روایتی دست اول از شب پرآشوب استانبول
روزنامه هفت صبح، احسان نادرپور | اعلام وضعیت قرمز کرونایی، شهر های ترکیه را بر هم ریخت. شب شنبه وقتی ساعت از ۹ گذشته بود و مردم از بالکنهای خانهشان برای تشویق کادر پزشکی در خط مقدم مبارزه با کرونا برمیگشتند خبر دو روز قرنطینه کامل شهر مخابره شد. در ابتدا جزئیات زیادی از این اتفاق به بیرون درز نکرد.
بیانیه دولت فقط خبر از قرنطینه میداد. این خبر توسط وزارت کشور به رسانهها مخابره شد. وزارت کشور ترکیه به منظور مقابله با گسترش ویروس کرونا از ساعت ۲۴ جمعه به مدت ۴۸ ساعت تا «۱۲ آوریل» در ۳۰ کلانشهر مقررات منع آمدوشد اعلام کرد.
بر اساس بیانیه وزارت کشور ترکیه، از شهروندان مقیم استان زونگولداغ و سی کلانشهر آدانا، آنکارا، آیدین، بالیکاسیر، بورسا، دنیزلی، دیاربکر، ارزروم، اسکیشهیر، آنتالیا، غازعنتب، حتای، استانبول، ازمیر، قهرمانماراش، کایسری، کوجاایلی، قونیه، مالاتیا، مانیسا، ماردین، مرسین، موغلا، اردو، ساکاریا، سامسون، شانلیاورفا، تکیرداغ، ترابزون و وان خواسته شده به مدت ۴۸ ساعت از خانه خارج نشوند.
سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه در این زمینه گفت: این یک مقررات منع آمدوشد عادی نیست. این اقدامات احتیاطی برای مقابله با شیوع کروناست.
تا امروز آمار مبتلایان ترکیه حدود ۵۰هزار نفر اعلام شده است و آمار کشتهشدگان از ۱۰۰۰نفر گذشته است. عددی که پیش از این اعلام شده بود با رسیدن به آن تمهیدات سختتری گرفته خواهد شد.
نحوه اعلام قرنطینه در استانبول صدای خیلیها را درآورد. با توجه به اینکه جزئیات مربوط به قرنطینه با فاصله از خبر اصلی منتشر شد، باعث شد که مردم برای انجام خریدهایشان عجله کنند تا در این دو روز خانههایشان خالی نماند.
هرچند بعد از ساعاتی مشخص شد فروش آنلاین مارکتهای اینترنتی و نان و داروخانه هنوز برقرار خواهد بود اما گویا این صدا دیر به مردم رسید و مردم برای خریدهایشان به اندک مارکتهایی که تا آن ساعت باز بودند رفتند. در کسری از دقیقه جلوی سوپرمارکتها و نانواییهای شهرهای مختلف ترکیه صف بسته شد و شلوغی این مراکز باعث اعتراض خیلی از خبرنگارها و مردم در شبکههای اجتماعی ترکیه شد.
البته ویدئوی درگیری در صف خرید نان در شهر کایسری هم به سرعت در شبکههای اجتماعی چرخید تا اولین زنگ هشدار را برای تصمیمهای ناگهانی بعدی به مدیران ترکیهای بدهد.این اعتراضات در سطح مردم باقی نماند. اکرم اماموغلو شهردار استانبول در همان دقایق اولیه ویدئویی از خود در توئیترش منتشر کرد تا ضمن دعوت مردم به حفظ آرامش تشری هم به دولت اردوغان بزند. اماموغلو این تصمیم دولت را ناگهانی خواند و اعلام کرد که از این تصمیم بیخبر بوده و تا الان نمیداند کارمندان شهرداری برای خدمترسانی به مردم میتوانند سر کار بیایند یا خیر.
دولت ترکیه در اجرای این قرنطینه جدی وارد شده است و جریمه ۳هزار و ۱۵۰ لیری برای نقضکنندگان قرنطینه در نظر گرفته است. روز گذشته در اولین روز قرنطینه سراسری در محله سلطان قاضی استانبول یک مغازه دار و هفت مشتری وی بهدلیل نقض ممنوعیت تردد ۳هزار و ۱۵۰ لیره جریمه شدند. این مغازهدار به پلیس گفته که مشتریان به زور وارد مغازه شدهاند اما یک زن خریدار از این مغازه اظهار داشته که پس از اطمینان از باز بودن مغازه وارد شده است.
