زورآزمایی خریداران و فروشندگان سهام در بورس
روزنامه هفت صبح | تابلو هر نمادی را در بورس پیش‌رویتان باز کنید با اعداد و ارقام مختلفی روبه‌رو می‌شوید که در نگاه اول شما را حسابی گیج می‌کنند. در ستون هفتگی تابلوخوانی تصمیم داریم سراغ تک تک این اعداد و ارقام برویم تا ببینیم هر کدام از آنها چه اطلاعاتی در اختیار ما می‌گذارند.
اطلاعات حقیقی و حقوقی برای معاملات هر نماد، روی تابلو آن در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس به نشانی tsetmc.com قابل مشاهده است. این اطلاعات به ما می‌گوید در معاملات امروز چه تعداد از خریداران را شرکت‌های حقوقی و چه تعدادی را افراد عادی و حقیقی تشکیل می‌دادند.
مثلا نماد شستا در آخرین روز معاملات یعنی چهارشنبه گذشته میزبان ۱۵۳هزار معامله با حجم ۳۰۴میلیون سهم بوده. از این تعداد حدود ۳۰۱میلیون سهم توسط افراد حقیقی و سه میلیون سهم توسط شرکت‌های حقوقی فروخته شده است. در طرف مقابل در جمع خریداران، ۲۱۲میلیون سهم را افراد حقیقی و ۹۲میلیون سهم را شرکت‌های حقوقی خریده‌اند.
از آنجا که حجم خرید حقوقی بیشتر از حجم فروش آنهاست، اصطلاحا به این اتفاق، انتقال مالکیت از حقیقی به حقوقی گفته می‌شود که نشان می‌دهد در این روز سهام شستا از سهامدارانی مثل ما و شما به شرکت‌های بورسی منتقل شده است. اطلاعات دیگری که روی تابلو هر نماد قابل مشاهده است، تعداد سفارش‌های خرید و فروش است.
بعضا این ارقام را با تعداد خریداران و فروشندگان اشتباه می‌گیرند. باید توجه داشته باشید که یک نفر می‌تواند در طول روز چند سفارش برای خرید و فروش سهام ثبت کند. مقایسه این ارقام با حجم خرید و فروش سهام می‌تواند نشان دهد در هر سفارش چقدر پول جابه‌جا شده. مثلا چهارشنبه ۳۰۴میلیون سهام شستا توسط ۳۱هزار سفارش خرید معامله شده است.
این یعنی هر سفارش خرید شامل ۹هزار و ۸۰۰سهم با میانگین قیمت هزار و ۵۰۸تومان بوده و خریداران در هر سفارش به طور میانگین ۱۴٫۸میلیون تومان شستا خریده‌اند. به این رقم سرانه خرید می‌گویند. در طرف مقابل سرانه فروش شستا در همین روز با توجه به تعداد ۹۵هزار سفارش فروش، حدود چهار میلیون و ۸۰۰هزار تومان محاسبه می‌شود.
تفاوت سرانه خرید و سرانه فروش در هر نماد می‌تواند به ما نشان دهد چه کسانی در حال خرید سهام شرکت هستند. اگر سرانه خرید بزرگ‌تر باشد، یعنی خریداران عموما سهامداران بزرگ بورس هستند و فروشنده‌ها از سهامداران خرد تشکیل شده‌اند.
اصطلاحا به این اتفاق ورود پول هوشمند و به برعکس آن خروج پول هوشمند می‌گویند. ورود پول هوشمند می‌تواند یک اتفاق مثبت برای سهام یک شرکت به حساب بیاید چراکه بعضا معتقدند، سهامداران بزرگ، کمتر از خرده‌سهامدارها اشتباه می‌کنند.
