رمدسیویر موجود در بازار سیاه تقلبی است؟
روزنامه هفت صبح | «رمدسیویر» یکی از داروهایی که اسمش برای درمان کرونا سر زبانها افتاد و تولید و عرضه آن در آمریکا از همان ابتدا با سر و صدای زیادی همراه بود، حالا انگار در بازار سیاه از ۱۵ تا ۶۰ میلیون تومان معامله میشود. این خبری است که رئیس سازمان غذا و دارو داده و از مردم خواسته که به سودجوها اعتماد نکنند.
محمدرضا شانه ساز دیروز گفته: « در حال حاضر داروی رمدسیویر با برچسب تقلبی به قیمتهای نجومی در بازار آزاد به فروش میرسد. این اقدام که توسط برخی افراد سودجو صورت گرفته است، توسط مراجع قضایی و انتظامی پیگیری و متخلفان تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.» به گفته او داروهای ارزان قیمت دیگر با تغییر نام و برچسب به عنوان «رمدسیویر» به مردم فروخته میشوند.
شانهساز تنها کسی نبوده که در این مورد هشدار داده است، ایرج حریرچی، قائم مقام وزارت بهداشت هم گفته: «رمدسیویر اکنون در بازار سیاه به قیمتهای ۳۰ میلیون تومان تا ۶۰ میلیون تومان به فروش میرسد. دارویی کشف کردهایم که با نام رمدسیویر به خریدار فروختهاند و با تغییر برچسب دارو، یک داروی ۱۰ هزارتومانی را با مبالغ بسیار بالا فروختهاند. مردم باید بدانند هرچه که از بازار سیاه تهیه میکنند کلاهبرداری است.»هر دوی آنها هم این اطمینان را به مردم دادهاند که اگر ثابت شود این دارو واقعا در درمان بیماری کرونا موثر است توان واردات و حتی تولید آن در داخل کشور کاملا وجود دارد.
*** اصلا هست؟
بلافاصله بعد از حرفهای شانه ساز و حریرچی بعضی از رسانههای غیر رسمی شروع به انتشار شایعهای کردند که میگفت این دارو فقط در بیمارستان مسیح دانشوری موجود است اما چون خیلی قیمت بالایی دارد فقط برای عدهای تجویز میشود. بخش دوم این خبر یعنی تجویز این دارو برای افراد به خصوص قابل تایید نیست.
اما با جست و جو در حرفهای مسئولان میشود فهمید که واقعا این دارو به صورت محدود وارد ایران شده و در مرحله آزمایش قرار داد، اصلا خود شانهساز در این مورد گفته: «در حال حاضر داروی رمدسیویر که توسط برخی از مراجع دارویی برای درمان برخی بیماران مبتلا به کرونا مورد توجه قرار گرفته است، با پیگیری سازمان غذا و دارو وارد کشور شده و برای انجام کارآزمایی بالینی همچون سایر داروهای قبلی در اختیار معاونت تحقیقات وزارت بهداشت قرار گرفته است.»
دکتر مردانی متخصص عفونی و عضو کمیته مقابله با شیوع کرونا هم به هفت صبح میگوید: «بله این دارو در کشور بوده و ما هم مدتی تجویز کردیم چون میدانستیم وزارت بهداشت دارد اما ما جزو گروهی که روی آن آزمایش انجام میدادند نبودیم و در این مورد اطلاعی ندارم.»مدتی پیش هم محمدرضاهاشمیان، رئیس بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان مسیح دانشوری به جماران گفته بود که این دارو در کنار برخی داروهای دیگر در اختیار بیمارستانهایی از جمله مسیح دانشوری گذاشته شده تا بدون توجه به سن، طبقه اجتماعی و… بیماران بد حال برایشان استفاده شود تا نتیجه آن مشخص شود.
دکتر داروساز یکی از داروخانههای بیماریهای خاص تهران هم به هفت صبح میگوید: «تا جایی که میدانم این دارو به بیمارستان مسیح دانشوری داده شده است اما نه به دلیل رانت آقای ولایتی (رئیس بیمارستان مسیح دانشوری) بلکه به دلیل مرجع بودن این بیمارستان در مورد بیماری کرونا و تخصص آن در بحث ریه اما این دارو هرگز به داروخانهها نرسید. مطمئنم که حتی یک داروخانه هم در ایران این دارو را نداشته و ندارد چون رمدسیویر قبلا نبوده و حالا منحصرا از طرف وزارت بهداشت به صورت خاص به گروههای درمانی داده میشود که اثربخشیاش را امتحان کنند.»
علیرضا. م یکی از فروشندگان سابقهدار داروهای کمیاب هم در گفت و گو با هفت صبح میگوید که خودش این دارو را ندارد اما «دست بچهها» دیده و «طلبه» هم داشته، او این احتمال را مطرح میکند که دارو از بیمارستان مسیح دانشوری به بازار سیاه نشت کرده باشد همانطور که تامی فلو وقتی از داروخانهها حذف شد و مستقیم به بیمارستانها داده شد، از بیمارستانها خارج شد و به بازار سیاه رسید. دارویی که هر برگ آن بدون دفترچه بیمه ۴۰ هزار تومان بود ناگهان به قیمت دو میلیون هم رسید.