*** خدمات رایگان قرنطینهای
دولت در قرنطینه توسط شهرداریها نان رایگان به خانههای مردم میفرستد تا از بیرون آمدن آنها به نوعی جلوگیری کند و مردم دغدغهای برای نان مصرفیشان نداشته باشند. از طرفی دیگر خرید و فروش ماسک در ترکیه ممنوع اعلام شد. پیش از قرنطینه سراسری مردم برای دریافت هفتگی پنج عدد ماسک رایگان در سامانهای که از سوی دولت اعلام شده بود ثبت نام کردند و پس از تایید مدارک آن ماسکها را از نزدیکترین داروخانه تحویل میگرفتند.
*** چی شد قرنطینه شد؟
پیش از اعلام این خبر شایعاتی مبنی بر قرنطینه سراسری و محدودیتهای بیشتر در ترکیه شنیده میشد. دولت ترکیه خیلی زود پس از انتشار اولین خبر مربوط به ابتلای شهروندانش به کرونا مدارس و دانشگاهها را تعطیل کرد و پس از آن به سراغ کافهها بارها و کلابها رفت. رستورانهای زنجیرهای هم سعی کردند صرفا سرویس بیرون بر خود را فعال کنند.
ترکیه مرحله اول قرنطینه را با دستی بازتر اعمال کرده بود. در ابتدا ورود ۶۵سالهها به بیرون از خانه را ممنوع کرد و پس از آن به سراغ ممنوعیت ورود و خروج از شهرها رفت. پروازهای ورودی و خروجی به ترکیه هم تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام شد. هرچند در همین مدت هم برخی پروازها هنوز ادامه داشت و صرفا بی سر و صدا صورت گرفت.
در مرحله بعد خروج زیر ۲۰سالهها از خانه ممنوع شد تا جلوی موج شیوع کرونا گرفته شود. ۱۲ آوریل برای ترکیه روز سرنوشت سازی بود و به نظر میرسد این قرنطینه دو روزه بهعنوان آزمایشی برای یک قرنطینه طولانیتر پس از ۱۲ آوریل بوده است. ۱۲ آوریل آخرین روز دوره پنهان ویروس کرونا پس از شروع محدودیتهای ورود و خروج به شهرهاست. در این تاریخ ۱۴ روز دوره پنهان ویروس به پایان میرسد و اگر کاهشی در شیوع این ویروس دیده نشود، احتمالا قرنطینه سراسری ادامه خواهد یافت.
*** بحران پیرمردهای لجباز!
اولین چالش دولت و شهرداریهای ترکیه شاید با پیرمردهایی شروع شد که تا قبل از آن عادت نداشتند در خانه بنشینند و باید روزشان را در خیابانها و نیمکتهای شهر و کنار آب میگذراندند. در مرحله اول که دولت از مردم خواسته بود رفتوآمدهایشان را کم کنند و بهجز موارد ضروری در خانههایشان بمانند؛ پیرمردهای سنتی ترک هیچ کاری را ضروریتر از آن نمیدانستند که وقتشان را در کنار همسن و سالهایشان و روی نیمکت بگذرانند.
به همین خاطر شهرداریها دست به کار شدند و اطراف نیمکتها نوار پیچیدند که کسی از آنها استفاده نکند. اما بعد از ساعاتی متوجه شدند مردم نوارها را کنار میزنند تا روی نیمکتها بنشینند. شهرداری تسلیم نشد و در مرحله بعد مجبور شد دونه دونه پرمردها را محترمانه از روی نیمکت بلند کند و نیمکت را از جا بکند و با جرثقیل ببرد تا شاید این راهی باشد برای خانه نشین کردن آنها.
هرچند پس از آن هم عکسی به شوخی در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود که پیرمردی به علت نبودن نیمکت روی زمین دراز کشیده است و خیابان و مردم را برانداز میکند. این اتفاق تا زمانی که ممنوعیت خروج ۶۵ سالهها اعلام شود ادامه داشت. پس از آن پلیس موظف شد که خریدهای افراد بالای ۶۵سال را انجام دهد.
آخرین خبر هم اینکه یکی از اعضای کمیسیون بحران کرونا در ترکیه گفته ریسک ابتلا به کرونا به شدت بالا رفته است و لازم است تمام کسانی که دیشب در پی اعلام قرنطینه اجباری به خیابان ها رفته اند نسبت به قرنطینه ۱۴ روزه اقدام نمایند.