روز سلطنت چهار لیتری‌ها درقطع سیستم عرضه سوخت
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | از حول و حوش ساعت ۱۲ ظهر دیروز خبرهایی منتشر شد مبنی بر قطع سیستم عرضه سوخت در جایگاه‌های بنزین سطح کشور. مشکل اینجا بود که سامانه هوشمند کارت سوخت قطع شد و بنابراین امکان فروش بنزین وجود نداشت. ساعاتی بعد اولین شایعات ضد و نقیض در مورد اینکه پای حمله سایبری در میان است بیرون آمد. این موضوع ابتدا تکذیب شد اما در نهایت مرکز ملی فضای مجازی رسما آن را تایید کرد.
در این فاصله تلاش‌ها برای راه‌اندازی مجدد جایگاه‌های سوخت و عرضه بنزین به صورت آزاد صورت گرفت. اگرچه استفاده از سهمیه کارت‌های سوخت همچنان مقدور نیست. تعطیلی چند ساعته جایگاه‌های سوخت باعث سرگردانی خیلی از شهروندان و افزایش شدید ترافیک عصر سه‌شنبه در تهران و شهرهای بزرگ شد. این گزارش روایتی است قدم‌به قدم از همه اخباری که در مورد این اختلال غیرمنتظره در عرضه بنزین منتشر شد.
۱۲ ظهر : حوالی ساعت ۱۲ ظهر اولین خبرها در مورد بروز اختلال در عرضه بنزین منتشر شد. ابتدا بعضی کاربران از شرق تهران نوشتند که جایگاه‌ها تعطیل شده و بعد به مرور مشخص شد که مشکل سراسری است.
۱۲:۳۰ بعدازظهر: تقریبا نیم‌ساعت بعد اولین واکنش رسمی را داشتیم. رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت تایید کرد در سامانه هوشمند کارت سوخت اختلال نرم‌افزاری پیش آمده اما او گفته بود امکان سوخت‌گیری با قیمت آزاد وجود دارد.
۱۲:۳۸ بعدازظهر : اولین منبعی که اعلام کرد قطعی عرضه بنزین به علت حمله سایبری است، خبرگزاری ایسنا بود. این خبر البته دقایقی بعد از روی خروجی این خبرگزاری حذف شد و مسئولان ایسنا توضیح دادند که این خبر جعلی بود.
۱۲:۴۰ بعدازظهر : سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در جمع خبرنگاران گفت پمپ‌بنزین‌های اغلب نقاط کشور دچار وقفه شدند و توضیح داد:« جلسه‌ای فوری درباره اختلال سامانه هوشمند سوخت در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در حال برگزاری است که به‌محض پایان یافتن جلسه اطلاع‌رسانی عمومی خواهد شد.» سخنگوی وزارت نفت هم مدعی شد که برای سوخت‌گیری با قیمت آزاد مشکلی وجود ندارد. خبری که ساعاتی بعد تکذیب شد.
ساعت ۱ بعدازظهر: در حالی که مسئولان وزارت نفت و اتحایه جایگاه‌داران اعلام کرده بودند که امکان سوخت‌گیری با قیمت آزاد در جایگاه‌ها وجود دارد، بخش خبری ساعت ۱۳ شبکه خبر در گزارش‌های میدانی نشان داد که پمپ‌بنزین‌های سطح شهر تهران تعطیل هستند و سوخت‌گیری آزاد هم ممکن نیست.
۱:۱۰ بعدازظهر: اداره کل روابط‌عمومی وزارت نفت اطلاعیه‌ای منتشر کرد از این قرار: « هم‌اکنون سوخت‌گیری در جایگاه‌های عرضه سوخت مشکلی ندارد و باوجود خارج شدن سامانه هوشمند سوخت از مدار، مردم می‌توانند با قیمت آزاد سوخت‌گیری کنند. کارشناسان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در حال بررسی مشکل فنی ایجاد شده و رفع آن هستند و این اطمینان به هموطنان عزیز داده می‌شود که هیچ مشکلی برای سهمیه سوخت هموطنان ایجاد نخواهد شد.»
۱:۲۵ بعدازظهر: علی فروزنده سخنگوی وزارت نفت اعلام کرد بعضی جایگاه‌ها خودشان عرضه سوخت را متوقف کردند. این اظهارات او را بخوانید: «گزارش‌های مردمی حاکی از این است که در برخی جایگاه‌های عرضه سوخت، جایگاه‌داران عرضه سوخت را متوقف کرده‌اند. در جایگاه‌هایی که عرضه سوخت به‌صورت کامل متوقف شده است، تا دقایقی دیگر عرضه سوخت با نرخ آزاد آغاز می‌شود.»
