانات رعیت همیشه شایعات زیادی وجود داشت. مثلا می‌گفتند در مجموعه او ۱۶ قلاده ببر نگهداری می‌شوند ولی کرمی می‌گوید که آنها هر بار حیوانات را در چک لیست بررسی می‌کردند و فقط یک ببر سه، چهار ساله شناسنامه‌دار آنجا وجود داشته که دیگر به البرز منتقل شده است. «بیشتر این حیوانات شامل انواع پرنده‌های آبزی و کنارآبزی مانند درنا و فلامینگو و … بوده‌اند.»
همسایه او می‌گوید آنجا شتر هم نگهداری می‌کردند. کریمی همچنین درباره ابطال مجوز او به هفت صبح اینطور توضیح می‌دهد: «وقتی درخواست انتقال صادر شد، با این درخواست موافقت کردیم و به این دلیل که دیگر حیوانی برای بازدید و بررسی ما وجود ندارد این مجوز باطل شده است.» با این اتفاق پرونده مرموزترین باغ‌وحش خصوصی این متهم اقتصادی هم برای همیشه بسته می‌شود.
