زندگی در تهران بهتر است یا وین؟
روزنامه هفت صبح | واحد اطلاعات مجله اقتصادی اکونومیست مطابق هر سال فهرستی از بهترین شهرهای جهان برای سکونت را ارائه کرده است. در این فهرست وین برای سومین سال متوالی رتبه اول را کسب کرده ولی تهران در رده ۱۷۲ جهان قرار دارد. برایمان سوال شد که معیارهای این رده‌بندی چیست و چرا تهران از آخر دهم شده است و پایتخت اتریش، رتبه یک را کسب کرده است.
یک: رتبه‌بندی شهرها در این رده‌بندی با ۵ شاخص کلی انجام می‌شود: امنیت، سلامت، فرهنگ و محیط، آموزش و زیرساخت‌ها.
دو: در بخش امنیتی که ۲۵درصد از نمره را تشکیل می‌دهد، میزان جرایم خرد و خشن و خطر جنگ و تروریسم و آشوب ارزیابی می‌شود. نمره وین در این شاخص ۱۰۰ است و یعنی هیچ‌یک از این خطرات در این شهر وجود ندارد اما نمره تهران در این شاخص ۵۵ است. البته این بهترین نمره ما است. بخشی از کمبود نمره ما در این شاخص به دلیل وضعیت منطقه و سیاست خارجی طبیعی است ولی وقتی وضعیت جرایم در تهران و وین را با هم مقایسه می‌کنیم؛ به داده‌های جالبی می‌رسیم.
سه: برای این کار از سایت Numbeo استفاده کردیم که با پیمایش از کاربران خود میزان جرم در شهرها را مشخص می‌کند. شاخص جرم در وین ۲۶٫۸۵ و شاخص جرم در تهران ۵۵٫۶۶ است. بیشترین جرایم گزارش شده در تهران رشوه و فساد اداری و بعد دزدی وسایل خودرو است و بدترین مشکل وین در زمینه جرم، معتادان و خرده‌فروشان مواد مخدر هستند.
چهار: در زیرشاخه سلامت، به‌جز شاخص‌های عمومی مراقبت درمانی، دسترسی و کیفیت مراقبت درمانی در بخش خصوصی و عمومی و دسترسی به داروهای بدون نسخه ارزیابی شده است. نمره وین در این شاخص هم ۱۰۰ و نمره تهران ۴۵٫۸ است ولی نکته جالب این است که طبق شاخص‌های دیگری مثل GHS نمره پایین تهران در این شاخص مربوط به مسایل پزشکی مثل تشخیص، پاسخ یا پیشگیری و بهداشت نیست بلکه به قواعد و سیاست‌گذاری و نیز ریسک‌هایی مثل ریسک‌های محیط زیستی مانند مسئله گرد و غبار ربط دارد.
پنج: بدترین نمره تهران در این ارزیابی مربوط به بخش فرهنگ و محیط است. این بخش ۹ زیر شاخه دارد و از دما و رطوبت تا محدودیت‌های دینی یا اجتماعی را در برمی‌گیرد. دسترسی به مناطق ورزشی و فرهنگی نیز بخش دیگری از این معیار است. نمره تهران در این بخش ۳۲٫۹ است که حتی از شهر دمشق پایین‌تر است. البته نمره وین هم برخلاف دو معیار قبلی ۱۰۰ نیست و نمره ۱۰۰ متعلق است به شهر ونکوور کانادا.
شش: در این بخش فقط آمارهای مربوط به سینما را بررسی می‌کنیم. درکل ایران سال ۹۷ با داشتن ۲۶۸ سالن سینما، تعداد مخاطبان سینما ۲۷ میلیون نفر بوده ولی در وین با جمعیت ۲ میلیون نفری و داشتن ۲۸ سینما، در سال ۲۰۱۸ که قبل از کرونا بوده، ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر به سینما رفته بودند.
هفت: در بخش آموزش نمره تهران ۵۰ از ۱۰۰ و وین ۱۰۰ از ۱۰۰ است. در این بخش صرفا شهریه مدارس را با هم مقایسه کردیم. یک سال تحصیل سال پایانی دبیرستان در مدرسه بین‌المللی آمریکایی وین(یکی از بهترین مدارس اتریش) ۲۲ هزار و ۷۰۰ یورو شهریه دارد و با توجه به حقوق میانگین ماهانه ۲۲۰۰ یورویی در این شهر یعنی یک والد باید حقوق ۱۰ ماه خود را برای مدرسه یک فرزند بدهد.
در تهران هم البته وضعیت چنین است اگر حقوق میانگین را ۶ میلیون در نظر بگیرید و شهریه یک‌سال چنین مدرسه‌ای را ۶۰ میلیون تومان.
البته محیط مدرسه آمریکایی وین از حیث وسعت و امکانات ورزشی و فضای سبز با محیط اغلب مدارس غیردولتی ایران قابل مقایسه نیست.
هشت: و در نهایت در شاخص پایانی به زیرساخت‌ها می‌رسیم که شامل شبکه جاده‌ای، مترو، اتوبوس، آب، برق و… است. در این زمینه جالب خواهد بود اگر بدانید که با بررسی قیمت‌ها به این نتیجه می‌رسیم که شما در وین باید برای خدمات زیرساختی مثل آب و برق و… ۱۰برابر تهران هزینه کنید (و البته حقوق‌تان هم تقریبا ۱۰ برابر تهران است) اما قیمت خودرو در وین، بیش از دو برابر تهران است!
۹ : در زمینه مسکن هم اجاره خانه در تهران نسبت به وین یک‌دوم و شاید کمتر است. مثلا یک آپارتمان سه‌خوابه در مرکز شهر تهران به روایت سایت نامبئو، ۱۵۴۷ دلار اجاره ماهانه دارد و در مرکز شهر وین ۲۰۴۰ دلار.
۱۰: نکته جالب پایانی در مورد این رده‌بندی این است که نسبت به سال گذشته و احتمالا به دلیل محدودیت‌های کرونایی، شهرهای نیوزلند و استرالیا بیشترین میزان افت رتبه را داشتند. در مقابل سه شهر فرانفکورت، هامبورگ و دوسلدورف آلمان، بیشترین میزان افزایش میزان کیفیت زندگی را تجربه کردند.