۱:۲۸ بعدازظهر: خبرگزاری ایرنا نوشت:«کارشناسان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در سراسر کشور به جایگاه‌های سوخت اعزام شده‌اند تا سامانه هوشمند را به صورت دستی از مدار خارج کرده تا امکان سوخت‌گیری با نرخ آزاد و خارج از سامانه هوشمند امکان‌پذیر باشد.» در ساعات بعدی هم خبرگزاری‌ها فهرستی از اسامی جایگاه‌هایی را که امکان سوخت‌گیری به صورت آزاد در آنها وجود دارد منتشر می‌کردند.
۱:۳۰ بعدازظهر : احمد وحیدی وزیر کشور در واکنش به شایعه گرانی بنزین اعلام کرد: «هیچ برنامه‌ای برای گرانی بنزین وجود ندارد و اختلال در ارائه خدمات در برخی از پمپ‌‌بنزین‌ها ناشی از یک اشکال فنی و سامانه‌ای است که به‌زودی رفع می‌شود.»
۱:۴۲ بعدازظهر: تقریبا همزمان با قطعی عرضه بنزین در جایگاه‌های سوخت کشور تصاویری منتشر شد از نمایش بعضی شعارهای سیاسی روی تابلوهای شهری در اصفهان. خبرگزاری مهر با تایید رسمی این شایعات نوشت: »تعدادی از تابلوهای شهری اصفهان و همچنین تابلوهای جایگاه‌های سوخت در این استان امروز به دلیل هک شدن سراسری، مطالب غیراخلاقی را منتشر کرد.»
۲:۲۰ بعدازظهر: به‌رغم اینکه خبرگزاری ایسنا خبر دو ساعت پیش مبنی بر ارتباط قطع عرضه بنزین با حمله سایبری را حذف کرده بود، این بار خبرگزاری فارس از« احتمال حمله سایبری در آستانه سالگرد حوادث آبان ۹۸ »خبر داد. در گزارش خبرگزاری فارس آمده بود: «شباهت‌های هماهنگی رسانه‌ای و عملیات میدانی جریان ضد انقلاب در این ماجرا شائبه حمله سایبری به پمپ بنزین را تقویت می‌کند.»
۳ بعدازظهر : رسانه نورنیوز نزدیک به یکی از مسئولان ارشد شورای عالی امنیت ملی کشور تایید کرد که حمله سایبری صورت گرفته است.
۴ بعدازظهر : مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان توضیح داد: «رایانه‌های موجود در جایگاه‌های سوخت با ترمینال‌ها ارتباط دارند که با وجود این مشکل ارتباط بین آنها قطع شده است. متخصصان امر در تلاشند تا با نصب نرم‌افزارهای مناسب جایگاه‌ها را فعال کنند. برخی از کارشناسان ما نیز نحوه سوخت‌گیری را آفلاین کرده‌اند تا سوخت‌گیری انجام شود. در استان تهران این مورد را فعال کردیم و تنها ۱۵ جایگاه ما فعال نیست، در شهرستان‌ها هم به‌طور مداوم این مشکل را برطرف می‌کنیم.»
۰۵:۱۲ عصر: امیر ناظمی رئیس سابق سازمان فناوری اطلاعات و معاون آذری‌جهرمی در توئیتی نوشت:
« زیرساخت شبکه جایگاه‌های سوخت کشور، یک شبکه اختصاصی است و اینگونه اتصالات از طریق شبکه اینترنت برقرار نمی‌شده است.» این توئیت او را بعضی اینطور تفسیر کردند که موضوع صرفا حمله سایبری نیست و نیروی انسانی در خرابکاری دخالت داشته است.
۵:۴۸ عصر : مرکز ملی فضای مجازی با صدور یک اطلاعیه حمله سایبری را تایید کرد و توضیح داد: « ساعت ۱۱ صبح روز سه‌شنبه چهارم آبان‌ماه ۱۴۰۰ مرکز « افتا» گزارشی درخصوص حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت کشور اعلام کرده و به تبع آن جایگاه‌ها در ارائه خدمات سوخت‌رسانی از مدار خارج شدند.»
