حرکت زنان روی خط باریک قرمز سینما
روزنامه هفت صبح | این روزها که حرف از عدم نمایش قاتل و وحشی است مروری‌کوتاه داریم بر چند نقش ملتهب در سینمای ایران.
* فریماه فرجامی در سرب. تماشاگران هنوز با حیرت صحنه‌ای را از جشنواره سال ۱۳۶۶ به یاد دارند که در آن فریماه فرجامی در نقش زنی یهودی در دهه ۲۰ موهایش را به ظن تیفوس به دستور پزشک صهیونیست بر باد می‌دهد و سوار بر درشکه در گفت‌وگو با همسرش امین تارخ کلاه از سر برمی‌دارد و سر برهنه‌اش را آشکار می‌کند. در نمایش‌های تلویزیونی سرب این صحنه حذف شده است.
* فریماه فرجامی در نرگس. او کاراکتر آفاق را ایفا می‌کند. یکی از اولین نمایش‌های زنان در نقش‌های بزهکارانه. آیا او یک سارق است یا زنی با سابقه روسپیگری؟ نقش او در این فیلم آنچنان پررنگ است که گروهی می‌گفتند اسم فیلم باید آفاق بود نه نرگس که توسط عاطفه رضوی ایفا می‌شد. فیلمنامه فیلم را فریدون جیرانی نوشت. فیلم بعد از یک ماه از پرده پایین کشیده شد.
* افسانه بایگان در سربداران، در نقش شاهزاده ترک اولین تصویر زن جوان در صفحه تلویزیون پس از انقلاب ایران است. همان‌موقع زمزمه بین مردم بلند شده بود که عجب!
* لیلا حاتمی در آب و آتش. آب و آتش در حوزه هنری تولید شد و سرآغازی بود برای عزل حجت‌الاسلام زم از حوزه هنری. ماجرای زنی خیابانی که نیمه‌شبی سر راه یک نویسنده شکست‌خورده قرار می‌گیرد و او را با طبع لطیف شاعرانه‌اش به شگفتی وامی‌دارد. هرچند زیبایی‌اش هم بی‌تاثیر نبوده است! ساخت چنین فیلمی در حوزه هنری عجیب بود و اعتراض نماینده‌ها را به دنبال داشت که می‌گفتند نمی‌توانند همراه خانواده خود به دیدن چنین فیلمی بروند. لیلا حاتمی و پرویز پرستویی و آتیلا پسیانی بازیگران اصلی این فیلم بودند و فریدون جیرانی سازنده‌اش.
* هدیه تهرانی در قرمز. اقتباس جیرانی از فیلمی فرانسوی به نام ماتیک که بر مبنای شهرت ناگهانی هدیه تهرانی ساخته شد. زنی که تحت شکنجه همسر متعصب و سنتی‌اش قرار می‌گیرد. در صحنه‌ای با پای برهنه به خیابان می‌گریزد و …
* بیتا فرهی در هامون. زنی شوهردار که ظن رابطه غیرافلاطونی‌اش با یک بسازوبفروش دیگر می‌رود.
* ترانه علیدوستی در زندگی مشترک آقای محمودی و بانو. در نقش همسر پیمان قاسمخانی و خواهرزاده هنگامه قاضیانی. با دوست همسرش در ترکیه تلفنی قرار می‌گذارد و مورد توجه ویژه شوهرخاله‌اش یعنی حمید فرخ‌نژاد قرار می‌گیرد.
ترانه علیدوستی در مادر قلب‌اتمی. دختری که از مهمانی بیرون می‌آید و مست است اما خب بعدا مشخص می‌شود که از اقلیت‌های مذهبی و ارمنی است و حتی دختر کشیش.
* مهناز افشار در برف روی کاج‌ها. همسرش او را ترک کرده و در غیاب همسرش با جوان همسایه‌شان (صابر ابر) ارتباط عاطفی پیدا می‌کند تا جایی که به بازگشت همسرش جواب منفی می‌دهد. در اصلاحات بعدی از قرار این جمله به فیلم اضافه شد که شوهر (در نقش مهدی پاکدل) همان هنگام ترک از او طلاق گرفته است.
* هستی مهدوی در پنجاه کیلو آلبالو. در شرف ازدواج با مردی دیگر است که مجبور می‌شود به شکل مصلحتی به عقد جوانی دیگر یعنی ساعد سهیلی دربیاید. همین سوژه موجب حملات علیه فیلم و پایین کشیدن آن از پرده شد.
* مرجان شیرمحمدی در ملاقات با طوطی. در نقش ثریا، زنی جوان که خب کسب‌وکار مناسبی ندارد! او به‌همراه دوست تیغ‌زنش با بازی ماهایا پطروسیان زوج بامعرفتی را تشکیل می‌دهند. در فیلمی از علیرضا داوودنژاد.
* نیکی کریمی در فیلم نیمه پنهان. در نقش زنی که به ازدواج با یک قاضی درآمده اما ناگهان یاد عشق دوران جوانی‌اش به یک مرد روشنفکر می‌افتد. این رابطه فقط در حد خاطرات و یک ملاقات در خیابان پس از یک مجلس ختم محدود می‌شود اما اعتراضات گروه‌هایی را برانگیخت.
* لیلا حاتمی در فیلم من. در نقش زنی خشن که از موضعی بالا با مردان اطرافش در ارتباط است. یک تصویر هنجارشکنانه از پرسونای مرسوم حاتمی.
* مهتاب کرامتی در مومیایی ۳٫ در نقش یک نوع مامور مخفی در قواره‌های باند گرل.
* الناز شاکردوست در رسوایی. در بازآفرینی شیخ صنعان توسط مسعود ده‌نمکی. دختری که می‌رود دل و ایمان روحانی محل با بازی اکبر عبدی را بر باد دهد!
* هدیه تهرانی در شوکران. دل به مهندس جوان می‌بازد. با او به خانه خود می‌رود و دری که به روی هردویشان بسته می‌شود.
طناز طباطبایی و مهناز افشار در ارادتمند، نازنین، بهاره و تینا. ماجرای سه دختر که با اغوای مردان و رفتن به مهمانی‌ها و گعده‌های آنها از آنان انتقام می‌گیرند. یک نوع استقبال از می‌تو با افشار و طباطبایی و آیدا ماهیانی با موهای طلایی. فیلم البته بعید است بتواند از سد توقیف عبور کند. فیلم را عبدالرضا کاهانی ساخته است.