این احتمال را داروساز داروخانه بیماریهای خاص رد میکند و میگوید: «در مورد این داروی بخصوص چنین چیزی ممکن نیست، مگر به صورت خیلی خیلی محدود در حدی که بشود تقلبیاش را درست کرد. به چند دلیل اول اینکه این دارو خیلی گران قیمت است و وزارت بهداشت بر روی عدد به عدد این دارو نظارت میکند که کجا رفته و چه شده است، حالا ممکن است یک پزشک بیوجدان دارو را بگیرد، امضا کند اما تزریق نکند و به بیرون درز بدهد اما این کار نمیتواند در حد گسترده انجام شود.
رمدسیویر با تامی فلو خیلی فرق دارد، آن داروی ارزانی بود فقط چون کم شده بود وزارت بهداشت تصمیم گرفت از طرف بیمارستانها برای بیماران بستری تجویز شود اما رمدسیویر یک داروی خاص است که قبلا در کشور نبوده و حالا خیلی محدود وارد شده است.»علیرضا.م تاکید میکند که «اگر یک دارویی زیر سنگ هم باشد میشود آن را پیدا کرد فقط باید پولش پرداخت شود اما تقلبی بودن یا نبودن دارو سخت تشخیص داده میشود، به همین دلیل باید سراغ کسانی رفت که مطمئن باشند اما نکتهای که میتوانم اطمینان بدهم این است که اگر داروی تقلبی هم بدهند بلدند چطور درست کنند که بلایی سر مریض نیاید و کمتر کسی بیفتد دنبالشان اما خب پول خریدار برای یک داروی بیاثر میپرد!»
*** نشانههای تقلب
همزمان با هشدار اهالی وزارت بهداشت در مورد تقلبی و غیر مجاز بودن رمدسیویر در بازار سیاه، عدهای در شبکههای مجازی شروع به انتشار تصاویری کرده و به مقایسه نمونه اصل و تقلبی آن پرداختهاند، در مواردی تقلب آنقدر ناشیانه بوده که نوشتههای روی دارو غلط املایی داشته و در مواردی هم این دارو که در اصل مایع تزریقی است به شکل ویال پودری فروخته شده است.
*** فی بازار
شانه ساز و حریرچی از فروش «رمدسیویر» تقلبی و غیر مجاز بین ۳۰ تا ۶۰ میلیون تومان خبر دادهاند، رقمی که اگر بخواهیم به دلار هم حساب کنیم چندان بیراه نیست و اتفاقا ارزان به نظر میرسد چون اوایل تیرماه شرکت داروسازی گیلیاد (تولید کننده رمدسیویر) قیمت فروش هر شیشه کوچک این دارو را برای دولت آمریکا و سایر کشورهای توسعه یافته ۳۹۰ دلار و قیمت مقدار مصرف مورد نیاز آن را در یک دوره درمانی ۵ روزه ۲۳۴۰ دلار اعلام کرد.
گیلیاد با انتشار اطلاعیهای اعلام کرد که هدف از انتشار این قیمت، جلوگیری از اتلاف زمان در جریان مذاکرات و چانهزنیهای دولتهای توسعه یافته با این شرکت و افزایش سرعت دسترسی عمومی به این داروست. در بیانیه این شرکت آمریکایی آمده که قیمت هر شیشه کوچک داروی «رمدسیویر» برای عرضه توسط شرکتهای خصوصی هم ۵۲۰ دلار بوده و بهای مقدار مصرف مورد نیاز آن را در یک دوره درمانی ۵روزه ۳۱۲۰ دلار خواهد بود.
چه در معامله با ایران با ما به عنوان کشوری در حال توسعه و نه توسعه یافته، راه آمده و تخفیف داده باشند وچه ایران از طریق واسطه شرکتهای خصوصی این دارو را به دست آورده باشد به هر حال مبلغ بسیار کلانی برای آن داده شده است، پس اگر سر از بازار سیاه دربیاورد و سود تمام اعضای زنجیره انتقال آن به بازار سیاه محاسبه شود احتمالا بسیار بیشتر از ۳۰ تا ۶۰ میلیون تومان به دست خریدار خواهد رسید.
*** داروی جنجالی چیست؟
تولید داروی رمدسیویر به سال ۲۰۱۵ بر میگردد، وقتی که شرکت آمریکایی گیلیاد (به مدیریت یک ایرانی به نام دکتر مهرداد پارسی) اعلام کرد در درمان ابولا به توفیقات زیادی دست پیدا کرده است، گذشت تا همهگیری کرونا که این شرکت گفت داروی ضد ابولایی که تولید کرده برای درمان کرونا هم موثر است، جدا از جهش عجیب قیمت سهام این شرکت بعد از اعلام این خبر، کشورهای مختلف شروع به آزمودن «رمدسیویر» کردند، حالا این دارو در آمریکا، اروپا، چین و حتی ایران برای بیماران بدحال تجویز میشود اما هنوز خبری از اثربخشی قطعی آن نشده است.